Llama ya Meta: Mapato na Utata

Kufichua Misingi ya Kifedha ya Llama

Hati ya mahakama ambayo haijafichwa, ya tarehe 19 Machi, imetoa mwanga juu ya kipengele ambacho hakikujulikana hapo awali cha mifumo ya Llama AI ya Meta. Hati hii, sehemu ya kesi inayoendelea ya hakimiliki ya Kadrey v. Meta, inafichua kwamba Meta haitoi tu na kuachilia mifumo hii kama zana huria; kampuni pia inafaidika kikamilifu kutokana nazo kupitia mikataba ya kugawana mapato na watoa huduma mbalimbali wa ‘cloud hosting’. Ufunuo huu unaongeza safu mpya ya utata kwenye simulizi inayozunguka Llama, ikitofautiana na taarifa za awali kutoka kwa uongozi wa Meta kuhusu mtindo wao wa biashara.

Msingi wa kesi hiyo unahusu madai kwamba Meta ilifunza mifumo yake ya Llama kwa kutumia idadi kubwa ya vitabu vya kielektroniki vilivyoibiwa - mamia ya terabytes, kwa usahihi. Walalamikaji wanasema kuwa matumizi haya yasiyoidhinishwa ya nyenzo zenye hakimiliki ndio msingi wa uwezo wa Llama. Hata hivyo, hati za mahakama zilizofichuliwa hivi karibuni zinaleta mwelekeo mwingine: Faida ya kifedha ya Meta kutokana na usambazaji wa mifumo hii. Hati hizo zinasema kwamba Meta “inashiriki asilimia ya mapato” yanayotokana na kampuni zinazotoa ufikiaji wa Llama AI.

Ingawa kampuni mahususi za ‘hosting’ zinazohusika katika mikataba hii ya kugawana mapato hazijatajwa katika hati iliyoondolewa usiri, Meta imekiri hadharani washirika kadhaa wanao ‘host’ Llama. Hawa ni pamoja na wahusika wakuu katika tasnia ya ‘cloud computing’:

• Azure (Microsoft)
• Google Cloud
• AWS (Amazon Web Services)
• Nvidia
• Databricks
• Groq
• Dell
• Snowflake

Orodha hii inawakilisha sehemu kubwa ya soko la miundombinu ya ‘cloud’, ikipendekeza kwamba ufikiaji wa Meta, na uwezekano wa mapato, ni mkubwa.

Msimamo wa Zuckerberg: Je, Kuna Mgongano?

Ufunuo wa mikataba ya kugawana mapato unaonekana kupingana na taarifa za awali zilizotolewa na Mkurugenzi Mtendaji wa Meta Mark Zuckerberg. Katika chapisho la blogu la tarehe 23 Julai, 2024, Zuckerberg alisema wazi kwamba kuuza ufikiaji wa Llama haikuwa sehemu ya mtindo wa biashara wa Meta. Aliweka mbinu ya Meta kama tofauti kabisa na ile ya “watoa huduma wa mifumo iliyofungwa,” akisisitiza asili ya chanzo huria cha Llama.

“Tofauti kubwa kati ya Meta na watoa huduma wa mifumo iliyofungwa ni kwamba kuuza ufikiaji wa mifumo ya AI sio mtindo wetu wa biashara,” Zuckerberg aliandika. “Hiyo inamaanisha kuachilia Llama kwa uwazi hakuathiri mapato yetu, uendelevu, au uwezo wa kuwekeza katika utafiti kama inavyofanya kwa watoa huduma waliofungwa.”

Taarifa hii sasa inasimama kinyume kabisa na ushahidi uliowasilishwa katika hati za mahakama. Ingawa watengenezaji wana uhuru wa kupakua na kupeleka mifumo ya Llama kwa kujitegemea, wakikwepa washirika wa ‘cloud hosting’, ukweli ni kwamba wengi huchagua kutumia majukwaa haya. Watoa huduma wa ‘cloud’ hutoa zana na huduma mbalimbali za ziada ambazo hurahisisha utekelezaji na usimamizi wa mifumo ya AI, na kuwafanya kuwa chaguo la kuvutia kwa watumiaji wengi. Urahisi huu, kwa upande wake, huzalisha mapato, ambayo sehemu yake hurudi kwa Meta.

Mikakati ya Uchumaji: Mazingira Yanayobadilika

Zuckerberg hapo awali alikuwa amedokeza mikakati inayowezekana ya uchumaji wa Llama, ingawa kwa njia isiyo ya moja kwa moja. Wakati wa simu ya mapato mnamo Aprili 2024, alitaja kuchunguza njia mbalimbali, ikiwa ni pamoja na:

1. Kutoa leseni ya ufikiaji wa AI: Hii inapendekeza mabadiliko yanayowezekana kuelekea mtindo wa jadi zaidi wa leseni ya programu, ambapo watumiaji wangelipa kwa haki ya kutumia Llama.
2. Ujumbe wa biashara: Kuunganisha Llama katika majukwaa ya mawasiliano ya biashara kunaweza kuzalisha mapato kupitia ada za usajili au malipo ya msingi wa matumizi.
3. Matangazo ndani ya mwingiliano wa AI: Hii inawazia hali ambapo matangazo yanaonyeshwa ndani ya muktadha wa mazungumzo au programu zinazoendeshwa na AI.

Wakati huo, Zuckerberg alionyesha kwamba Meta ilikusudia kupata sehemu ya mapato yanayotokana na kampuni zinazouza tena huduma za AI zilizojengwa kwenye Llama. Taarifa hii, ingawa inalingana na mikataba ya kugawana mapato iliyofichuliwa hivi karibuni, iliwasilishwa kama uwezekano wa siku zijazo badala ya mazoezi yaliyopo.

Madai ya Ukiukaji wa Hakimiliki: ‘Kupanda Mbegu’ ya Utata

Kesi ya Kadrey v. Meta haizingatii tu vipengele vya kifedha vya Llama. Msingi wa hoja za walalamikaji unahusu madai ya matumizi ya maudhui yaliyoibiwa kwa ajili ya kufunza mifumo ya AI. Wanadai kwamba Meta haikufunza tu Llama kwa nyenzo hizi zisizoidhinishwa bali pia iliwezesha kikamilifu ukiukaji zaidi wa hakimiliki kupitia mchakato wanaouelezea kama “kupanda mbegu.”

Walalamikaji wanadai kwamba mchakato wa mafunzo wa Meta ulihusisha mbinu za kushiriki faili ambazo kimsingi zilifanya nyenzo zenye hakimiliki zipatikane kwa wengine. ‘Kupanda mbegu’ huku kunadaiwa kulihusisha kusambaza vitabu vya kielektroniki kupitia mbinu za siri za ‘torrenting’, na kumfanya Meta kuwa msambazaji wa maudhui yaliyoibiwa. Shutuma hii, ikithibitishwa, itakuwa na athari kubwa kwa Meta, ikiwezekana kuiweka kampuni katika hatari kubwa ya kisheria na kifedha.

Uwekezaji wa Meta katika AI: Jitihada ya Gharama

Mnamo Januari, Meta ilitangaza mipango kabambe ya kuwekeza hadi dola bilioni 65 mwaka 2025 ili kupanua miundombinu yake ya vituo vya data na kuimarisha timu zake za maendeleo ya AI. Uwekezaji huu mkubwa unasisitiza dhamira ya Meta ya kubaki mstari wa mbele katika mapinduzi ya AI. Hata hivyo, pia inaangazia mzigo mkubwa wa kifedha unaohusishwa na kuendeleza na kupeleka teknolojia za kisasa za AI.

Katika juhudi dhahiri za kukabiliana na baadhi ya gharama hizi kubwa, Meta inaripotiwa kuzingatia kuanzishwa kwa huduma ya usajili wa malipo kwa Meta AI. Huduma hii ingetoa uwezo na vipengele vilivyoimarishwa kwa msaidizi wake wa AI, ikiwezekana kutoa chanzo kipya cha mapato ili kusaidia maendeleo na upanuzi unaoendelea wa mipango yake ya AI. Hatua hii inapendekeza mabadiliko yanayowezekana kuelekea mkakati wa uchumaji wa aina mbalimbali, unaochanganya ufikiaji wa chanzo huria na matoleo ya malipo ya juu.

Uchambuzi wa Kina wa Kugawana Mapato na Mfumo wa ‘Cloud’

Mekaniki za mikataba ya kugawana mapato kati ya Meta na washirika wake wa ‘cloud hosting’ zinahitaji uchunguzi zaidi. Ingawa masharti kamili yanasalia kuwa siri, kanuni ya jumla iko wazi: Meta inapokea sehemu ya mapato yanayotokana na washirika hawa wanapotoa ufikiaji wa mifumo ya Llama. Mpangilio huu unaunda mfumo wa manufaa ya pande zote, ambapo:

• Meta inafaidika kutokana na usambazaji na upitishwaji mkubwa wa Llama, ikipanua ufikiaji na ushawishi wake katika mazingira ya AI. Pia inapata faida ya kifedha kutokana na uwekezaji wake katika maendeleo ya Llama, bila kujihusisha moja kwa moja katika biashara ya kuuza ufikiaji wa mifumo.
• Washirika wa ‘cloud hosting’ wanapata ufikiaji wa mfumo wa kisasa wa AI, wakiboresha matoleo yao ya huduma na kuvutia wateja wanaotafuta uwezo wa kisasa wa AI. Wanaweza kutumia utaalamu na utafiti wa Meta bila kuingia gharama kamili ya kuendeleza mifumo yao inayoweza kulinganishwa.
• Watumiaji wa mwisho wanafaidika kutokana na ufikiaji rahisi wa Llama, pamoja na zana na huduma za ziada zinazotolewa na majukwaa ya ‘cloud’. Hii hurahisisha upelekaji na usimamizi wa mifumo ya AI, na kuifanya ipatikane zaidi kwa watumiaji mbalimbali, ikiwa ni pamoja na wale wasio na utaalamu mkubwa wa kiufundi.

Uhusiano huu wa ushirikiano, hata hivyo, sasa uko chini ya uangalizi kutokana na madai ya ukiukaji wa hakimiliki. Ikiwa Meta itapatikana na hatia ya kufunza Llama kwa maudhui yaliyoibiwa, mfumo mzima unaweza kuchafuliwa, ikiwezekana kusababisha changamoto za kisheria kwa washirika wa ‘cloud hosting’ pia.

Athari za ‘Kupanda Mbegu’ na Sheria ya Hakimiliki

Shutuma ya ‘kupanda mbegu’ iliyotolewa dhidi ya Meta ni muhimu sana katika muktadha wa sheria ya hakimiliki. Sheria ya hakimiliki inawapa waundaji haki za kipekee juu ya kazi zao, ikiwa ni pamoja na haki ya kuzalisha tena, kusambaza, na kuunda kazi zinazotokana. Matumizi yasiyoidhinishwa ya nyenzo zenye hakimiliki kwa ajili ya kufunza mifumo ya AI ni suala lenye utata, huku kukiwa na vita vya kisheria vinavyoendelea na mijadala inayozunguka dhana ya “matumizi ya haki.”

Walalamikaji katika Kadrey v. Meta wanasema kwamba vitendo vya Meta vinakwenda zaidi ya matumizi yasiyoidhinishwa tu. Wanadai kwamba Meta ilisambaza kikamilifu vitabu vya kielektroniki vilivyoibiwa kupitia ‘kupanda mbegu’, ikifanya kazi kama msambazaji wa maudhui yanayokiuka. Shutuma hii, ikithibitishwa, itawakilisha ukiukaji mkubwa zaidi wa sheria ya hakimiliki kuliko kutumia tu nyenzo kwa madhumuni ya mafunzo.

Matokeo ya kesi hii yanaweza kuwa na athari kubwa kwa tasnia ya AI. Inaweza kuweka mfano wa jinsi sheria ya hakimiliki inavyotumika kwa mafunzo ya mifumo ya AI, ikiwezekana kuathiri maendeleo na upelekaji wa teknolojia za AI katika siku zijazo. Uamuzi dhidi ya Meta unaweza kulazimisha kampuni kuwa waangalifu zaidi kuhusu data wanayotumia kwa mafunzo, ikiwezekana kusababisha gharama kubwa na mizunguko ya maendeleo polepole.

Mustakabali wa Llama na Mkakati wa AI wa Meta

Ufunuo unaozunguka mifumo ya Llama AI ya Meta unazua maswali kuhusu mustakabali wa mradi na mkakati wa jumla wa AI wa Meta. Kampuni inakabiliwa na kitendo kigumu cha kusawazisha:

• Kudumisha asili ya chanzo huria cha Llama: Meta imeweka Llama kama mbadala wa chanzo huria kwa mifumo ya AI iliyofungwa, ya umiliki. Mbinu hii imepata uungwaji mkono kutoka kwa jumuiya ya watengenezaji na kukuza uvumbuzi. Hata hivyo, mikataba ya kugawana mapato na uwezekano wa kuelekea huduma ya usajili wa malipo inaweza kuonekana kama kupotoka kutoka kwa maadili haya ya chanzo huria.
• Kushughulikia madai ya ukiukaji wa hakimiliki: Kesi ya Kadrey v. Meta inaleta hatari kubwa ya kisheria na sifa kwa kampuni. Meta lazima ijitetee dhidi ya madai haya huku pia ikipitia mazingira magumu ya kisheria yanayozunguka AI na hakimiliki.
• Kuchuma mapato kutokana na uwekezaji wake wa AI: Meta imefanya uwekezaji mkubwa katika AI, na inahitaji kutafuta njia za kupata faida kutokana na uwekezaji huu. Kampuni inachunguza mikakati mbalimbali ya uchumaji, lakini lazima ifanye hivyo kwa njia ambayo inalingana na maono na maadili yake ya jumla.

Miezi na miaka ijayo itakuwa muhimu kwa Meta inapo pitia changamoto hizi. Matokeo ya kesi, mabadiliko ya mikakati yake ya uchumaji, na majibu kutoka kwa jumuiya ya watengenezaji yote yataunda mustakabali wa Llama na nafasi ya Meta katika mazingira ya AI yanayoendelea kwa kasi. Mvutano kati ya kanuni za chanzo huria, mahitaji ya kifedha, na majukumu ya kisheria utaendelea kuwa sababu kuu katika maendeleo ya teknolojia za AI.