تصمیم اخیر متا مبنی بر آموزش مدل‌های هوش مصنوعی خود با استفاده از داده‌های عمومی کاربران در اتحادیه اروپا، گامی مهم در توسعه هوش مصنوعی این شرکت است. این حرکت، متا را با سایر توسعه‌دهندگان برجسته هوش مصنوعی مانند مایکروسافت، OpenAI و گوگل همسو می‌کند، که همگی از محتوای وب در دسترس عموم از اتحادیه اروپا برای بهبود مدل‌های هوش مصنوعی خود استفاده کرده‌اند. پس از راه‌اندازی Meta AI در 41 کشور اروپایی در مارس 2025، این ابتکار اولین نمونه‌ای است که متا محتوای عمومی کاربران فیس‌بوک و اینستاگرام در اتحادیه اروپا را در توسعه هوش مصنوعی مولد خود وارد می‌کند.
درک نحوه استفاده متا از داده‌ها
رویکرد متا به استفاده از داده‌های عمومی برای آموزش هوش مصنوعی، به ویژه با در نظر گرفتن سابقه این شرکت، قابل توجه است. این نشان‌دهنده یک روند رو به رشد در میان غول‌های فناوری برای همسویی با مقررات سختگیرانه اتحادیه اروپا مانند GDPR و قانون هوش مصنوعی است. این شفافیت برای حفظ اعتماد کاربران و اطمینان از انطباق در یک چشم‌انداز نظارتی به سرعت در حال تحول، بسیار مهم است.
دامنه جمع‌آوری داده‌ها
متا تصریح کرده است که منحصراً مدل‌های هوش مصنوعی خود را بر روی محتوای در دسترس عموم آموزش می‌دهد. این شامل طیف گسترده‌ای از انواع داده‌ها، از جمله:
- ویدئوها
- پست‌ها
- نظرات
- عکس‌ها و کپشن‌های آنها
- ریلز
- استوری‌ها
اگر این اطلاعات به صورت عمومی به اشتراک گذاشته شوند، واجد شرایط استفاده در آموزش هوش مصنوعی می‌شوند. علاوه بر این، متا از تعاملات با Meta AI، مانند سوالات و درخواست‌ها، برای بهبود بیشتر مدل‌های خود استفاده خواهد کرد.
محدودیت‌های استفاده از داده‌ها
متا تأکید کرده است که انواع خاصی از داده‌ها برای اهداف آموزش هوش مصنوعی استفاده نخواهند شد. به طور خاص، این شرکت از موارد زیر استفاده نخواهد کرد:
- پیام‌های خصوصی رد و بدل شده بین دوستان و خانواده.
- عکس‌ها و ویدیوهای به اشتراک گذاشته شده به صورت خصوصی.
- داده‌های کاربران زیر 18 سال، مطابق با قوانین حمایت از داده‌های کودکان.
این محدودیت‌ها برای محافظت از حریم خصوصی کاربران و رعایت الزامات قانونی مربوط به رسیدگی به داده‌های شخصی طراحی شده‌اند.
توجیه آموزش داده‌های اتحادیه اروپا
متا استدلال می‌کند که آموزش مدل‌های هوش مصنوعی بر روی مجموعه‌های داده متنوع برای توانمندسازی این مدل‌ها برای درک ظرافت‌ها و پیچیدگی‌های زبان و فرهنگ انسانی ضروری است. متا با گنجاندن داده‌ها از اتحادیه اروپا، قصد دارد هوش مصنوعی خود را با توانایی‌های زیر تجهیز کند:
- تشخیص و تفسیر لهجه‌ها و اصطلاحات عامیانه.
- درک دانش محلی و مراجع فرهنگی.
- درک لحن‌های مختلف اجتماعی و گفتاری مورد استفاده در کشورهای مختلف، به ویژه در رابطه با طنز و کنایه.
هدف از این رویکرد، پرداختن به سوگیری است که بسیاری از مدل‌های هوش مصنوعی نسبت به دیدگاه‌های انگلیسی و انگلیسی‌محور از خود نشان می‌دهند، که ناشی از تسلط زبان انگلیسی در اینترنت است.
عبور از موانع نظارتی
تصمیم متا برای آموزش هوش مصنوعی خود بر روی داده‌های اتحادیه اروپا، پس از یک دوره عدم اطمینان و بررسی نظارتی اتخاذ شده است. این شرکت در ابتدا این برنامه‌ها را به تعویق انداخت تا اینکه تنظیم‌کننده‌ها الزامات قانونی را روشن کردند، پس از اینکه نگرانی‌هایی مطرح شد مبنی بر اینکه رویکرد اولیه آن ممکن است مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها (GDPR) را نقض کند.
هیئت اروپایی حفاظت از داده‌ها (EDPB) از آن زمان راهنمایی‌هایی در مورد استفاده از داده‌های شخصی برای آموزش هوش مصنوعی ارائه کرده است و تأکید کرده است که:
- پردازش داده‌ها برای آموزش هوش مصنوعی باید به صورت موردی ارزیابی شود.
- داده‌ها باید ناشناس یا شبه ناشناس شوند تا از شناسایی مجدد افراد جلوگیری شود.
علاوه بر این، ماده 21 GDPR به افراد این حق را می‌دهد که به پردازش داده‌های شخصی خود، از جمله در زمینه آموزش هوش مصنوعی، اعتراض کنند.
متا اعلام کرده است که از راهنمایی‌های ارائه شده توسط EDPB قدردانی می‌کند و متعهد است که هنگام جمع‌آوری داده‌ها برای آموزش هوش مصنوعی، از قوانین و مقررات اروپا تبعیت کند.
انصراف از جمع‌آوری داده‌ها
متا به شهروندان اتحادیه اروپا اطمینان داده است که این امکان را دارند که از جمع‌آوری داده‌ها برای اهداف آموزش هوش مصنوعی انصراف دهند. این شرکت قصد دارد از طریق اعلان‌های درون‌برنامه‌ای و ایمیل به کاربران اطلاع دهد و توضیح دهد:
- انواع داده‌هایی که جمع‌آوری می‌شوند.
- اهدافی که داده‌ها برای آنها استفاده خواهند شد.
- چگونگی بهبود هوش مصنوعی در متا و بهبود تجربه کلی کاربر.
این اعلان‌ها شامل پیوندی به فرمی خواهد بود که در آن کاربران می‌توانند به استفاده از داده‌های خود برای آموزش هوش مصنوعی اعتراض کنند.
مراحل ارسال درخواست اعتراض
کاربرانی که نمی‌خواهند منتظر اعلان رسمی بمانند، می‌توانند درخواست اعتراض خود را از طریق مرکز حریم خصوصی فیس‌بوک یا اینستاگرام ارسال کنند:
- فیس‌بوک: Settings & Privacy > Privacy Centre > Privacy Topics > AI at Meta > Submit an Objection Request
- اینستاگرام: Settings > Privacy > Privacy Centre > Privacy Topics > AI at Meta > Submit an Objection Request
متا تأیید کرده است که به تمام فرم‌های اعتراضی دریافتی، هم آنهایی که قبلاً ارسال شده‌اند و هم آنهایی که در آینده ارسال می‌شوند، احترام خواهد گذاشت.
پیامدهای گسترده‌تر و چشم‌انداز آینده
تصمیم متا برای استفاده از داده‌های کاربران اتحادیه اروپا برای آموزش هوش مصنوعی، منعکس‌کننده یک شناخت رو به رشد از اهمیت مجموعه‌های داده متنوع در شکل‌دهی مدل‌های هوش مصنوعی است که نماینده‌تر از زبان‌ها، رفتارها و فرهنگ‌های جهانی هستند. در حالی که سایر شرکت‌های هوش مصنوعی سال‌هاست که از شیوه‌های مشابهی استفاده می‌کنند، به ویژه در ایالات متحده، رویکرد متا به دلیل شفافیت و باز بودن آن برجسته است.
استفاده از داده‌های اروپایی در آموزش هوش مصنوعی، با ادامه تکامل مدل‌های هوش مصنوعی و ادغام بیشتر آنها در جنبه‌های مختلف زندگی روزمره، اهمیت فزاینده‌ای خواهد یافت. با پیشرفت توسعه هوش مصنوعی، ضروری است که مقررات همگام باشند تا اطمینان حاصل شود که حقوق کاربران محافظت می‌شود و سیستم‌های هوش مصنوعی به شیوه‌ای مسئولانه و اخلاقی توسعه و مستقر می‌شوند.
کنترل ردپای دیجیتال خود
در عصری که هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت است، برای افراد بسیار مهم است که بدانند چگونه از ردپای دیجیتال آنها استفاده می‌شود. اگر در مورد نحوه استفاده از داده‌های خود برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی نگران هستید، اکنون زمان اقدام است. با اعمال حق خود برای انصراف از جمع‌آوری داده‌ها، می‌توانید نقش فعالی در شکل‌دهی آینده هوش مصنوعی و اطمینان از محافظت از حریم خصوصی خود ایفا کنید.
بررسی عمیق‌تر استراتژی هوش مصنوعی متا
پذیرش استراتژیک هوش مصنوعی توسط متا فراتر از پیشرفت صرفاً فناوری است. این نشان دهنده یک تغییر عمیق در نحوه تصور شرکت از آینده خود، به ویژه در زمینه امپراتوری گسترده رسانه‌های اجتماعی خود است. متا با استفاده از انبوه عظیمی از داده‌های تولید شده توسط کاربران خود، به دنبال ایجاد مدل‌های هوش مصنوعی است که نه تنها هوشمند هستند، بلکه عمیقاً با ظرافت‌های تعامل انسانی و تنوع فرهنگی هماهنگ هستند. این جاه‌طلبی ناشی از این باور است که هوش مصنوعی نقش محوری در شکل‌دهی آینده ارتباطات، سرگرمی و تجارت ایفا خواهد کرد و متا باید در خط مقدم این انقلاب باشد.
نقش هوش مصنوعی در بهبود تجربه کاربر
در قلب استراتژی هوش مصنوعی متا، تمایل به بهبود تجربه کاربر در سراسر پلتفرم‌های خود قرار دارد. با تجزیه و تحلیل داده‌های کاربر، هوش مصنوعی می‌تواند الگوها، ترجیحات و روندها را شناسایی کند و متا را قادر می‌سازد تا محتوا را شخصی‌سازی کند، پیشنهادات را بهبود بخشد و تجربیات جذاب‌تر و مرتبط‌تری برای کاربران خود ایجاد کند. به عنوان مثال، الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند فیدهای خبری را تنظیم کنند تا جالب‌ترین و مرتبط‌ترین مقالات را نمایش دهند، محصولاتی را پیشنهاد کنند که کاربران احتمالاً خریداری می‌کنند و حتی تبلیغات شخصی‌سازی شده‌ای تولید کنند که با علایق فردی همخوانی داشته باشند.
ایجاد و تعدیل محتوای مبتنی بر هوش مصنوعی
علاوه بر بهبود تجربه کاربر، هوش مصنوعی نقش مهمی در ایجاد و تعدیل محتوا نیز ایفا می‌کند. از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توان برای تولید تصاویر، ویدیوها و متن‌های واقعی استفاده کرد و متا را قادر می‌سازد تا تجربیات فراگیر و جذابی را برای کاربران خود ایجاد کند. در عین حال، از هوش مصنوعی نیز می‌توان برای شناسایی و حذف محتوای مضر یا نامناسب، مانند سخنان نفرت‌انگیز، اطلاعات نادرست و تصاویر خشونت‌آمیز استفاده کرد، و به ایجاد یک محیط آنلاین امن‌تر و فراگیرتر کمک کرد.
ملاحظات و چالش‌های اخلاقی
در حالی که هوش مصنوعی پتانسیل فوق‌العاده‌ای برای بهبود تجربه کاربر و افزایش ایجاد محتوا ارائه می‌دهد، تعدادی از ملاحظات و چالش‌های اخلاقی را نیز مطرح می‌کند. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، پتانسیل سوگیری در الگوریتم‌های هوش مصنوعی است. اگر مدل‌های هوش مصنوعی بر روی داده‌های مغرضانه آموزش داده شوند، می‌توانند نابرابری‌های اجتماعی موجود را تداوم بخشند و حتی تقویت کنند و منجر به نتایج تبعیض‌آمیز شوند.
چالش دیگر، پتانسیل استفاده از هوش مصنوعی برای اهداف مخرب، مانند انتشار اطلاعات نادرست، دستکاری افکار عمومی و حتی مشارکت در جنگ سایبری است. با پیچیده‌تر شدن هوش مصنوعی، توسعه Safeguards قوی برای جلوگیری از سوء استفاده از آن و اطمینان از اینکه از آن به نفع جامعه استفاده می‌شود، بسیار مهم است.
عبور از چشم‌انداز نظارتی
علاوه بر ملاحظات اخلاقی، متا همچنین باید از یک چشم‌انداز نظارتی پیچیده و در حال تحول عبور کند. دولت‌ها در سراسر جهان در تلاش هستند تا چگونه هوش مصنوعی را تنظیم کنند و قوانین و مقررات جدید با سرعت زیادی معرفی می‌شوند. متا باید اطمینان حاصل کند که شیوه‌های هوش مصنوعی آن با تمام قوانین و مقررات قابل اجرا، از جمله قوانین مربوط به حریم خصوصی داده‌ها، حمایت از مصرف کننده و ضد انحصار، مطابقت دارد.
آینده هوش مصنوعی در متا
با نگاهی به آینده، هوش مصنوعی قرار است نقش محوری‌تری در آینده متا ایفا کند. این شرکت سرمایه‌گذاری زیادی در تحقیق و توسعه هوش مصنوعی انجام می‌دهد و به طور فعال در حال بررسی کاربردهای جدید هوش مصنوعی در سراسر پلتفرم‌های خود است. با ادامه پیشرفت فناوری هوش مصنوعی، احتمالاً متا ویژگی‌ها و خدمات جدیدی را معرفی خواهد کرد که از هوش مصنوعی برای بهبود تجربه کاربر، بهبود ایجاد محتوا و پرداختن به برخی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی جامعه استفاده می‌کنند.
نگاهی دقیق‌تر به حریم خصوصی داده‌ها و کنترل کاربر
بحث پیرامون حریم خصوصی داده‌ها در سال‌های اخیر، به‌ویژه در زمینه شرکت‌های بزرگ فناوری و شیوه‌های جمع‌آوری داده‌های گسترده آنها، تشدید شده است. متا، به عنوان یکی از بزرگترین شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی جهان، در خط مقدم این بحث بوده است. تصمیم اخیر این شرکت برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی خود بر روی داده‌های کاربران اتحادیه اروپا، نگرانی‌ها در مورد حریم خصوصی داده‌ها و کنترل کاربر را بیشتر کرده است.
درک شیوه‌های جمع‌آوری داده‌ها
برای کاربران ضروری است که انواع داده‌هایی را که متا جمع‌آوری می‌کند، نحوه استفاده از این داده‌ها و اقداماتی را که متا برای محافظت از حریم خصوصی کاربر انجام می‌دهد، درک کنند. متا طیف گسترده‌ای از داده‌ها را جمع‌آوری می‌کند، از جمله:
- اطلاعات شخصی، مانند نام، سن، جنسیت و مکان
- اطلاعات تماس، مانند آدرس ایمیل و شماره تلفن
- اطلاعات جمعیتی، مانند علایق و سرگرمی‌ها
- داده‌های استفاده، مانند تاریخچه مرور، پرس و جوهای جستجو و استفاده از برنامه
- داده‌های محتوا، مانند پست‌ها، نظرات، عکس‌ها و فیلم‌ها
این داده‌ها برای اهداف مختلفی استفاده می‌شوند، از جمله:
- شخصی‌سازی محتوا و پیشنهادات
- خدمت‌رسانی به تبلیغات هدفمند
- بهبود تجربه کاربر
- توسعه محصولات و خدمات جدید
- انجام تحقیقات و تجزیه و تحلیل
اهمیت شفافیت
شفافیت برای ایجاد اعتماد کاربر و اطمینان از منصفانه و اخلاقی بودن شیوه‌های جمع‌آوری داده‌ها بسیار مهم است. متا گام‌هایی برای بهبود شفافیت برداشته است، مانند ارائه اطلاعات بیشتر به کاربران در مورد نحوه جمع‌آوری و استفاده از داده‌های آنها. با این حال، هنوز جایی برای بهبود وجود دارد.
کنترل کاربر و گزینه‌های انصراف
علاوه بر شفافیت، کنترل کاربر نیز برای محافظت از حریم خصوصی داده‌ها ضروری است. متا ابزارها و تنظیمات مختلفی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد تا نحوه جمع‌آوری و استفاده از داده‌های خود را کنترل کنند. کاربران می‌توانند:
- تنظیمات حریم خصوصی خود را تنظیم کنند تا محدود کنند چه کسانی می‌توانند پست‌ها و اطلاعات نمایه آنها را ببینند
- از تبلیغات هدفمند انصراف دهند
- حساب خود را حذف کنند
گزینه انصراف از جمع‌آوری داده‌ها برای آموزش هوش مصنوعی، گامی مهم دیگر در جهت دادن کنترل بیشتر به کاربران بر داده‌های خود است.
نقش قانون‌گذاری
قانون‌گذاری نقش مهمی در محافظت از حریم خصوصی داده‌ها و اطمینان از اینکه شرکت‌های فناوری برای شیوه‌های داده‌های خود پاسخگو هستند، ایفا می‌کند. GDPR یک قانون نقطه عطفی است که یک استاندارد جدید برای محافظت از حریم خصوصی داده‌ها تعیین کرده است. متا و سایر شرکت‌های فناوری باید از GDPR و سایر قوانین و مقررات قابل اجرا تبعیت کنند.
توانمندسازی کاربران
در نهایت، محافظت از حریم خصوصی داده‌ها نیازمند یک تلاش مشترک بین شرکت‌های فناوری، تنظیم‌کننده‌ها و کاربران است. شرکت‌های فناوری باید در مورد شیوه‌های جمع‌آوری داده‌های خود شفاف باشند، به کاربران کنترل بر داده‌های خود را ارائه دهند و از تمام قوانین و مقررات قابل اجرا تبعیت کنند. تنظیم‌کننده‌ها باید قوانین حریم خصوصی داده‌ها را اجرا کنند و شرکت‌ها را برای نقض‌ها پاسخگو نگه دارند. کاربران باید در مورد حقوق خود مطلع باشند و گام‌هایی برای محافظت از داده‌های خود بردارند.
با همکاری، می‌توانیم یک اکوسیستم دیجیتال ایجاد کنیم که برای حریم خصوصی داده‌ها ارزش قائل شود و کاربران را برای کنترل داده‌های خود توانمند کند.