Świt nowej ery konkurencji w sztucznej inteligencji
Na globalnej scenie obserwujemy intensywną rywalizację, prowadzoną nie za pomocą konwencjonalnej broni, lecz algorytmów i mocy obliczeniowej. Stany Zjednoczone i Chińska Republika Ludowa, uznani giganci gospodarczy i militarni, są teraz uwikłani w zaciętą konkurencję o supremację w szybko rozwijającej się dziedzinie sztucznej inteligencji. Ten technologiczny wyścig nabrał zaskakująco nowych wymiarów po rewelacjach pochodzących z chińskiego DeepSeek. Ogłoszenie, że ich modele AI mogą osiągać porównywalne, a nawet lepsze poziomy wydajności przy znacznie mniejszych inwestycjach w porównaniu do ich amerykańskich odpowiedników, wywołało poruszenie w globalnej branży technologicznej. To wydarzenie zadziałało jak katalizator, fundamentalnie zmieniając postrzeganie trajektorii i ekonomii rozwoju AI.
Natychmiastowa reakcja rynku była dotkliwa. 27 stycznia 2025 roku fala niepewności przetoczyła się przez sektory komputerowy i technologiczny, wymazując ponad bilion dolarów kapitalizacji rynkowej. Podstawowy niepokój wynikał z możliwości, że przełom DeepSeek sygnalizował powszechne nadmierne wydatki na infrastrukturę AI. Jeśli zaawansowane możliwości były osiągalne bardziej ekonomicznie, dominujące założenie, że postęp wymaga masowych, rosnących inwestycji w najnowocześniejszy sprzęt, mogło być błędne, potencjalnie prowadząc do gwałtownego spowolnienia wydatków kapitałowych w całej branży. To pojedyncze wydarzenie podkreśliło zmienność i wysokie stawki związane z wyścigiem AI.
Przełom DeepSeek i zmieniająca się dynamika rynku
Implikacje twierdzeń DeepSeek były gorąco dyskutowane, ale podstawowe stwierdzenie – że chiński podmiot mógł osiągnąć tak znaczący postęp w AI, wykorzystując mniej zaawansowaną technologię półprzewodnikową – początkowo spotkało się w niektórych kręgach ze sceptycyzmem. Stany Zjednoczone od dawna utrzymywały postrzeganą przewagę w dziedzinie sprzętu AI, chwaląc się dostępem do najbardziej zaawansowanych procesorów graficznych (GPU) i ekskluzywnych maszyn litograficznych wykorzystujących ekstremalny ultrafiolet (EUV), niezbędnych do produkcji chipów nowej generacji. Te przewagi są wzmacniane przez strategiczne ograniczenia handlowe mające na celu ograniczenie dostępu Chin do tych krytycznych technologii, powołując się na obawy dotyczące bezpieczeństwa narodowego. Firmy takie jak NVIDIA, dominująca siła w dziedzinie GPU napędzających AI, oraz ASML, jedyny dostawca sprzętu do litografii EUV, mają zakaz sprzedaży swoich najbardziej zaawansowanych produktów chińskim firmom.
Pomimo tych technologicznych przeciwności i kontroli eksportu, okres po ogłoszeniu DeepSeek był świadkiem wzmożonej aktywności innych chińskich firm technologicznych. Wiele firm zaprezentowało własne zaawansowane systemy AI, demonstrując możliwości sugerujące, że postrzegana luka technologiczna może być mniejsza niż wcześniej zakładano. Ta fala innowacji podważyła narrację o nieprzezwyciężonej dominacji sprzętowej USA. Co więcej, dane dotyczące wyników rynkowych pojawiające się na początku 2025 roku malowały intrygujący obraz: wiodące chińskie firmy skoncentrowane na AI wydawały się znacznie przewyższać swoich prominentnych amerykańskich rywali pod względem wzrostu wyceny akcji w tym okresie. Ta rozbieżność skłoniła do bliższego zbadania strategii i postępów kluczowych graczy notowanych na giełdzie po obu stronach Pacyfiku. Analiza trajektorii tych wiodących firm oferuje cenne spostrzeżenia na temat ewoluującego krajobrazu konkurencyjnego.
Microsoft: Wykorzystanie OpenAI do zintegrowanej dominacji AI
Microsoft wcześnie pozycjonował się jako centralny gracz w rewolucji AI, głównie dzięki znaczącemu strategicznemu partnerstwu z OpenAI, organizacją stojącą za powszechnie uznanym ChatGPT. Wirusowy sukces ChatGPT-3, który zgromadził zdumiewający milion użytkowników w ciągu pięciu dni i przekroczył 100 milionów aktywnych użytkowników miesięcznie zaledwie dwa miesiące po debiucie pod koniec 2022 roku, katapultował generatywną AI do głównego nurtu świadomości. Zaangażowanie Microsoftu podkreśla jego inwestycja, szacowana na około 13 miliardów dolarów, zabezpieczająca, jak się uważa, 49% udziałów w komercyjnym ramieniu OpenAI. Struktura tej umowy początkowo przyznaje Microsoftowi 75% zysków OpenAI, dopóki jego główna inwestycja w wysokości 10 miliardów dolarów nie zostanie zwrócona, po czym jego udział ustabilizuje się na poziomie 49%. Ten skomplikowany układ podkreśla głęboką integrację między tymi dwoma podmiotami.
Jednak eksploracja przez OpenAI przejścia w kierunku w pełni komercyjnego modelu nie obyła się bez tarć, w szczególności wywołując publiczną krytykę ze strony postaci takich jak Elon Musk, CEO Tesla Inc. Musk, współzałożyciel OpenAI, który później odszedł, uruchomił następnie własne przedsięwzięcie AI, xAI, sygnalizując ambitne plany projektami takimi jak superklaster ‘Colossus’, który według doniesień ma na celu wdrożenie początkowo ponad 100 000 GPU NVIDIA, z celem osiągnięcia miliona. W tym złożonym kontekście Microsoft zachowuje wyłączne przywileje do osadzania zaawansowanych modeli OpenAI, w tym ChatGPT, w swoim rozległym ekosystemie produktów. Ta integracja przejawia się w ofertach takich jak Microsoft 365 CoPilot, funkcje AI wyszukiwarki Bing oraz usługi AI platformy chmurowej Azure. Pomimo tej strategicznej pozycji i głębokiej integracji, rynek odzwierciedlał pewne trudności dla giganta technologicznego na początku 2025 roku. Na dzień 2 kwietnia 2025 roku akcje MSFT wskazywały spadek o 9,3% od początku roku (YTD), co sugeruje, że nastroje rynkowe być może zmagały się z szerszymi implikacjami zmieniającego się krajobrazu AI lub innymi czynnikami makroekonomicznymi wpływającymi na akcje dużych spółek technologicznych.
Google: Postępy z Gemini i szersza integracja
Alphabet Inc., konglomerat macierzysty Google, stanowi kolejną potężną siłę w innowacjach AI. Chociaż wszedł na arenę generatywnych chatbotów AI nieco później niż sojusz OpenAI/Microsoft, Google poczynił znaczące postępy dzięki własnej ofercie, początkowo znanej jako Google Bard, która następnie została przemianowana i ulepszona pod nazwą Gemini. Google Gemini szybko ugruntował swoją pozycję jako wiodąca aplikacja AI, bezpośrednio konkurując z ChatGPT. Podobnie jak jego rywal, Gemini oferuje poziom premium, dostępny za miesięczną subskrypcję w wysokości 20 USD, odblokowujący jego najbardziej zaawansowane funkcje. Kluczowym wyróżnikiem często podkreślanym jest dostęp Gemini do bardziej aktualnych informacji w porównaniu z bazą wiedzy ChatGPT, która zazwyczaj ma określoną datę graniczną (np. wiedza z kwietnia 2024 r. na początek kwietnia 2025 r.). Ten dostęp do danych w czasie rzeczywistym może być kluczowy dla zapytań wymagających aktualnego kontekstu.
Gemini może pochwalić się imponującą szacowaną bazą użytkowników, podobno sięgającą około 200 milionów aktywnych użytkowników miesięcznie. Pozycjonowany jako kompleksowe narzędzie AI, sprawnie radzi sobie z zadaniami od rozwiązywania skomplikowanych problemów po generowanie kreatywnych obrazów. Co więcej, Gemini służy jako technologiczny kręgosłup dla ‘AI Overviews’ w wyszukiwarce Google, które dostarczają podsumowane, wygenerowane przez AI odpowiedzi bezpośrednio na stronach wyników wyszukiwania. Platforma nadal ewoluuje, a nowsze iteracje, takie jak Gemini 2.5, wprowadzają zaawansowane modele ‘myślenia’. Modele te wykorzystują procesy rozumowania krok po kroku do rozwiązywania złożonych zapytań, dążąc do bardziej zniuansowanych i dokładnych odpowiedzi. Pomimo tych znaczących postępów technologicznych i szerokiej integracji z podstawowym produktem wyszukiwania Google, wyniki giełdowe Alphabet odzwierciedlały wyzwania, przed którymi stanął Microsoft w tym samym okresie. Do 2 kwietnia 2025 roku akcje GOOGL doświadczyły bardziej wyraźnego spadku, tracąc 17,2% YTD. Te wyniki sugerowały, że inwestorzy pozostawali ostrożni, potencjalnie ważąc presję konkurencyjną i długoterminową ścieżkę monetyzacji tych zaawansowanych możliwości AI w stosunku do wymaganych znacznych inwestycji.
Baidu: Ernie Bot rzuca wyzwanie status quo dzięki multimodalności
Po drugiej stronie Pacyfiku, Baidu Inc., powszechnie uznawany za czołowego dostawcę wyszukiwarek w Chinach, wyłonił się jako znaczący konkurent w przestrzeni dużych modeli językowych (LLM). Po uzyskaniu zgody regulacyjnej od chińskiego rządu, Baidu oficjalnie uruchomiło swój LLM, nazwany Ernie (Enhanced Representation through Knowledge Integration), w marcu 2023 roku. Początkowa iteracja, Ernie Bot, została pozycjonowana jako bezpośrednia odpowiedź Baidu na ChatGPT. Jego adopcja była szybka, podobno przyciągając ponad 100 milionów użytkowników w ciągu pierwszych kilku miesięcy dostępności. Baidu kontynuowało szybkie innowacje, prezentując zaktualizowane wersje, Ernie X1 i Ernie 4.5, w marcu 2025 roku.
Te nowsze modele wykazały znaczące postępy. Ernie X1 został przedstawiony jako zaawansowany model rozumowania, zaprojektowany do bezpośredniej konkurencji z możliwościami zademonstrowanymi przez model R1 DeepSeek. Jednocześnie Ernie 4.5 wprowadził ulepszone funkcje multimodalne. Oznaczało to, że model mógł przetwarzać i rozumieć informacje w różnych formatach, w tym tekst, obrazy i dźwięk, oraz integrować to zrozumienie w ramach swoich ofert usług chmurowych. Ta zdolność rozumowania między modalnościami umożliwia nowe zastosowania, takie jak interpretowanie znaczenia memów internetowych lub rozumienie potocznego slangu w kontekście. Baidu twierdzi, że obecna miesięczna baza aktywnych użytkowników przekracza 300 milionów dla usług związanych z Ernie. W strategicznym posunięciu mającym na celu przyspieszenie adopcji i wspieranie szerszego ekosystemu, Baidu ogłosiło plany udostępnienia swoich modeli Ernie na zasadach open-source, począwszy od wersji 4.5, zaplanowanej na czerwiec 2025 roku. Podkreślając temat efektywności kosztowej uwypuklony przez DeepSeek, Baidu stwierdziło, że jego technologia może replikować wydajność DeepSeek R1 przy około połowie kosztów obliczeniowych. Ten nacisk na efektywność, w połączeniu z silnym wzrostem liczby użytkowników i postępem technologicznym, wydawał się pozytywnie rezonować z inwestorami. Odzwierciedlając ten impet, akcje BIDU zyskiwały 8,3% YTD na dzień 2 kwietnia 2025 roku.
Alibaba: Qwen przewodzi w open-source i efektywności
Alibaba Group Holding Ltd., dominująca siła na chińskim rynku e-commerce, również poczyniła znaczące postępy na arenie AI za pośrednictwem swojej dywizji chmury obliczeniowej, Alibaba Cloud. W kwietniu 2023 roku Alibaba Cloud wprowadziła swój flagowy LLM, Tongyi Qianwen, często określany przez swój pseudonim, Qwen. Późniejszy rozwój doprowadził do wydania Qwen 2.5 -Omni-7B, modelu wyróżniającego się zunifikowaną architekturą end-to-end, zdolną do przetwarzania różnorodnych danych wejściowych, w tym tekstu, audio, obrazów i wideo. Co imponujące, może generować odpowiedzi w czasie rzeczywistym w formie tekstu z naturalnie brzmiącą prędkością. Kluczową cechą Qwen 2.5 jest jego stosunkowo kompaktowy rozmiar, co czyni go szczególnie dobrze przystosowanym jako model podstawowy do tworzenia wyspecjalizowanych agentów AI, które mogą efektywnie działać w różnych środowiskach.
Alibaba podkreśliła liczne praktyczne zastosowania Qwen, jak szczegółowo opisano na jej oficjalnym centrum informacyjnym, Alizila. Te potencjalne przypadki użycia malują obraz AI wpływającej na codzienne życie: ‘Na przykład, model mógłby zostać wykorzystany do transformacji życia, pomagając użytkownikom niedowidzącym nawigować w otoczeniu poprzez opisy audio w czasie rzeczywistym, oferując wskazówki dotyczące gotowania krok po kroku poprzez analizę składników wideo, lub napędzając inteligentne dialogi obsługi klienta, które naprawdę rozumieją potrzeby klientów.’ Dwujęzyczna zdolność modelu w języku chińskim i angielskim dodatkowo poszerza jego zastosowanie. Alibaba Cloud z pewnością pozycjonowała Qwen 2.5 jako lepszy pod względem wydajności w benchmarkach w porównaniu zarówno z DeepSeek, jak i modelem GPT-4o OpenAI. Patrząc w przyszłość, firma ogłosiła plany uruchomienia kolejnej iteracji, Qwen 3, w kwietniu 2025 roku. Odbiór rynkowy strategii AI i jej realizacji przez Alibabę był w tym okresie szczególnie entuzjastyczny. Pod względem wyników giełdowych wśród czterech profilowanych firm, Alibaba wyłoniła się jako jednoznaczny lider. Akcje BABA wykazały niezwykłą siłę, zyskując imponujące 53,1% YTD na dzień 2 kwietnia 2025 roku, co sugeruje silne zaufanie inwestorów do jej trajektorii AI i ogólnych perspektyw biznesowych.