اتهام اصلی: حذف اطلاعات مدیریت کپی‌رایت
شکایت Kadrey et al. vs Meta Platforms در ژانویه 2025 به نقطه عطف مهمی رسید، زمانی که شاکیان ادعا کردند که متا نه تنها از استفاده از مطالب دارای کپی‌رایت آگاه بوده، بلکه مدل‌های هوش مصنوعی آن نیز در نتیجه، خروجی‌هایی حاوی CMI تولید می‌کنند. CMI شامل جزئیات حیاتی مرتبط با آثار دارای کپی‌رایت، مانند هویت خالق، شرایط مجوز، تاریخ ایجاد و سایر اطلاعات مربوطه است.
استدلال اصلی شاکیان این است که متا عمداً این CMI را از مواد آموزشی حذف کرده است. آن‌ها ادعا می‌کنند که هدف، پنهان کردن این واقعیت بود که خروجی‌های تولید شده توسط هوش مصنوعی از منابع دارای کپی‌رایت مشتق شده‌اند. این اقدام ادعایی حذف، مبنای این ادعا را تشکیل می‌دهد که متا قانون کپی‌رایت هزاره دیجیتال (DMCA) را نقض کرده است.
حکم قاضی: ادعای DMCA ادامه می‌یابد
قاضی وینس چابریا، که ریاست این پرونده را در دادگاه فدرال سانفرانسیسکو بر عهده داشت، حکم داد که ادعای شاکیان در مورد نقض DMCA می‌تواند ادامه یابد. این حکم احتمال رسیدن پرونده به توافق یا رفتن به دادگاه را افزایش می‌دهد.
دستور قاضی چابریا بیان کرد که ادعاهای شاکیان “استنباطی منطقی، اگرچه نه چندان قوی” را ایجاد می‌کند که متا CMI را حذف کرده است تا از خروجی CMI توسط مدل‌های هوش مصنوعی Llama و در نتیجه آشکار شدن استفاده از مطالب دارای کپی‌رایت در آموزش جلوگیری کند. او همچنین تأکید کرد که این استفاده از مطالب دارای کپی‌رایت، یک نقض (ادعایی) کاملاً قابل شناسایی است.
پذیرش متا و مجموعه داده Books3
متا اذعان کرده است که از مجموعه داده‌ای به نام Books3 در آموزش مدل زبان بزرگ Llama 1 خود استفاده کرده است. این مجموعه داده به عنوان حاوی آثار دارای کپی‌رایت شناسایی شده است که به ادعاهای شاکیان وزن بیشتری می‌بخشد.
رد جزئی ادعاها
در حالی که ادعای DMCA به جلو می‌رود، قاضی چابریا یکی از ادعاهای شاکیان را رد کرد. این ادعای رد شده بیان می‌کرد که استفاده متا از کتاب‌های بدون مجوز به دست آمده از طریق تورنت‌های همتا به همتا برای آموزش Llama، قانون جامع دسترسی و تقلب در داده‌های کامپیوتری کالیفرنیا (CDAFA) را نقض می‌کند.
نظر کارشناسی: ادعای DMCA و استفاده منصفانه
ادوارد لی، استاد حقوق در دانشگاه سانتا کلارا، نسبت به استنتاج در مورد استفاده منصفانه صرفاً بر اساس ادعای DMCA مربوط به CMI حذف شده هشدار داد. او به تردید قاضی چابریا در مورد توانایی شاکیان برای اثبات ادعای DMCA اشاره کرد و احتمال بازبینی آن را در حکم اجمالی پیشنهاد کرد. لی تاکید کرد که وکلای شاکیان با موفقیت یک مبنای واقعی مشخص‌تر برای ادعای DMCA خود شناسایی کرده‌اند که قبلاً رد شده بود.
پیامدها برای سایر دعاوی حقوقی مرتبط با هوش مصنوعی
پیشرفت ادعای CMI علیه متا، همراه با حکم قبلی به نفع Thomson Reuters علیه Ross Intelligence، نشان‌دهنده تغییر بالقوه در نحوه نگرش دادگاه‌ها به استفاده از مطالب دارای کپی‌رایت در آموزش هوش مصنوعی است. این تصمیمات می‌تواند موقعیت شاکیان را در سایر دعاوی حقوقی مرتبط با هوش مصنوعی در حال انجام تقویت کند.
به عنوان مثال، پرونده Tremblay et al. vs OpenAI et al. اخیراً اصلاح شد تا ادعای DMCA که قبلاً رد شده بود، احیا شود. دادخواست اصلاح شده، با استناد به شواهد جدید کشف شده در طول کشف، استدلال می‌کند که OpenAI نیز CMI را در طول آموزش مدل‌های زبان بزرگ خود حذف کرده است.
زمینه گسترده‌تر: کپی‌رایت و آموزش هوش مصنوعی
نبردهای حقوقی پیرامون هوش مصنوعی و کپی‌رایت، چالش‌های پیچیده ایجاد تعادل بین نوآوری و حقوق مالکیت معنوی را برجسته می‌کند. دریافت بی‌رویه مطالب دارای کپی‌رایت برای آموزش هوش مصنوعی، نگرانی‌هایی را در مورد نقض احتمالی، به‌ویژه زمانی که مدل‌های هوش مصنوعی خروجی‌هایی تولید می‌کنند که شباهت زیادی به آثار دارای کپی‌رایت دارند یا مستقیماً آن‌ها را بازتولید می‌کنند، ایجاد کرده است.
نتایج این پرونده‌ها می‌تواند پیامدهای قابل توجهی برای آینده توسعه هوش مصنوعی و استفاده از مطالب دارای کپی‌رایت در مجموعه داده‌های آموزشی داشته باشد. این تصمیمات ممکن است بر نحوه برخورد شرکت‌های هوش مصنوعی با کسب داده و آموزش مدل تأثیر بگذارد و به طور بالقوه منجر به تأکید بیشتر بر مجوز، انتساب و حفاظت از اطلاعات مدیریت کپی‌رایت شود.
اختلاف بین متا و نویسندگان، چشم‌انداز حقوقی در حال تحول پیرامون هوش مصنوعی و مالکیت معنوی را برجسته می‌کند. با ادامه پیشرفت فناوری هوش مصنوعی، دادگاه‌ها نقش مهمی در تعریف مرزهای استفاده مجاز و ایجاد رویه‌های قضایی ایفا خواهند کرد که به چالش‌های منحصر به فرد ناشی از محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی می‌پردازد. دعاوی حقوقی در حال انجام، یادآور اهمیت احترام به قوانین کپی‌رایت و اطمینان از جبران منصفانه خالقان برای استفاده از آثارشان، حتی در حوزه به سرعت در حال تحول هوش مصنوعی است.
استدلال‌های حقوقی ارائه شده در این پرونده‌ها به پیچیدگی‌های قانون کپی‌رایت، DMCA و کاربرد اصول استفاده منصفانه در زمینه هوش مصنوعی می‌پردازد. شاکیان ادعا می‌کنند که اقدامات متا تلاشی عمدی برای دور زدن حمایت‌های کپی‌رایت و محروم کردن خالقان از شناسایی و جبران خسارت مشروع آن‌ها است. از سوی دیگر، متا ممکن است استدلال کند که استفاده آن از مطالب دارای کپی‌رایت تحت استفاده منصفانه قرار می‌گیرد یا اینکه حذف CMI به دلایل فنی ضروری بوده است. دادگاه‌ها در نهایت باید این استدلال‌ها را بسنجند و تعیین کنند که آیا اقدامات متا از مرز نقض کپی‌رایت عبور کرده است یا خیر.
این پرونده‌ها همچنین سؤالاتی را در مورد مسئولیت توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی برای اطمینان از اینکه مدل‌های آن‌ها بر روی داده‌های به دست آمده به طور قانونی آموزش داده شده‌اند، مطرح می‌کند. با فراگیر شدن فزاینده هوش مصنوعی، نیاز به شفافیت و پاسخگویی در منبع‌یابی داده‌ها و آموزش مدل بسیار مهم می‌شود. نتایج حقوقی این اختلافات می‌تواند شیوه‌های صنعت را شکل دهد و توسعه دستورالعمل‌های اخلاقی برای توسعه هوش مصنوعی را تشویق کند.
بحث در مورد کپی‌رایت و هوش مصنوعی به عرصه حقوقی محدود نمی‌شود. همچنین به بحث‌های گسترده‌تر اجتماعی در مورد نقش هوش مصنوعی در تلاش‌های خلاقانه و تأثیر بالقوه بر هنرمندان و نویسندگان انسانی گسترش می‌یابد. برخی استدلال می‌کنند که محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی تهدیدی برای خلاقیت انسانی است، در حالی که برخی دیگر هوش مصنوعی را ابزاری می‌دانند که می‌تواند توانایی‌های انسانی را تقویت و تکمیل کند. این بحث‌ها نیاز به درک دقیقی از رابطه بین هوش مصنوعی و خلاقیت انسانی و اهمیت ایجاد یک محیط مشارکتی را برجسته می‌کند که هم برای خالقان و هم برای توسعه‌دهندگان فناوری مفید باشد.
نبردهای حقوقی که در حال حاضر در جریان است، گامی حیاتی در پیمایش تقاطع پیچیده قانون کپی‌رایت و هوش مصنوعی است. تصمیمات اتخاذ شده در این پرونده‌ها احتمالاً پیامدهای گسترده‌ای خواهد داشت و آینده توسعه هوش مصنوعی، حمایت از مالکیت معنوی و رابطه بین فناوری و خلاقیت را شکل می‌دهد. گفتگوی مداوم بین کارشناسان حقوقی، توسعه‌دهندگان فناوری و خالقان برای اطمینان از اینکه نوآوری هوش مصنوعی به گونه‌ای پیش می‌رود که هم به چارچوب‌های قانونی و هم به حقوق خالقان احترام می‌گذارد، ضروری است.