Chiny w ostatnich latach poczyniły znaczące postępy w dziedzinie sztucznej inteligencji (AI), dzięki ambitnym planom krajowym, znacznemu finansowaniu oraz pojawieniu się zarówno gigantów technologicznych, jak i innowacyjnych startupów. Ten postęp zmniejszył lukę w AI między Chinami a Stanami Zjednoczonymi, pozycjonując Chiny jako potencjalnego lidera w globalnym krajobrazie AI.
Strategiczne inicjatywy i wzrost finansowania
W 2017 roku chiński rząd ujawnił Plan Rozwoju AI Nowej Generacji, strategiczny plan z ambitnym celem ustanowienia Chin liderem światowym w technologiach AI do 2030 roku. Plan ten stał się katalizatorem zwiększonych inwestycji w chiński sektor AI.
Dane z Tech in Asia ujawniają dramatyczny wzrost finansowania chińskich startupów AI. W ostatnim roku segment ten stanowił 16% całkowitego finansowania w Chinach, co stanowi znaczny skok z zaledwie 6% w 2023 roku. Ten wzrost inwestycji podkreśla rosnące znaczenie AI w chińskim rozwoju technologicznym i gospodarczym.
Przyspieszone tworzenie modeli AI
Chiny były również świadkiem przyspieszenia rozwoju i wprowadzania na rynek godnych uwagi modeli AI. Zgodnie z danymi Epoch AI, instytutu badawczego, który kategoryzuje wiodące modele AI na podstawie kryteriów, takich jak najnowocześniejsze ulepszenia w uznanych benchmarkach, znaczące cytowania, znaczenie historyczne lub powszechne użycie, chińskie organizacje opracowały w zeszłym roku 24 wiodące modele AI. Liczba ta stanowi prawie połowę całkowitej liczby takich modeli opracowanych w USA, co oznacza najmniejszą lukę między oboma krajami od 2010 roku.
Szybki rozwój modeli AI w Chinach podkreśla rosnące możliwości kraju w tej dziedzinie oraz jego zaangażowanie w zmniejszanie luki technologicznej z USA.
Kluczowi gracze: Giganci technologiczni i wschodzące startupy
Na dzień 23 kwietnia dwa z 10 najlepiej działających dużych modeli językowych (LLM) na świecie zostały opracowane przez chińskie firmy, w szczególności Alibaba i DeepSeek. To osiągnięcie podkreśla siłę i innowacyjność na chińskim rynku AI, który charakteryzuje się obecnością zarówno uznanych gigantów technologicznych, jak i wschodzących startupów.
Inwestycje gigantów technologicznych
Chińscy giganci technologiczni, tacy jak Alibaba, Baidu, Tencent i ByteDance, dokonują znacznych inwestycji w AI, uznając jej kluczową rolę w przyszłości technologii. Firmy te opracowały własne LLM od 2015 roku i zobowiązały się do zainwestowania miliardów dolarów w badania i rozwój AI w nadchodzących latach.
Inwestycje te odzwierciedlają strategiczne znaczenie AI dla tych firm oraz ich determinację, by utrzymać konkurencyjność w globalnym krajobrazie technologicznym.
Innowacje startupów
Oprócz gigantów technologicznych, startupy odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu chińskiego krajobrazu AI. Na przykład DeepSeek zyskał uznanie dzięki swojemu opłacalnemu modelowi open-source R1, który zrobił wrażenie na amerykańskich liderach AI, takich jak OpenAI, Meta i Google.
Ponadto w Chinach znajduje się sześć ‘tygrysów AI’, terminu używanego przez lokalne media do opisania startupów generatywnej AI, które osiągnęły wycenę miliarda dolarów. Firmy te, w tym Zhipu AI, Minimax, Moonshot AI, StepFun, 01.AI i Baichuan AI, napędzają innowacje i konkurencję na chińskim rynku AI.
Współpraca i partnerstwa strategiczne
Chociaż giganci technologiczni i startupy AI w Chinach mogą wydawać się konkurować, często działają w ramach ekosystemu opartego na współpracy. Wiele ‘tygrysów AI’ jest na przykład wspieranych przez duże chińskie firmy technologiczne. Współpraca ta umożliwia startupom wykorzystanie zasobów i wiedzy specjalistycznej uznanych firm, podczas gdy giganci technologiczni mogą czerpać korzyści z innowacji i elastyczności startupów.
Ponadto niektóre z tych startupów, takie jak Baichuan, Moonshot, Zhipu AI i StepFun, otrzymały finansowanie od inwestorów powiązanych z państwem. To wsparcie ze strony rządu podkreśla strategiczne znaczenie AI dla chińskiej agendy krajowej.
Rozwój talentów i edukacja
Od wielu lat Chiny aktywnie rekrutują chińskich ekspertów naukowych i technologicznych wykształconych za granicą, zachęcając ich do powrotu do kraju i wniesienia wkładu w jego rozwój. Jednak w sektorze AI chiński krajowy system edukacji udowodnił swoją zdolność do kształcenia lokalnych talentów.
Analiza wykształcenia kluczowych postaci z wiodących chińskich startupów AI ujawnia, że większość z nich, siedmiu na dziesięciu, uzyskało najwyższy stopień naukowy w Chinach. Tylko trzech kształciło się w USA. Na przykład w DeepSeek wszyscy członkowie podstawowego zespołu, w tym naukowcy i programiści, uczęszczali na lokalne uniwersytety.
Nacisk na rozwój talentów w kraju umożliwił Chinom zbudowanie silnych podstaw dla innowacji i wzrostu AI.
Zmniejszanie luki talentów
Chociaż Chiny nadal pozostają w tyle za USA pod względem ogólnej puli talentów AI, szybko je doganiają.
W 2019 roku Chiny nie pojawiły się nawet na liście krajów zatrudniających 2% najlepszych badaczy AI. Jednak zaledwie trzy lata później awansowały na drugie miejsce z 12%, zgodnie z badaniami MacroPolo, dawnego think tanku Paulson Institute.
Ten szybki wzrost zatrudnienia najlepszych badaczy AI demonstruje zaangażowanie Chin w przyciąganie i zatrzymywanie talentów w tej krytycznej dziedzinie.
Dogłębna analiza chińskiego krajobrazu AI
Analiza ‘tygrysów AI’
Pojawienie się ‘tygrysów AI’ – Zhipu AI, Minimax, Moonshot AI, StepFun, 01.AI i Baichuan AI – stanowi fascynujący obraz dynamiki w chińskim sektorze AI. Te startupy, wszystkie osiągające wycenę miliarda dolarów, wyznaczają sobie unikalne nisze i przyczyniają się do ogólnego postępu AI w Chinach.
Zhipu AI: Znany z koncentracji na AI opartej na wiedzy, Zhipu AI opracowuje modele, które mogą rozumieć i wnioskować o złożonych informacjach, z zastosowaniami w takich obszarach, jak edukacja, opieka zdrowotna i finanse.
Minimax: Ten startup specjalizuje się w tworzeniu interaktywnych agentów AI, którzy mogą angażować się w naturalne i angażujące rozmowy, dzięki czemu nadają się do zastosowań, takich jak obsługa klienta, wirtualni asystenci i rozrywka.
Moonshot AI: Moonshot AI koncentruje się na opracowywaniu multimodalnych modeli AI, które mogą przetwarzać i rozumieć informacje z różnych źródeł, w tym tekst, obrazy i wideo, umożliwiając im wykonywanie zadań, takich jak rozpoznawanie obrazów, analiza wideo i przetwarzanie języka naturalnego.
StepFun: StepFun buduje narzędzia oparte na AI do generowania kreatywnych treści, umożliwiając użytkownikom łatwe tworzenie wysokiej jakości obrazów, filmów i muzyki, z zastosowaniami w marketingu, reklamie i rozrywce.
01.AI: Ten startup opracowuje modele podstawowe, które można dostosować do szerokiego zakresu zadań dalszych, zapewniając elastyczne i opłacalne rozwiązanie dla firm, które chcą włączyć AI do swojej działalności.
Baichuan AI: Baichuan AI koncentruje się na opracowywaniu dużych modeli językowych, które mogą rozumieć i generować tekst podobny do ludzkiego, z zastosowaniami w takich obszarach, jak chatboty, tworzenie treści i tłumaczenia.
Rola wsparcia rządowego
Strategiczne skupienie się chińskiego rządu na AI odegrało kluczową rolę w postępie kraju w tej dziedzinie. Oprócz Planu Rozwoju AI Nowej Generacji, rząd zapewnił znaczne finansowanie, ustanowił instytucje badawcze i wdrożył polityki promujące innowacje i wdrażanie AI.
Wsparcie to stworzyło sprzyjające środowisko dla rozwoju AI w Chinach, przyciągając zarówno inwestycje krajowe, jak i międzynarodowe, oraz wspierając współpracę między środowiskiem akademickim, przemysłem i rządem.
Wyzwania i możliwości
Pomimo imponujących postępów, Chiny nadal stoją przed wyzwaniami w dążeniu do przywództwa w AI. Należą do nich:
Dostęp do danych: Dostęp do dużych, wysokiej jakości zbiorów danych jest niezbędny do trenowania modeli AI. Chociaż Chiny mają ogromną ilość danych, kwestie związane z prywatnością, bezpieczeństwem i dostępem do danych mogą utrudniać rozwój AI.
Technologia chipów: Poleganie Chin na zagranicznej technologii chipów stanowi potencjalne wąskie gardło dla ich ambicji związanych z AI. Rozwijanie krajowych możliwości produkcji chipów ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia długoterminowej konkurencyjności w dziedzinie AI.
Względy etyczne: Wraz z rosnącą popularnością AI, względy etyczne, takie jak stronniczość, sprawiedliwość i odpowiedzialność, stają się coraz ważniejsze. Rozwiązywanie tych problemów jest niezbędne, aby zapewnić, że AI jest rozwijana i wykorzystywana w sposób odpowiedzialny.
Jednak Chiny mają również znaczące możliwości dalszego rozwoju swoich możliwości AI. Należą do nich:
Partnerstwa strategiczne: Wzmacnianie partnerstw z innymi krajami i organizacjami może zapewnić dostęp do talentów, technologii i rynków, przyspieszając innowacje w AI.
Inicjatywy open source: Przyjęcie zasad open source może wspierać współpracę i dzielenie się wiedzą, prowadząc do szybszego postępu w rozwoju AI.
Koncentracja na aplikacjach: Koncentracja na opracowywaniu aplikacji AI, które odpowiadają na konkretne potrzeby społeczne, może tworzyć wartość ekonomiczną i poprawiać jakość życia obywateli.
Globalne implikacje wzrostu AI w Chinach
Rosnące możliwości AI w Chinach mają znaczące implikacje dla globalnego krajobrazu technologicznego. W miarę jak Chiny stają się głównym graczem w AI, będą w coraz większym stopniu kształtować kierunek badań, rozwoju i wdrażania AI.
Będzie to miało implikacje dla:
Konkurencja geopolityczna: AI staje się kluczowym obszarem konkurencji geopolitycznej między USA a Chinami. Kraj, który przoduje w AI, będzie miał znaczącą przewagę pod względem konkurencyjności gospodarczej, zdolności wojskowych i globalnych wpływów.
Standardy technologiczne: Rosnące wpływy Chin w AI mogą prowadzić do rozwoju alternatywnych standardów technologicznych, potencjalnie tworząc fragmentaryczny globalny krajobraz technologiczny.
Ramy etyczne: Podejście Chin do etyki AI może różnić się od podejścia innych krajów, prowadząc do debat na temat właściwego wykorzystania AI i potrzeby międzynarodowej współpracy w zakresie wytycznych etycznych.
Przyszłość kształtowana przez AI
W miarę jak AI będzie się rozwijać, przekształci praktycznie każdy aspekt naszego życia, od sposobu, w jaki pracujemy i komunikujemy się, po sposób, w jaki uzyskujemy dostęp do opieki zdrowotnej i edukacji. Rola Chin w kształtowaniu przyszłości AI będzie znacząca, a ich postęp w tej dziedzinie będzie miał ogromny wpływ na świat.
Inwestując w talenty, wspierając innowacje i promując współpracę, Chiny pozycjonują się jako lider w rewolucji AI. Chociaż wyzwania pozostają, zaangażowanie kraju w AI i imponujące postępy w ostatnich latach sugerują, że będzie on nadal odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości tej transformacyjnej technologii.