رد شایعات IPO، تمرکز بر استقلال
شایعات مربوط به عرضه اولیه سهام Mistral AI در ابتدا پس از مصاحبه ژانویه با بلومبرگ در مجمع جهانی اقتصاد در داووس مطرح شد. در آن گفتگو، منش تاکید کرده بود که Mistral ‘برای فروش نیست’ و اینکه IPO ‘برنامه’ است. با این حال، او اظهارات قبلی خود را روشن کرد و به Fortune توضیح داد که در حالی که هدف بلندمدت حفظ استقلال است، که طبیعتاً در مقطعی به سمت عرضه عمومی سوق پیدا می‌کند، IPO در افق فوری نیست. او اظهار داشت: ‘فقط برای روشن شدن، ما [در حال حاضر] به دنبال IPO نیستیم.’
ظهور شهاب‌سنگ‌وار Mistral: یک رقیب اروپایی ظهور می‌کند
Mistral AI کمتر از دو سال پیش به طور چشمگیری وارد صحنه هوش مصنوعی شد. بنیانگذاران این شرکت، کهنه‌کاران باتجربه Google DeepMind و بخش تحقیقات هوش مصنوعی Meta، پس از یک دوره کوتاه فعالیت مخفیانه با 113 میلیون دلار بودجه اولیه چشمگیر ظاهر شدند. این بزرگترین دور سرمایه‌گذاری اولیه در تاریخ اروپا بود و نشان‌دهنده ورود یک رقیب جدی در عرصه هوش مصنوعی بود. اولین مدل هوش مصنوعی این شرکت، Mixtral 8x7B، که در مارس 2024 راه اندازی شد، به دلیل معماری نوآورانه و عملکرد استثنایی خود، مورد تحسین گسترده قرار گرفت.
پیمایش در چشم‌انداز رقابتی: چالش منابع
با وجود موفقیت‌های اولیه، Mistral AI با یک چالش بزرگ روبرو است: رقابت با غول‌های صنعتی با جیب‌های بسیار عمیق‌تر. در حالی که Mistral تاکنون یک میلیارد دلار بودجه قابل توجهی را تضمین کرده است، از جمله دور سرمایه‌گذاری 640 میلیون دلاری اخیر سری B که ارزش شرکت را 6 میلیارد دلار ارزیابی کرد، این رقم در مقایسه با قدرت مالی رقبایی مانند OpenAI (با 18 میلیارد دلار جمع‌آوری شده و Softbank به طور بالقوه 40 میلیارد دلار دیگر سرمایه‌گذاری می‌کند) و Anthropic (8 میلیارد دلار جمع‌آوری شده) ناچیز است. علاوه بر این، غول‌های فناوری تثبیت‌شده‌ای مانند Meta، Google DeepMind و Microsoft دارای منابع گسترده و زیرساخت‌های مستقر هستند.
تقاضاهای مالی برای باقی ماندن در خط مقدم توسعه مدل هوش مصنوعی عمومی بسیار زیاد است. نیاز مداوم به دستیابی به قدرت محاسباتی پیشرفته، جذب و حفظ استعدادهای برتر، و کالایی شدن سریع هرگونه مزیت عملکردی، محیطی چالش برانگیز ایجاد می‌کند. حتی برای استارت‌آپ‌های دارای بودجه خوب مانند OpenAI و Anthropic، مسیر سودآوری نامشخص باقی می‌ماند و سوالاتی را در مورد دوام بلندمدت بازیگران کوچکتر مانند Mistral ایجاد می‌کند.
علاوه بر این، برخلاف OpenAI (با پشتیبانی Microsoft) و Anthropic (با پشتیبانی Google و Amazon)، Mistral فاقد یک حامی فناوری بزرگ است که بتواند دسترسی پایدار به هزاران واحد پردازش گرافیکی (GPU) ضروری برای آموزش و استقرار مدل‌های هوش مصنوعی را تضمین کند.
پذیرش باز بودن: یک استراتژی متمایز کننده
Mistral به طور استراتژیک خود را به عنوان قهرمان مدل‌های ‘وزن باز’ (open weight) معرفی کرده است. این رویکرد به شدت با سیستم‌های اختصاصی ارائه شده توسط OpenAI و Anthropic، که در آن کاربران با مدل‌های هوش مصنوعی منحصراً از طریق یک رابط برنامه‌نویسی کاربردی (API) تعامل دارند، در تضاد است. شرکت‌های وزن باز، مانند Mistral، به کاربران این آزادی را می‌دهند که ‘مغز’ اصلی مدل هوش مصنوعی را به همراه کد مورد نیاز برای اجرای آن دانلود کنند.
با این حال، شراکت 2024 با Microsoft این نگرانی را ایجاد کرد که Mistral ممکن است از تعهد خود به منبع باز منحرف شود. این شرکت چندین مدل اختصاصی بسته را منتشر کرد و آنها را در سرویس ابری Azure مایکروسافت در دسترس قرار داد که باعث انتقاد برخی از محافل شد.
منش، با این حال، قاطعانه معتقد است که Mistral کاملاً به منبع باز اختصاص دارد. استراتژی تولید درآمد این شرکت شامل مدل‌های اختصاصی ممتاز، یک پلتفرم زیرساخت هوش مصنوعی به نام ‘Le Plateforme’ و اشتراک‌های حرفه‌ای برای دستیار هوش مصنوعی آن، ‘Le Chat’ است.
یک بیلبورد که اخیراً در بزرگراه 101 در سیلیکون ولی رونمایی شد، به طور ظریفی نشان می‌دهد که اکثر مدل‌های Mistral ‘در واقع’ باز هستند. این یک اظهار نظر هدفمند به Meta، یکی از طرفداران برجسته مدل‌های رایگان و وزن باز است. منش خاطرنشان می‌کند که شرایط مجوز Meta محدودکننده‌تر از مجوز Apache 2.0 Mistral است. شایان ذکر است که، مانند اکثر شرکت‌های مدل وزن باز، Mistral مجموعه داده‌های مورد استفاده برای آموزش مدل‌های خود را به صورت عمومی فاش نمی‌کند. این امر باعث انتقاد خالص‌گرایان منبع باز شده است که استدلال می‌کنند بدون این اطلاعات، مدل‌ها نمی‌توانند واقعاً ‘منبع باز’ در نظر گرفته شوند.
منش اظهار داشت: ‘این به همان اندازه که می‌توانید باز باشید، باز است.’ ‘ما وزن‌ها را به اشتراک می‌گذاریم، استنتاج را به اشتراک می‌گذاریم، یافته‌های زیادی را در مورد نحوه ساخت آن به اشتراک می‌گذاریم. بدیهی است که برخی از اسرار تجاری وجود دارد که ما حفظ می‌کنیم، زیرا نحوه ارائه ارزش اصلی ما برای کار با مشتریان است.’
بازار سازمانی: یک تمرکز کلیدی
مشتریان تجاری Mistral، از جمله نام‌های برجسته‌ای مانند Axa، Mars و Cisco، اوج تلاش 18 ماهه برای نفوذ به بازار رقابتی سازمانی را نشان می‌دهند. این مشتریان شرکتی در ‘Le Plateforme’ مشترک می‌شوند و به مدل‌های منبع باز و بسته Mistral، همراه با مجموعه‌ای از ابزارهای هوش مصنوعی و زیرساخت‌های طراحی شده برای کمک به تیم‌های فنی در ساخت، سفارشی‌سازی و استقرار راه‌حل‌های هوش مصنوعی در سراسر سازمان‌های خود دسترسی پیدا می‌کنند. منش به Fortune فاش کرد که درآمد Mistral در سال گذشته 25 برابر افزایش یافته است، اگرچه او از افشای ارقام فروش خاص یا مبنایی که این رشد از آن حاصل شده است، خودداری کرد.
گسترش ردپا و تکامل رهبری
همانطور که درآمد Mistral افزایش یافته است، نیروی کار و دامنه جغرافیایی آن نیز افزایش یافته است. از یک تیم متوسط چند ده نفره، که عمدتاً در پاریس مستقر بودند، Mistral اکنون 200 کارمند دارد، از جمله 60 محقق. این شرکت دفاتری در پاریس، لندن، سانفرانسیسکو ایجاد کرده و اخیراً شعبه جدیدی در سنگاپور افتتاح کرده است. منش اذعان کرد که او مجبور شده است با نقش مدیرعاملی خود با گسترش شرکت سازگار شود. او گفت: ‘برای چهار یا پنج ماه، من هنوز کدنویسی می‌کردم و علم انجام می‌دادم.’ ‘اکنون، من بیشتر روی فروش و محصول متمرکز هستم.’
بادهای موافق ژئوپلیتیکی: مزیت ‘هوش مصنوعی مستقل’
موفقیت Mistral مسلماً نه تنها با قابلیت‌های مدل‌هایش، بلکه با جریان‌های ژئوپلیتیکی مطلوب نیز تقویت می‌شود. کشورهای اروپایی، به ویژه فرانسه، به طور فزاینده‌ای بر نیاز به ‘هوش مصنوعی مستقل’ تاکید می‌کنند - مفهومی که به آنها امکان می‌دهد وابستگی خود را به سیستم‌های هوش مصنوعی ایالات متحده یا چین کاهش دهند. در حالی که این احساس زمانی که Mistral در سال 2023 راه اندازی شد وجود داشت، امسال به دلیل موضع خصمانه دولت ترامپ در قبال مقررات فناوری اروپا و تشدید تنش‌ها بین ایالات متحده و چین تشدید شده است. مقاله اخیر در The Economist نشان داد که Mistral می‌تواند ‘ذینفع طوفان فراآتلانتیک’ در دنیای به سرعت در حال تحول هوش مصنوعی باشد.
Mistral همواره از حمایت قوی در فرانسه برخوردار بوده است. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، مکرراً استارت‌آپ مستقر در پاریس را به عنوان نمادی از نوآوری فرانسه و شاهدی بر این که این کشور می‌تواند شرکت‌های فناوری با رشد سریع را پرورش دهد که قادر به رقابت با شرکت‌های سیلیکون ولی هستند، به نمایش گذاشته است. مانند بسیاری از شخصیت‌های سیاسی اروپایی، مکرون هوش مصنوعی را - هم به عنوان یک صنعت در حال رشد به خودی خود و هم از نظر بهره‌وری که می‌تواند در سایر بخش‌ها ایجاد کند - به عنوان یک درمان بالقوه برای سال‌ها عملکرد اقتصادی ضعیف می‌بیند. این واقعیت که سدریک او، یکی از معتمدان نزدیک مکرون و وزیر سابق امور دیجیتال، اکنون ‘یکی از بنیانگذاران’ Mistral و مشاور این استارت‌آپ است، این ارتباط را بیشتر تقویت می‌کند.
مزیت درک شدن به عنوان یک ‘قهرمان بومی’ ممکن است اکنون به جایگاه تجاری Mistral در سراسر اروپا به عنوان یک کل گسترش یابد.
منش مشاهده کرد: ‘شرکت‌های اروپایی به دنبال همکاری نزدیک‌تر با فناوری اروپایی هستند.’ ‘آنها یک شریک هوش مصنوعی می‌خواهند که بتواند تحول را هدایت کند، مستقل از تنش‌های ژئوپلیتیکی. حضور منطقه‌ای ما به ما مزیتی می‌دهد که دیگران به سادگی ندارند.’
منش از ‘افزایش فوق‌العاده’ کشش تجاری Mistral در اروپا طی دو ماه گذشته خبر داد، اگرچه او ادعا کرد که مطمئن نیست که آیا این مستقیماً با تحلیف ترامپ مرتبط است یا خیر. او مدافع سرسخت نیاز اروپا به رقابت‌پذیری در هوش مصنوعی بوده است. او در کنگره جهانی موبایل در بارسلونا در اوایل این ماه اظهار داشت: ‘به نظر می‌رسد که گفتگو در مورد هوش مصنوعی در ایالات متحده و چین است و اروپا گاهی اوقات از این گفتگو کنار گذاشته می‌شود.’
منش همچنین به Fortune پیشنهاد کرد که کسانی که در ایالات متحده هستند ممکن است به طور کامل از آگاهی روزافزون اروپایی‌ها از نیاز به ابراز وجود قدردانی نکنند. او گفت: ‘اگر با اروپا بدرفتاری شود، اروپا واکنش نشان می‌دهد’ و افزود که ‘قطعاً یک حرکت بسیار قوی در مورد اتحاد، در مورد فناوری، در مورد اتوماسیون، در مورد هوش مصنوعی وجود دارد.’
فرهنگ جاه‌طلبی و سرسختی: اما آیا سرمایه لازم را دارد؟
در حال حاضر، منش اظهار داشت که تمرکز او بر هدایت گذار Mistral از یک استارت‌آپ سرسخت به یک بازیگر اصلی هوش مصنوعی باقی مانده است. این در زمانی اتفاق می‌افتد که کارشناسان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا هیچ استارت‌آپ مدل هوش مصنوعی می‌تواند با رهبران صنعت همگام شود: OpenAI، Anthropic، Google و Meta. در حالی که Mistral به طور قابل توجهی کوچکتر از این غول‌ها باقی می‌ماند، منش بهترین شیوه‌هایی را که سه بنیانگذار اصلی Mistral از تجربیات خود در Google DeepMind و Meta به ارمغان آورده‌اند، برجسته کرد - پرورش یک ذهنیت متمرکز بر استقرار سریع و حفظ استانداردهای علمی دقیق.
او اعلام کرد: ‘ما فرهنگ خودمان را ایجاد کرده‌ایم که کم‌غرور و سرسخت است.’ در حالی که Mistral ممکن است نتواند با غرامت‌های گزاف و کمک‌های مالی چند میلیون دلاری سهام ارائه شده توسط غول‌های مدل پایه مطابقت داشته باشد، منش تاکید کرد که اخلاق منبع باز این شرکت برای استعدادهای تحقیقاتی هوش مصنوعی که به دنبال جذب آن است، بسیار جذاب است.
او توضیح داد: ‘وقتی شما یک دانشمند هستید، واقعاً می‌خواهید به جامعه کمک کنید، در پایان روز، معمولاً کمتر به موفقیت تجاری شرکت علاقه دارید.’ ‘بنابراین [منبع باز] یک مزیت بزرگ بوده است، و این چیزی است که ما به ترویج آن ادامه خواهیم داد.’ Mistral همچنین به طور فعال در حال استخدام محققان اضافی برای تمرکز بر تحقیقات بنیادی هوش مصنوعی است که لزوماً به محصولات خاصی مرتبط نیست. او خاطرنشان کرد: ‘چیزهای زیادی وجود دارد که باید کشف شوند، و راه‌های جدیدی برای تفکر در مورد معماری‌ها وجود دارد.’ ‘اگر فقط به محصول فکر می‌کنید، وقت ندارید به این چیزها فکر کنید.’
مکانیسم‌های دقیقی که Mistral قصد دارد از طریق آن این تحقیق را تامین مالی کند، تا حدودی نامشخص است. به عنوان مثال، Mistral علناً دریافت بودجه مستقیم از دولت فرانسه برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه خود را فاش نکرده است، علیرغم تعهد اعلام شده دولت فرانسه برای پیشبرد هوش مصنوعی در این کشور.
Mistral با بازیگران کلیدی در فضای زیرساخت هوش مصنوعی شراکت‌هایی را تضمین کرده است. این شرکت با پلتفرم ابری هوش مصنوعی اروپایی Fluidstack همکاری کرده است که در حال ساخت چیزی است که ادعا می‌کند بزرگترین ابررایانه اروپا خواهد بود. قرار است Mistral اواخر امسال استفاده از این خوشه محاسباتی هوش مصنوعی را آغاز کند. علاوه بر این، این شرکت با شرکت تراشه هوش مصنوعی Cerebras همکاری کرده است که سخت‌افزار آن به دستیار هوش مصنوعی Mistral، Le Chat، امکان می‌دهد پاسخ‌ها را با سرعت استثنایی ارائه دهد.
منش نتیجه گرفت که او و بقیه اعضای تیم چشم خود را به جایزه دوخته‌اند: ‘ما بسیار جاه‌طلبانه شروع کردیم، اما باید همچنان بسیار جاه‌طلب باشیم.’