अलीबाबाचे क्वार्क (Quark) हे कृत्रिम बुद्धिमत्ता (Artificial Intelligence - AI) क्षेत्रात, विशेषतः चीनमध्ये एक महत्त्वाचे स्थान निर्माण करत आहे. हे सर्वसमावेशक एआय सहाय्यक (AI Assistant) लोकप्रियता मिळवत आहे आणि ByteDance च्या Doubao आणि Deepseek सारख्या प्रतिस्पर्धकांना मागे टाकत आहे, असा दावा केला जात आहे.
चीनच्या एआय क्षेत्रात क्वार्कची वाढ
अलीबाबाच्या मते, क्वार्क हे सध्या चीनमधील सर्वात जास्त वापरले जाणारे एआय सहाय्यक आहे. अलीबाबाने क्वार्कला एक बहुमुखी ‘सुपर एआय सहाय्यक’ मध्ये रूपांतरित केल्यानंतर हा दावा केला आहे. हे सुधारित व्हर्जन (Enhanced version) प्रतिमा तयार करण्यास आणि संशोधन तसेच कोडिंग (Coding) कार्यांसाठी मदत करण्यास सक्षम आहे. क्वार्क मुख्यत्वे अलीबाबाच्या प्रगत Qwen मॉडेलचा (Advanced Qwen models) वापर करते.
हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की क्वार्कची सुरुवात खूप वेगळी होती. सुरुवातीला ते सर्च फंक्शनॅलिटी (Search functionality) असलेले क्लाउड स्टोरेज (Cloud storage) सेवा म्हणून कार्यरत होते, परंतु आता ते एका सर्वसमावेशक एआय ॲप्लिकेशनमध्ये (AI application) रूपांतरित झाले आहे. आज, क्वार्क युरोप (Europe) आणि जगाच्या इतर भागांमध्ये उपलब्ध असलेल्या प्रचलित एआय सेवांप्रमाणेच कार्यक्षमता पुरवते.
वापरकर्ता आधार आणि स्पर्धात्मक वातावरण
साऊथ चायना मॉर्निंग पोस्ट (South China Morning Post - SCMP) नुसार, क्वार्ककडे जागतिक स्तरावर 150 दशलक्ष मासिक सक्रिय वापरकर्त्यांचा (Monthly active users) मोठा आधार आहे. तुलनेत, ByteDance च्या एआय सेवेचे, Doubao चे अंदाजे 100 दशलक्ष वापरकर्ते आहेत, तर DeepSeek चे 77 दशलक्ष वापरकर्ते आहेत. ही आकडेवारी गुगल (Google) आणि ॲपल ॲप स्टोअरमधून (Apple app stores) गोळा केलेल्या डेटावरून घेण्यात आली आहे, परंतु हे लक्षात घेणे आवश्यक आहे की ते संबंधित वेब सेवांद्वारे थेट ॲक्सेसचा (Direct access) विचार करत नाहीत. हे नमूद करणे देखील उचित आहे की SCMP अलीबाबाच्या मालकीचे आहे.
चीनमधील एआय बाजारपेठ तीव्र स्पर्धेने (Intense competition) दर्शविली जाते, जिथे अनेक खेळाडू वर्चस्व मिळवण्यासाठी स्पर्धा करत आहेत. अमेरिकेतील (US) प्रसिद्ध व्हेंचर कॅपिटल (Venture capital) फर्म (Firm) Andreessen Horowitz ने केलेल्या अभ्यासात स्पर्धात्मक गतिशीलतेवर प्रकाश टाकला आहे. त्यांच्या निष्कर्षांनुसार, मोबाईल उपकरणांवर (Mobile devices) सर्वाधिक वापरल्या जाणार्या एआय सहाय्यकांमध्ये क्वार्क सहाव्या क्रमांकावर आहे. पहिले स्थान OpenAI च्या ChatGPT ने पटकावले आहे, त्यानंतर Nova AI Chatbot आणि मायक्रोसॉफ्टच्या (Microsoft) एआय-शक्तीच्या ब्राउझर फंक्शन्सचा (AI-powered browser functions) Edge मध्ये समावेश आहे. Baidu चे Ernie मॉडेलदेखील क्रमवारीत महत्त्वपूर्ण आहेत. Baidu ने अलीकडेच त्याचे Ernie मॉडेल ओपन सोर्स (Open source) केले आहेत, ज्यामुळे स्पर्धा आणखी तीव्र होऊ शकते.
क्वार्कची उपस्थिती प्रामुख्याने मोबाईल क्षेत्रात केंद्रित असली तरी, Deepseek ने वेब सेवांमध्ये उल्लेखनीय स्थान निर्माण केले आहे, character.ai आणि Perplexity सारख्या इतर प्रमुख एआय प्लॅटफॉर्मला मागे टाकत ChatGPT नंतर दुसरे स्थान मिळवले आहे.
जागतिक विस्तार आणि मेटाच्या महत्वाकांक्षा
फेसबुक (Facebook) आणि इंस्टाग्रामची (Instagram) मूळ कंपनी मेटा (Meta), मेटा एआय (Meta AI) लाँच (Launch) करण्यासाठी सज्ज आहे, जे जागतिक स्तरावर सर्वात मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाणारे एआय चॅटबॉट (AI chatbot) बनण्याची शक्यता आहे. कंपनीचा अंदाज आहे की दरमहा 700 दशलक्ष लोक सक्रियपणे मेटा एआयमध्ये (Meta AI) व्यस्त राहतील. हे मोठ्या प्रमाणावर अवलंबन (Adoption) अंशतः मेटाच्या विद्यमान सेवांमध्ये मेटा एआयच्या अखंड एकत्रीकरणामुळे (Seamless integration) आहे. तथापि, मेटा एआय सध्या चीनमध्ये उपलब्ध नाही.
ॲपलनेदेखील (Apple), आणखी एका टेक जायंटने (Tech giant), चीनमध्ये एआय एकत्रीकरणाबाबत (AI integration) धोरणात्मक निर्णय घेतले आहेत. ॲपल चीनमध्ये (China) विकल्या जाणार्या आयफोनवर (iPhones) ChatGPT ला थेट ॲक्सेस देत नाही. त्याऐवजी, ॲपलने चीनी बाजारपेठेत (Chinese market) आपल्या उपकरणांमध्ये अलीबाबाचे एआय मॉडेल (AI model) समाविष्ट करणे निवडले आहे. सुरुवातीच्या अहवालात असे दिसून आले आहे की ॲपलने Baidu सोबत चर्चा केली होती, परंतु अंतिम करार अलीबाबाने मिळवला.
चीनमधील एआय क्षेत्र हे गतिशील (Dynamic) आणि तीव्र स्पर्धात्मक (Fiercely contested) आहे. लोकप्रिय शॉर्ट-व्हिडिओ प्लॅटफॉर्म (Short-video platform) टिकटॉकच्या (TikTok) मागे असलेली कंपनी ByteDance ला तिच्या स्थापित वापरकर्ता आधारामुळे (Established user base) महत्त्वपूर्ण फायदा आहे. Deepseek, आणखी एक उल्लेखनीय खेळाडू, कमी किमतीचे R1 आणि V1 मॉडेल विनामूल्य उपलब्ध करून सिलिकॉन व्हॅलीवर (Silicon Valley) दबाव आणत आहे.
अलीबाबाच्या क्वार्क एआय मॉडेलचा सखोल अभ्यास
अलीबाबाचे क्वार्क एआय मॉडेल (Alibaba’s Quark AI model) कृत्रिम बुद्धिमत्ता (artificial intelligence) क्षेत्रातील एक महत्त्वपूर्ण प्रगती दर्शवते, विशेषत: चीनी बाजारपेठेत. एक सर्वसमावेशक एआय सहाय्यक (AI assistant) म्हणून, क्वार्क विविध वापरकर्त्यांच्यागरजा पूर्ण करणारी कार्यक्षमतेची विस्तृत श्रेणी पुरवते, ज्यात चॅट (chat), प्रतिमा निर्मिती (image generation) आणि व्हिडिओ प्रक्रिया (video processing) यांचा समावेश आहे. चीनमध्ये त्याची वाढती लोकप्रियता, ByteDance च्या Doubao आणि Deepseek सारख्या प्रतिस्पर्धकांना मागे टाकून, एआय क्षेत्राला नव्याने आकार देण्याची क्षमता अधोरेखित करते.
मुख्य वैशिष्ट्ये आणि क्षमता
क्वार्क अलीबाबाच्या मालकीच्या Qwen मॉडेलवर (proprietary Qwen models) आधारित आहे, जे त्याच्या एआय क्षमतेसाठी एक मजबूत पाया प्रदान करते. ही मॉडेल क्वार्कला विविध कार्ये करण्यास सक्षम करतात, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
- नैसर्गिक भाषा प्रक्रिया (Natural Language Processing - NLP): क्वार्क नैसर्गिक भाषेत (natural language) वापरकर्त्यांच्या प्रश्नांची सहज आणि अंतर्ज्ञानी (intuitive) संवाद सुलभ करते.
- प्रतिमा निर्मिती (Image Generation): एआय सहाय्यक वापरकर्त्याच्या मागणीनुसार उच्च-गुणवत्तेच्या प्रतिमा (high-quality images) तयार करू शकते, ज्यामुळे वापरकर्त्यांसाठी सर्जनशील शक्यता खुल्या होतात.
- व्हिडिओ प्रक्रिया (Video Processing): क्वार्क व्हिडिओ सामग्रीवर प्रक्रिया (process) आणि विश्लेषण (analyze) करण्यास सक्षम आहे, ज्यामुळे व्हिडिओ सारांश (video summarization) आणि ऑब्जेक्ट रेकग्निशनसारखी (object recognition) कार्ये सक्षम होतात.
- संशोधन सहाय्य (Research Assistance): क्वार्क विविध स्त्रोतांकडून (sources) संबंधित माहिती आणि अंतर्दृष्टी (insights) प्रदान करून वापरकर्त्यांना संशोधन कार्यात मदत करू शकते.
- कोडिंग सपोर्ट (Coding Support): एआय सहाय्यक कोडिंगमध्ये (coding) मदत करते, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना अधिक कार्यक्षमतेने (efficiently) कोड (code) लिहिण्यास आणि डीबग (debug) करण्यास मदत होते.
क्वार्क एआयचे फायदे
क्वार्क अनेक फायदे देते जे त्याच्या वाढत्या लोकप्रियतेस मदत करतात:
- सर्वसमावेशक कार्यक्षमता (Comprehensive Functionality): क्वार्कच्या विविध वैशिष्ट्यांमुळे ते एक बहुमुखी एआय सहाय्यक (versatile AI assistant) बनते जे विविध वापरकर्त्यांच्या गरजा पूर्ण करू शकते.
- अलीबाबा इकोसिस्टम (Alibaba Ecosystem) सह एकत्रीकरण (Integration): क्वार्क इतर अलीबाबा सेवांशी अखंडपणे (seamlessly) एकत्रित होते, जे वापरकर्त्यांना एकसंध (cohesive) आणि सुव्यवस्थित (streamlined) अनुभव प्रदान करते.
- चीनी बाजारात मजबूत कामगिरी (Strong Performance in Chinese Market): क्वार्क विशेषतः चीनी वापरकर्त्यांच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी डिझाइन (designed) केले गेले आहे, ज्यामुळे त्याला स्थानिक बाजारपेठेत (local market) स्पर्धात्मक धार (competitive edge) मिळते.
- सतत सुधारणा (Continuous Improvement): अलीबाबा क्वार्कच्या एआय क्षमतांमध्ये सतत सुधारणा करण्यासाठी वचनबद्ध (committed) आहे, हे सुनिश्चित करते की ते एआय क्षेत्रात (AI landscape) आघाडीवर राहील.
तुलनात्मक विश्लेषण: क्वार्क वि. प्रतिस्पर्धक
एआय बाजारात (AI market) क्वार्कची स्थिती अधिक चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यासाठी, त्याची मुख्य प्रतिस्पर्धक ByteDance चे Doubao आणि Deepseek यांच्याशी तुलना करणे उपयुक्त आहे.
ByteDance चे Doubao
Doubao हे टिकटॉकच्या (TikTok) मागे असलेल्या ByteDance ने विकसित केलेले एआय-शक्तीचे चॅटबॉट (AI-powered chatbot) आहे. हे विविध कार्यक्षमता पुरवते, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
- टेक्स्ट-आधारित संभाषणे (Text-based conversations): Doubao वापरकर्त्यांशी नैसर्गिक भाषेत संभाषण (natural language conversations) करू शकते, माहिती आणि मदत पुरवते.
- सर्जनशील लेखन (Creative writing): एआय सहाय्यक वापरकर्त्यांना कविता (poems) आणि कथांसारखी (stories) सर्जनशील सामग्री (creative content) तयार करण्यात मदत करू शकते.
- भाषांतर (Language translation): Doubao वेगवेगळ्या भाषांमध्ये (different languages) मजकुराचे भाषांतर (translate text) करू शकते.
Doubao कडे मजबूत वापरकर्ता आधार (strong user base) असला तरी, क्वार्क चीनमध्ये (China) अधिक लोकप्रिय असल्याचे सांगितले जाते, याचा अर्थ असा आहे की क्वार्कची सर्वसमावेशक कार्यक्षमता (comprehensive functionality) आणि अलीबाबा इकोसिस्टम (Alibaba ecosystem) सह एकत्रीकरणामुळे त्याला एक धार मिळत आहे.
Deepseek
Deepseek ही आणखी एक एआय कंपनी आहे, जी तिच्या कमी किमतीच्या एआय मॉडेलसाठी (low-cost AI models) ओळखली जाते. हे एआय सेवांची श्रेणी (range of AI services) पुरवते, ज्यात खालील गोष्टींचा समावेश आहे:
- नैसर्गिक भाषा प्रक्रिया (Natural Language Processing): Deepseek चे मॉडेल नैसर्गिक भाषेतील मजकूर (natural language text) समजू शकतात आणि त्यावर प्रक्रिया (process) करू शकतात.
- कॉम्प्युटर व्हिजन (ComputerVision): कंपनीचे एआय मॉडेल प्रतिमा (images) आणि व्हिडिओंचे (videos) विश्लेषण (analyze) करू शकतात.
- रोबोटिक्स (Robotics): Deepseek रोबोटिक्ससाठी (robotics) एआय-शक्तीचे सोल्यूशन्सदेखील (AI-powered solutions) विकसित करत आहे.
Deepseek ने कमी किमतीच्या एआय मॉडेलवर (low-cost AI models) लक्ष केंद्रित केल्यामुळे, ते व्यवसाय (businesses) आणि डेव्हलपर्ससाठी (developers) त्यांच्या ॲप्लिकेशन्समध्ये (applications) एआय एकत्रित (integrate AI) करण्यासाठी एक आकर्षक पर्याय बनले आहे. तथापि, क्वार्कची सर्वसमावेशक कार्यक्षमता (comprehensive functionality) आणि चीनी बाजारात मजबूत कामगिरी (strong performance) यामुळे त्याला स्पर्धात्मक फायदा (competitive advantage) मिळू शकतो.
क्वार्कचे भविष्य आणि चीनमधील एआय क्षेत्र
अलीबाबाचे क्वार्क एआय मॉडेल (Alibaba’s Quark AI model) चीनमधील एआय क्षेत्राच्या (AI landscape) भविष्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावण्यासाठी सज्ज आहे. त्याची वाढती लोकप्रियता, सर्वसमावेशक कार्यक्षमता (comprehensive functionality) आणि अलीबाबा इकोसिस्टम (Alibaba ecosystem) सह एकत्रीकरणामुळे ते देशातील एक आघाडीचे एआय सहाय्यक (leading AI assistant) बनले आहे.
एआय तंत्रज्ञान (AI technology) जसजसे विकसित होत जाईल, तसतसे क्वार्क अधिक अत्याधुनिक (sophisticated) आणि बहुमुखी (versatile) होण्याची शक्यता आहे, जे वापरकर्त्यांना अधिक विस्तृत श्रेणीतील क्षमता प्रदान करेल. अलीबाबाची सतत सुधारणा करण्याची बांधिलकी (commitment) दर्शवते की क्वार्क येत्या काही वर्षांमध्ये एआय क्षेत्रात आघाडीवर राहील.
चीनमधील एआय बाजारपेठ (AI market) येत्या काही वर्षांमध्ये झपाट्याने वाढण्याची अपेक्षा आहे, ज्यामध्ये वाढती इंटरनेट प्रवेश (increasing internet penetration), एआय-शक्तीच्या सोल्यूशन्सची वाढती मागणी (growing demand for AI-powered solutions) आणि एआय विकासासाठी (AI development) सरकारचा पाठिंबा (government support) यासारख्या घटकांचा समावेश आहे. या वाढीमुळे अलीबाबासारख्या (Alibaba) कंपन्यांना त्यांचे एआय व्यवसाय (AI businesses) वाढवण्याची आणि नाविन्यपूर्ण एआय सोल्यूशन्स (innovative AI solutions) विकसित करण्याची नवीन संधी निर्माण होतील.
विविध उद्योगांवर परिणाम
अलीबाबाच्या क्वार्कसारख्या (Alibaba’s Quark) एआय मॉडेलच्या (AI models) वाढीमुळे चीन आणि त्याहूनही पलीकडील विविध उद्योगांवर (industries) परिवर्तनकारी परिणाम (transformative impact) होण्याची शक्यता आहे. कार्ये स्वयंचलित (automate tasks) करण्याची, डेटाचे विश्लेषण (analyze data) करण्याची आणि सर्जनशील सामग्री (creative content) तयार करण्याची क्षमता व्यवसायांच्या (businesses) कार्य करण्याच्या आणि त्यांच्या ग्राहकांशी (customers) संवाद साधण्याच्या पद्धतीत बदल घडवेल.
ई-कॉमर्स (E-commerce)
ई-कॉमर्स क्षेत्रात (e-commerce sector), एआयचा (AI) वापर शिफारसी वैयक्तिकृत (personalize recommendations) करण्यासाठी, किंमत ऑप्टिमाइझ (optimize pricing) करण्यासाठी आणि ग्राहक सेवा स्वयंचलित (automate customer service) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. क्वार्कचा (Quark), त्याच्या नैसर्गिक भाषा प्रक्रिया (natural language processing) आणि प्रतिमा निर्मिती (image generation) क्षमतेसह, अधिक आकर्षक उत्पादन वर्णन (engaging product descriptions) तयार करण्यासाठी आणि अधिक वैयक्तिकृत ग्राहक समर्थन (personalized customer support) प्रदान करण्यासाठी वापर केला जाऊ शकतो.
वित्त (Finance)
वित्त उद्योगात (finance industry), एआयचा (AI) वापर फसवणूक शोधण्यासाठी (detect fraud), जोखमीचे मूल्यांकन (assess risk) करण्यासाठी आणि व्यापार स्वयंचलित (automate trading) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. क्वार्कचा (Quark) वापर आर्थिक डेटाचे विश्लेषण (analyze financial data) करण्यासाठी, गुंतवणुकीच्या शिफारसी (investment recommendations) तयार करण्यासाठी आणि वैयक्तिकृत आर्थिक सल्ला (personalized financial advice) प्रदान करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
आरोग्य सेवा (Healthcare)
आरोग्य सेवा क्षेत्रात (healthcare sector), एआयचा (AI) वापर रोगनिदान (diagnose diseases) करण्यासाठी, नवीन उपचार (new treatments) विकसित करण्यासाठी आणि रुग्णांची काळजी वैयक्तिकृत (personalize patient care) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. क्वार्कचा (Quark) वापर वैद्यकीय प्रतिमांचे विश्लेषण (analyze medical images) करण्यासाठी, उपचार योजना (treatment plans) तयार करण्यासाठी आणि रुग्णांना वैयक्तिकृत आरोग्य माहिती (personalized health information) प्रदान करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
शिक्षण (Education)
शिक्षण क्षेत्रात (education sector), एआयचा (AI) वापर शिक्षण वैयक्तिकृत (personalize learning) करण्यासाठी, ग्रेडिंग स्वयंचलित (automate grading) करण्यासाठी आणि विद्यार्थ्यांना वैयक्तिकृत अभिप्राय (personalized feedback) प्रदान करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. क्वार्कचा (Quark) वापर परस्परसंवादी शिक्षण साहित्य (interactive learning materials) तयार करण्यासाठी, विद्यार्थ्यांच्या कामगिरीचे मूल्यांकन (assess student performance) करण्यासाठी आणि विद्यार्थ्यांना वैयक्तिकृत शिक्षण शिफारसी (personalized learning recommendations) प्रदान करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
मनोरंजन (Entertainment)
मनोरंजन उद्योगात (entertainment industry), एआयचा (AI) वापर सर्जनशील सामग्री (creative content) तयार करण्यासाठी, शिफारसी वैयक्तिकृत (personalize recommendations) करण्यासाठी आणि सामग्री निर्मिती स्वयंचलित (automate content creation) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. क्वार्कचा (Quark) वापर चित्रपटांच्या स्क्रिप्ट (movie scripts) तयार करण्यासाठी, वैयक्तिकृत संगीत प्लेलिस्ट (personalized music playlists) तयार करण्यासाठी आणि व्हिडिओ सामग्रीची निर्मिती स्वयंचलित (automate the creation of video content) करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
आव्हाने आणि विचार
क्वार्कसारख्या (Quark) एआय मॉडेलमध्ये (AI models) प्रचंड क्षमता असली तरी, त्यांच्या विकास (development) आणि तैनातीमध्ये (deployment) येणारी आव्हाने आणि विचारांना मान्य करणे महत्त्वाचे आहे.
नैतिक चिंता (Ethical Concerns)
एआय मॉडेल (AI model) पक्षपाती (biased) असू शकतात, ज्यामुळे अन्यायकारक (unfair) किंवा भेदभावपूर्ण परिणाम (discriminatory outcomes) होऊ शकतात. एआय मॉडेल (AI models) निष्पक्ष (fair), पारदर्शक (transparent) आणि जबाबदार (accountable) आहेत याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
डेटा गोपनीयता (Data Privacy)
एआय मॉडेलना (AI models) प्रशिक्षण (train) आणि ऑपरेट (operate) करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात डेटाची (data) आवश्यकता असते. वापरकर्त्याच्या डेटाचे संरक्षण (protect user data) करणे आणि एआय मॉडेलचा (AI models) वापर वापरकर्त्याच्या गोपनीयतेचा (user privacy) आदर करेल अशा प्रकारे केला जाईल याची खात्री करणे आवश्यक आहे.
नोकरी विस्थापन (Job Displacement)
एआय-शक्तीच्या ऑटोमेशनमुळे (AI-powered automation) काही उद्योगांमध्ये नोकरी विस्थापन (job displacement) होऊ शकते. एआयच्या (AI) कार्यशक्तीवरील (workforce) संभाव्य परिणामासाठी तयारी करणे आणि नोकरीचे नुकसान कमी (mitigate job losses) करण्यासाठी धोरणे विकसित करणे महत्त्वाचे आहे.
सुरक्षा धोके (Security Risks)
एआय मॉडेल (AI models) हल्ल्यांना (attacks) बळी पडू शकतात, ज्यामुळे डेटा उल्लंघन (data breaches) किंवा इतर सुरक्षा घटना (security incidents) होऊ शकतात. एआय मॉडेल (AI models) सुरक्षित (secure) करणे आणि त्यांना दुर्भावनापूर्ण कलाकारांपासून (malicious actors) वाचवणे आवश्यक आहे.
निष्कर्ष: एआयच्या भविष्याची एक झलक
अलीबाबाचे क्वार्क एआय मॉडेल (Alibaba’s Quark AI model) एआय तंत्रज्ञानाच्या (AI technology) विकासातील एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. त्याची सर्वसमावेशक कार्यक्षमता (comprehensive functionality), चीनी बाजारातील मजबूत कामगिरी (strong performance) आणि अलीबाबा इकोसिस्टमशी (Alibaba ecosystem) एकत्रीकरणामुळे ते एक आघाडीचे एआय सहाय्यक (leading AI assistant) बनले आहे. एआय तंत्रज्ञान (AI technology) जसजसे विकसित होत आहे, तसतसे क्वार्क (Quark) आणि इतर एआय मॉडेल (AI models) विविध उद्योगांमध्ये बदल घडवण्यासाठी आणि आपण कसे राहतो आणि कार्य करतो हे नव्याने आकार देण्यासाठी सज्ज आहेत. तथापि, एआय विकासाबरोबर (AI development) येणार्या नैतिक (ethical), सामाजिक (social) आणि सुरक्षाविषयक (security) आव्हानांना संबोधित करणे आवश्यक आहे, जेणेकरून एआयचा (AI) वापर संपूर्ण समाजाला (society) फायदा होईल अशा प्रकारे केला जाईल.