तंत्रज्ञानाच्या जगात दोन मोठ्या कंपन्या, गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple), यांच्यातील संभाव्य सहकार्याची चर्चा सुरू आहे. गूगलचे (Google) सीईओ (CEO) सुंदर पिचाई (Sundar Pichai) यांनी नुकतेच संकेत दिले आहेत की कंपनी आपल्या जेमिनी (Gemini) एआय (AI) मॉडेलला (Model) iPhones मध्ये समाविष्ट करण्याची अपेक्षा करत आहे. हे पाऊल वापरकर्त्यांना त्यांच्या डिव्हाइसेसशी (Devices) संवाद साधण्याच्या आणि माहिती मिळवण्याच्या पद्धतीत बदल घडवून आणू शकते, ज्यामुळे एआय (AI) क्षेत्रात एक महत्त्वपूर्ण बदल दिसून येईल.
iPhones वर जेमिनी: एआय युगाची सुरुवात
पिचाई (Pichai) यांच्या विधानानुसार, गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) यांच्यातील चर्चा सुरळीतपणे सुरू आहे, आणि वर्षाच्या मध्यात एक करार होण्याची शक्यता आहे, ज्यामुळे 2025 च्या अखेरीस हे मॉडेल (Model) बाजारात आणले जाईल. हे केवळ एक लहान ‘अपग्रेड’ (Upgrade) नाही, तर iPhones ज्या प्रकारे जटिल प्रश्न आणि कार्ये हाताळतात, त्यात मूलभूत बदल घडवेल.
महत्त्वाचा प्रश्न हा आहे की हे ‘इंटिग्रेशन’ (Integration) कसे काम करेल? असा अंदाज आहे की ॲपलची (Apple) व्हर्च्युअल असिस्टंट (Virtual Assistant) सिरी (Siri), जेमिनीच्या (Gemini) क्षमतेचा उपयोग करून वापरकर्त्यांच्या प्रश्नांची अधिक विस्तृत आणि अचूक उत्तरे देऊ शकेल. हे ॲपलच्या (Apple) OpenAI च्या ChatGPT सोबतच्या सध्याच्या भागीदारीसारखेच असेल, जिथे सिरी (Siri) अधिक जटिल विनंत्यांसाठी एआय (AI) मॉडेलकडे (Model) कार्ये सोपवू शकते.
ॲपलचे (Apple) वरिष्ठ उपाध्यक्ष क्रेग फेडरिघी (Craig Federighi) यांनी ॲपल इंटेलिजन्सची (Apple Intelligence) घोषणा करताना या शक्यतेबद्दल सांगितले होते. ते म्हणाले की वापरकर्ते भविष्यात गूगल जेमिनी (Google Gemini) सह त्यांची आवडती एआय (AI) मॉडेल निवडू शकतात. यावरून असे दिसून येते की ॲपल (Apple) वापरकर्त्यांना एआय (AI) मॉडेलमध्ये (Model) निवड देण्यास तयार आहे, ज्यामुळे त्यांना त्यांच्या विशिष्ट गरजा आणि आवडीनुसार अनुभव सानुकूलित करता येईल.
उत्प्रेरक: DOJ चा मक्तेदारी विरोधी खटला
या योजनांची पुष्टी ‘डिपार्टमेंट ऑफ जस्टिस’च्या (Department of Justice - DOJ) मक्तेदारी विरोधी खटल्यादरम्यान झाली, ज्यामध्ये गूगलच्या (Google) सर्च (Search) मक्तेदारीची चौकशी करण्यात आली. DOJ च्या वकील वेरोनिका ओनेमा (Veronica Onyema) यांच्या प्रश्नांना उत्तर देताना, पिचाई (Pichai) यांनी ॲपल (Apple) उपकरणांमध्ये जेमिनी (Gemini) समाविष्ट करण्याच्या कंपनीच्या (Company) हेतूची पुष्टी केली. या खुलासामुळे नियामक देखरेख आणि तांत्रिक नवोपक्रम यांच्यातील गुंतागुंतीचे संबंध दिसून येतात.
पिचाई (Pichai) यांनी हे देखील उघड केले की त्यांनी एआय (AI) विकासावर चर्चा करण्यासाठी ॲपलचे (Apple) सीईओ (CEO) टिम कुक (Tim Cook) यांची भेट घेतली होती. या भेटीमुळे जेमिनीच्या (Gemini) ‘इंटिग्रेशन’च्या (Integration) पलीकडे जाऊन दोन्ही कंपन्यांमध्ये अधिक सखोल सहकार्य दिसून येते. कुक (Cook) यांनी गूगलच्या (Google) एआय (AI) तंत्रज्ञान ‘रोडमॅप’ (Roadmap) आणि ॲपल (Apple) उपकरणांवर जेमिनी ॲपच्या (Gemini App) संभाव्य वितरणात रस दर्शविला. त्यांनी असेही संकेत दिले की ॲपल इंटेलिजन्स (Apple Intelligence) या वर्षाच्या अखेरीस अधिक ‘थर्ड-पार्टी’ (Third-party) एआय (AI) मॉडेल्सना (Models) समर्थन देईल.
‘इंटिग्रेशन’चे (Integration) संकेत
अतिरिक्त संकेत आहेत जे या ‘इंटिग्रेशन’कडे (Integration) निर्देश करतात. फेब्रुवारीमध्ये, MacRumors चे योगदानकर्ता ऍरॉन पेरिस (Aaron Perris) यांना iOS 18.4 बीटा (Beta) मध्ये ॲपल इंटेलिजन्स (Apple Intelligence) मॉडेल (Model) पर्यायाच्या रूपात “गूगल” (Google) चा संदर्भ आढळला. या शोधावरून असे सूचित होते की ॲपल (Apple) जेमिनी (Gemini) ‘इंटिग्रेशन’ला (Integration) समर्थन देण्यासाठी सक्रियपणे पायाभूत सुविधा विकसित करत आहे.
ॲपलचे (Apple) ChatGPT सोबतचे ‘इंटिग्रेशन’ (Integration) जेमिनी (Gemini) कसे लागू केले जाऊ शकते याचे उदाहरण देते. सिरी (Siri) सध्या जटिल प्रश्नांसाठी ChatGPT वापरण्यापूर्वी वापरकर्त्याची परवानगी मागते. याच यंत्रणेचा उपयोग जेमिनीसाठी (Gemini) केला जाऊ शकतो, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना एआय (AI) मॉडेलद्वारे (Model) त्यांचा डेटा (Data) कधी आणि कसा वापरला जातो यावर नियंत्रण ठेवता येईल.
ChatGPT मध्ये मजकुरावर आधारित प्रतिमांचे विश्लेषण करण्याची आणि तयार करण्याची क्षमता देखील iPhones वरील जेमिनीच्या (Gemini) संभाव्य क्षमतेची झलक देते. यामुळे सर्जनशीलता, उत्पादकता आणि मनोरंजनासाठी नवीन शक्यता उघड होऊ शकतात.
सहकार्याचे परिणाम
गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) यांच्यातील सहकार्याचे तंत्रज्ञान उद्योगावर दूरगामी परिणाम होऊ शकतात. प्रथम, ॲपल (Apple) वापरकर्त्यांना गूगलच्या (Google) प्रगत एआय (AI) तंत्रज्ञानाचा उपयोग करता येईल, ज्यामुळे त्यांच्या उपकरणांची क्षमता वाढेल. दुसरे म्हणजे, गूगलला (Google) जेमिनीसाठी (Gemini) एक नवीन वितरण चॅनेल (Channel) मिळेल, ज्यामुळे संभाव्यतः करोडो iPhone वापरकर्त्यांपर्यंत पोहोचता येईल. तिसरे म्हणजे, ते अधिक स्पर्धात्मक एआय (AI) वातावरण तयार करेल, ज्यामुळे इतर कंपन्यांना नवीनता आणण्यासाठी आणि त्यांचे स्वतःचे एआय (AI) मॉडेल (Model) सुधारण्यासाठी प्रोत्साहन मिळेल.
तथापि, या सहकार्यामुळे काही चिंता देखील वाढतात. काही टीकाकारांना डेटा (Data) गोपनीयतेच्या उल्लंघनाची चिंता आहे, कारण वापरकर्त्यांचा डेटा (Data) गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) यांच्यात सामायिक केला जाऊ शकतो. इतरांना काही तंत्रज्ञान दिग्गजांच्या हातात शक्ती केंद्रित होण्याची चिंता आहे, ज्यामुळे नवोपक्रम (Innovation) कमी होऊ शकतो आणि ग्राहकांच्या निवडी मर्यादित होऊ शकतात.
या चिंता असूनही, सहकार्याचे संभाव्य फायदे धोक्यांपेक्षा जास्त आहेत. एकत्र काम करून, गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) अधिक बुद्धिमान आणि वापरकर्त्यासाठी अनुकूल मोबाइल (Mobile) अनुभव तयार करू शकतात. यामुळे केवळ त्यांच्या ग्राहकांनाच नव्हे, तर संपूर्ण तंत्रज्ञान उद्योगाला फायदा होईल.
मोबाइल (Mobile) उपकरणांवर एआयचे (AI) भविष्य
iPhones वर जेमिनीचे (Gemini) ‘इंटिग्रेशन’ (Integration) ही केवळ एका मोठ्या ट्रेंडची सुरुवात आहे. जसजसे एआय (AI) तंत्रज्ञान विकसित होत आहे, तसतसे ते आपल्या मोबाइल (Mobile) उपकरणांमध्ये अधिकाधिक समाकलित (Integrate) होत जाईल. हे आपल्याला अशा गोष्टी करण्यास सक्षम करेल ज्या पूर्वी अशक्य होत्या, जसे की रिअल-टाइममध्ये (Real-time) भाषांतर करणे, वैयक्तिकृत सामग्री तयार करणे आणि आपल्या आवाजाने आपली उपकरणे नियंत्रित करणे.
मोबाइल (Mobile) उपकरणांवर एआयचे (AI) भविष्य उज्ज्वल आहे. योग्य गुंतवणूक आणि सहकार्याने, आपण असे जग तयार करू शकतो जिथे एआय (AI) आपल्याला अधिक उत्पादक, सर्जनशील आणि कनेक्टेड (Connected) बनण्यास मदत करते. गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) यांच्यातील सहकार्य योग्य दिशेने एक पाऊल आहे, आणि आपण येत्या काही वर्षांत आणखी रोमांचक विकास पाहण्याची अपेक्षा करू शकतो.
स्पर्धात्मक (Competitive) वातावरण
एआयची (AI) शर्यत तीव्र होत आहे, ज्यात गूगल (Google), ॲपल (Apple), मायक्रोसॉफ्ट (Microsoft) आणि ॲमेझॉन (Amazon) यांसारख्या कंपन्या वर्चस्वासाठी स्पर्धा करत आहेत. प्रत्येक कंपनीची स्वतःची ताकद आणि कमकुवतता आहे आणि ही स्पर्धा झपाट्याने नवोपक्रमाला (Innovation) चालना देत आहे.
गूगलकडे (Google) एआय (AI) संशोधन आणि विकासात मजबूतadvantage आहे, कारण त्यांच्याकडे प्रचंड संसाधने आणि कौशल्य आहे. कंपनीने अनेक वर्षांपासून एआयमध्ये (AI) मोठी गुंतवणूक केली आहे आणि मशीन लर्निंग (Machine Learning), नॅचरल लँग्वेज प्रोसेसिंग (Natural Language Processing) आणि कॉम्प्युटर व्हिजन (Computer Vision) यांसारख्या क्षेत्रात महत्त्वपूर्ण यश मिळवले आहे.
ॲपलकडे (Apple) एक मजबूत ब्रँड (Brand) आणि निष्ठावान ग्राहक वर्ग आहे. कंपनी (Company) तिच्या वापरकर्त्यासाठी सोप्या उत्पादनांसाठी आणि गोपनीयता आणि सुरक्षिततेवर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी ओळखली जाते. ॲपल (Apple) एआयमध्येही (AI) मोठी गुंतवणूक करत आहे, विशेषत: ‘ऑन-डिव्हाइस प्रोसेसिंग’ (On-device processing) आणि वैयक्तिकरण (Personalization) यावर लक्ष केंद्रित करत आहे.
मायक्रोसॉफ्टची (Microsoft) एंटरप्राइज (Enterprise) मार्केटमध्ये (Market) मजबूत उपस्थिती आहे. कंपनी (Company) आपले क्लाउड (Cloud) ‘कम्प्युटिंग प्लॅटफॉर्म’ (Computing platform), Azure वापरून लहान-मोठ्या व्यवसायांना एआय (AI) सेवा देत आहे. मायक्रोसॉफ्ट (Microsoft) एआय (AI) संशोधन आणि विकासातही गुंतवणूक करत आहे, विशेषत: एआय-शक्ती असलेल्या उत्पादकता साधनांवर (Productivity tools) लक्ष केंद्रित करत आहे.
ॲमेझॉनची (Amazon) ई-कॉमर्स (E-commerce) मार्केटमध्ये (Market) मजबूत उपस्थिती आहे. कंपनी (Company) आपली शिफारस प्रणाली सुधारण्यासाठी, खरेदीचा अनुभव वैयक्तिकृत करण्यासाठी आणि आपल्या वेअरहाऊस (Warehouse) ऑपरेशन्स (Operations) स्वयंचलित (Automate) करण्यासाठी एआयचा (AI) वापर करत आहे. ॲमेझॉन (Amazon) एआय (AI) संशोधन आणि विकासातही गुंतवणूक करत आहे, विशेषत: एआय-शक्ती असलेल्या व्हॉइस असिस्टंट्सवर (Voice assistants) लक्ष केंद्रित करत आहे.
आव्हान (Challenge) आणि संधी
मोबाइल (Mobile) उपकरणांमध्ये एआयचे (AI) ‘इंटिग्रेशन’ (Integration) अनेक आव्हाने आणि संधी सादर करते. सर्वात मोठे आव्हान (Challenge) म्हणजे डेटा (Data) गोपनीयता आणि सुरक्षा सुनिश्चित करणे. जसजसे एआय (AI) मॉडेल (Model) अधिक परिष्कृत (Sophisticated) होत जातात, तसतसे त्यांना अधिक डेटा (Data) ॲक्सेस (Access) करण्याची आवश्यकता असते. यामुळे तो डेटा (Data) कसा गोळा केला जातो, साठवला जातो आणि वापरला जातो याबद्दल चिंता वाढतात.
आणखी एक आव्हान (Challenge) म्हणजे एआय (AI) मॉडेल (Model) निष्पक्ष आणि unbiased आहेत याची खात्री करणे. एआय (AI) मॉडेल (Model) कधीकधी समाजात असलेले bias कायम ठेवू शकतात, ज्यामुळे भेदभावपूर्ण परिणाम (Discriminatory outcomes) होऊ शकतात. एआय (AI) मॉडेल (Model) निष्पक्ष, पारदर्शक आणि जबाबदार असणे महत्त्वाचे आहे.
या आव्हानांना न जुमानता, मोबाइल (Mobile) उपकरणांमध्ये एआयचे (AI) ‘इंटिग्रेशन’ (Integration) अनेक संधी देखील सादर करते. एआय (AI) आपल्याला अधिक उत्पादक, सर्जनशील आणि कनेक्टेड (Connected) बनण्यास मदत करू शकते. हे आपल्याला हवामान बदल, गरिबी आणि रोग यांसारख्या जगातील काही गंभीर समस्यांचे निराकरण करण्यात देखील मदत करू शकते.
नियमांची भूमिका
जसजसे एआय (AI) तंत्रज्ञान अधिक व्यापक होत आहे, तसतसे योग्य नियम असणे महत्त्वाचे आहे. या नियमांनी ग्राहकांचे संरक्षण केले पाहिजे, नवोपक्रमाला (Innovation) प्रोत्साहन दिले पाहिजे आणि एआयचा (AI) उपयोग चांगल्यासाठी सुनिश्चित केला पाहिजे.
काही संभाव्य नियमांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
- डेटा (Data) गोपनीयता कायदे जे कंपन्या (Companies) वैयक्तिक डेटा (Data) कसा गोळा करू शकतात, साठवू शकतात आणि वापरू शकतात यावर मर्यादा घालतात.
- भेदभाव विरोधी कायदे जे व्यक्ती किंवा गटांविरुद्ध भेदभाव करण्यासाठी एआयचा (AI) वापर करण्यास मनाई करतात.
- पारदर्शकता कायदे जे कंपन्यांना (Companies) त्यांचे एआय (AI) मॉडेल (Model) कसे कार्य करतात हे उघड करण्यास भाग पाडतात.
- जबाबदारी कायदे जे कंपन्यांना (Companies) त्यांच्या एआय (AI) मॉडेलच्या (Model) कृतींसाठी जबाबदार धरतात.
निष्कर्ष
iPhones वर जेमिनी (Gemini) समाविष्ट करण्यासाठी गूगल (Google) आणि ॲपल (Apple) यांच्यातील सहकार्य एआय (AI) क्षेत्रातील एक महत्त्वपूर्ण विकास आहे. यात आपल्या मोबाइल (Mobile) उपकरणांशी संवाद साधण्याची आणि माहिती मिळवण्याची पद्धत बदलण्याची क्षमता आहे. जरी संबोधित करण्यासाठी आव्हाने (Challenge) आणि चिंता असल्या तरी, या सहकार्याचे संभाव्य फायदे खूप मोठे आहेत. जसजसे एआय (AI) तंत्रज्ञान विकसित होत आहे, तसतसे आपण येत्या काही वर्षांत आणखी रोमांचक विकास पाहण्याची अपेक्षा करू शकतो.