مدل‌های هوش مصنوعی وزن-باز (Open-Weight) مانند DeepSeek-R1، با استفاده از تکنیک‌هایی چون تقطیر (Distillation)، هوش قدرتمند را به دستگاه‌های لبه (Edge) می‌آورند. این امر بر محدودیت‌های رایانش ابری مانند تأخیر، پهنای باند و حریم خصوصی غلبه کرده و AI کارآمدتر، پاسخگوتر و مقیاس‌پذیرتر را برای محیط‌های با منابع محدود ممکن می‌سازد.
مدل جدید OpenAI، GPT-4o، با اتهاماتی مبنی بر استفاده از محتوای دارای حق نشر و پولی O'Reilly Media برای آموزش، بدون مجوز، مواجه است. این ادعاها توسط گروه ناظر AI Disclosures Project مطرح شده و نگرانی‌های مربوط به حق نشر در عصر هوش مصنوعی مولد را افزایش می‌دهد.
شرکت‌های فناوری هوش مصنوعی در دوراهی نوآوری انحصاری یا همکاری باز قرار دارند. مسیر دوم، با ترویج شفافیت و تلاش جمعی، اشتراک‌گذاری پیشرفت‌ها را برای پویایی بیشتر صنعت تشویق می‌کند. این انتخاب فلسفی، فراتر از تاکتیک است و بر چگونگی تکامل فناوری و ذینفعان آن تأثیر می‌گذارد. باز بودن می‌تواند خلاقیت و حل مسئله بی‌سابقه‌ای را آزاد کند.
غول‌های فناوری چین، ByteDance، Alibaba و Tencent، ۱۶ میلیارد دلار GPU H20 از NVIDIA سفارش داده‌اند. این سرمایه‌گذاری عظیم، جاه‌طلبی‌های هوش مصنوعی چین و چالش‌های ناشی از کنترل‌های صادراتی آمریکا را در بحبوحه تنش‌های ژئوپلیتیکی نشان می‌دهد.
با وجود هیجان پیرامون مدل‌های هوش مصنوعی مانند DeepSeek، چالش واقعی در پیاده‌سازی مؤثر و کسب ارزش تجاری ملموس نهفته است، جایی که تنها ۴٪ شرکت‌ها موفق بوده‌اند. تمرکز باید از خود فناوری به سمت استراتژی، فرهنگ و داده تغییر کند.
Alibaba به زودی Qwen3، نسل سوم مدل‌های زبانی بزرگ خود را عرضه می‌کند. این عرضه بر استراتژی منبع‌باز، معماری‌های جدید مانند MoE و رقابت در عرصه جهانی هوش مصنوعی تأکید دارد. Qwen3 برای آینده Alibaba و اکوسیستم هوش مصنوعی حیاتی است و شامل مدل‌هایی برای دستگاه‌های موبایل نیز می‌شود.
انتشار مدل زبان بزرگ و رایگان DeepSeek چین، بحثی را در مورد برتری مدل‌های متن‌باز بر مدل‌های اختصاصی برانگیخته است. این رویکرد چین، ناشی از الزامات راهبردی مانند دور زدن تحریم‌ها و تسریع توسعه است، اما با چالش‌های کسب درآمد و کنترل دولتی روبروست. آیا این سخاوت دیجیتال موقتی است؟
OpenAI قابلیت تولید تصویر مدل GPT-4o را که ابتدا با تأخیر مواجه بود، اکنون برای تمام کاربران ChatGPT، از جمله کاربران رایگان، در دسترس قرار داده است. با این حال، کاربران رایگان با محدودیت‌هایی مانند سقف روزانه و تأخیر مواجه هستند. OpenAI در حال رفع این مشکلات است.
چگونه تصاویر وایرال هوش مصنوعی به سبک Ghibli، رشد انفجاری OpenAI و مدل GPT-4o را رقم زد و به طور غیرمستقیم به سود هنگفت Microsoft از طریق Azure و سرمایه‌گذاری استراتژیک منجر شد.
OpenAI قابلیت‌های پیشرفته تولید تصویر خود را از طریق ChatGPT برای همه کاربران، رایگان و پولی، در دسترس قرار داده است. این اقدام دموکراتیک‌سازی هوش مصنوعی، همزمان با انتقادات شدید به دلیل تقلید از سبک‌های هنری خاص مانند Studio Ghibli صورت گرفته است.
