GPT-4.5 اوپن‌ای‌آی: نشانه‌ای از افول حباب هوش مصنوعی؟

کاهش بازدهی نسل‌های متوالی هوش مصنوعی

چهره‌های برجسته در دنیای فناوری شروع به ابراز نگرانی کرده‌اند. اواخر سال گذشته، بنیانگذاران شرکت سرمایه‌گذاری خطرپذیر Andreessen Horowitz، در مصاحبه‌ای صریح اشاره کردند که دستاوردهای عملکردی که توسط هر نسل جدید از مدل‌های هوش مصنوعی به دست می‌آید، به طور فزاینده‌ای کوچکتر می‌شوند. آنها مشاهده کردند که شرکت‌های مختلفی که در توسعه مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی فعالیت می‌کنند، در اصل، “به سقف قابلیت‌های یکسانی برخورد می‌کنند.”

تنگنای داده: یک محدودیت اساسی

یکی از چالش‌های اصلی در دسترس بودن داده‌ها نهفته است. پیشرفته‌ترین مدل‌های هوش مصنوعی که در حال حاضر وجود دارند، تقریباً بر روی کل داده‌های دیجیتال موجود آموزش داده شده‌اند. این یک مانع بزرگ است. بدون هجوم تازه‌ای از داده‌ها، هرگونه پیشرفت بیشتر در قابلیت‌ها لزوماً به توسعه روش‌های آموزشی جدید یا سایر نوآوری‌های پیشگامانه بستگی دارد.

نقش پیشگام OpenAI و انتظار برای GPT-5

OpenAI در اواخر سال 2022 با معرفی ChatGPT، یک ربات گفتگوی انقلابی که توسط مدل GPT-3.5 این شرکت پشتیبانی می‌شد، رونق هوش مصنوعی را شعله‌ور کرد. GPT-4 به سرعت دنبال شد و جهش قابل توجهی در قابلیت‌ها را نشان داد. متعاقباً، OpenAI مجموعه‌ای از مدل‌های اضافی را به عنوان بخشی از خانواده در حال گسترش GPT-4 راه‌اندازی کرد.

با این حال، GPT-4 اصلی تقریباً دو سال پیش رونمایی شد و انتظار می‌رود GPT-5 که مدت‌ها در انتظارش بودیم، در آینده نزدیک منتشر شود. The Wall Street Journal اواخر سال گذشته گزارش داد که GPT-5 با تاخیر مواجه شده و هزینه‌های قابل توجهی را برای شرکت به همراه داشته است. با توجه به رشد انفجاری رقابت از زمان انتشار GPT-3.5، OpenAI تحت فشار زیادی است تا نشان دهد که پیشرفت‌های قابل توجهی هنوز قابل دستیابی هستند.

مورد عجیب GPT-4.5: یک ارتقاء جزئی با برچسب قیمت عمده

در میان انتظارات پیرامون GPT-5، OpenAI در 27 فوریه GPT-4.5 را راه‌اندازی کرد. این شرکت به سرعت توضیح داد که GPT-4.5 به عنوان جایگزینی مستقیم برای GPT-4o، که در حال حاضر قدرتمندترین مدل آن است، در نظر گرفته نشده است، بلکه به عنوان جایگزینی مناسب برای وظایف خاص مانند نوشتن و طوفان فکری طراحی شده است.

این راه‌اندازی به دو دلیل اصلی عجیب است:

1. بهبود حاشیه‌ای: GPT-4.5، در بهترین حالت، پیشرفت متوسطی نسبت به GPT-4o در وظایف خاص ارائه می‌دهد.
2. قیمت‌گذاری گزاف: ساختار قیمت‌گذاری آنقدر بالا است که این مدل را برای اکثر کاربردهای تجاری غیرعملی می‌کند. برای کاربران APIهای OpenAI، GPT-4.5 برای توکن‌های ورودی 30 برابر گران‌تر از GPT-4o و برای توکن‌های خروجی 15 برابر گران‌تر است. پست وبلاگ خود OpenAI که مدل جدید را معرفی می‌کند، این موضوع را تایید می‌کند و می‌گوید: “GPT‑4.5 یک مدل بسیار بزرگ و فشرده از نظر محاسباتی است که آن را گران‌تر می‌کند⁠ و جایگزینی برای GPT‑4o نیست.”

محدودیت‌های GPU و پیامدهای آن برای اکوسیستم هوش مصنوعی

OpenAI در حال حاضر دسترسی به GPT-4.5 را به دلیل کمبود GPUهای Nvidia، پردازنده‌های تخصصی مورد نیاز برای تامین انرژی مدل جدید در مقیاس بزرگتر، محدود می‌کند. این شرکت فعالانه در تلاش برای به دست آوردن GPUهای بیشتر و در نهایت در دسترس قرار دادن گسترده‌تر این مدل است.

در حالی که نیاز OpenAI به GPUهای اضافی برای پشتیبانی از آخرین مدل خود می‌تواند به عنوان یک پیشرفت مثبت برای Nvidia، ارائه‌دهنده پیشرو شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی، تعبیر شود، این واقعیت که اجرای این مدل آنقدر گران است که اساساً برای هر کاربرد عملی در دنیای واقعی مرده است، یک دلیل مهم برای نگرانی است.

داستان رشد Nvidia: مفروضات تحت بررسی

مسیر رشد چشمگیر Nvidia بر اساس چندین فرض کلیدی استوار است:

1. قدرت محاسباتی رو به افزایش: مدل‌های هوش مصنوعی برای آموزش و استنتاج به مقدار فزاینده‌ای از قدرت محاسباتی نیاز دارند.
2. بهبود قابلیت‌های معنادار: مدل‌های هوش مصنوعی با اختصاص قدرت محاسباتی بیشتر، بهبودهای قابل توجهی در قابلیت‌ها را تجربه خواهند کرد.
3. بازده سرمایه‌گذاری قابل قبول: شرکت‌هایی که در هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند، به بازده رضایت‌بخشی از سرمایه‌گذاری خود دست خواهند یافت.

GPT-4.5 شواهد بیشتری ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد LLMها با سقف عملکرد مواجه هستند و صرفاً اختصاص دادن قدرت محاسباتی بیشتر به این مشکل، بهبودهای متحول‌کننده‌ای را باز نمی‌کند. تاخیرهای گزارش شده در انتشار GPT-5 تنها به تقویت این استدلال کمک می‌کند. اگر OpenAI، پیشگام در این زمینه، با چالش‌هایی روبرو است، به احتمال زیاد سایر شرکت‌های هوش مصنوعی نیز مشکلات مشابهی را تجربه می‌کنند.

آینده هوش مصنوعی: کارایی و پیشرفت تدریجی

در حال حاضر، مدل‌های هوش مصنوعی بدون شک مفید هستند و کاربردهای متعددی در دنیای واقعی دارند. افزایش کارایی مدل‌های هوش مصنوعی، همانطور که توسط استارت‌آپ چینی DeepSeek نشان داده شده است، می‌تواند به طور بالقوه بازار را گسترش دهد. با این حال، این به تنهایی ممکن است برای حفظ رونق فعلی هوش مصنوعی کافی نباشد.

موفقیت مستمر Nvidia به شرکت‌هایی بستگی دارد که مدل‌های هوش مصنوعی جدید را آموزش می‌دهند و به طور مداوم هر نسل جدید از شتاب‌دهنده‌های هوش مصنوعی را اتخاذ می‌کنند و به طور مداوم در ظرفیت جدید مرکز داده هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند. در سناریویی که بهبودهای تدریجی در مدل‌های هوش مصنوعی مستلزم هزینه‌های بسیار بالاتر است، همانطور که GPT-4.5 نشان می‌دهد، دوام اقتصادی چنین سرمایه‌گذاری‌هایی شروع به از بین رفتن می‌کند.
ریاضیات بسیار ساده است. هرچه اجرای این مدل‌ها گران‌تر باشد، بازدهی بیشتری باید به دست آورند.

یک نقطه عطف بالقوه؟

در حالی که ممکن است این مشاهدات زودرس باشند، GPT-4.5 می‌تواند به طور بالقوه نشان‌دهنده یک لحظه محوری باشد – آغاز پایان حباب هوش مصنوعی.
وضعیت فعلی این است که مدل‌های هوش مصنوعی بسیار مفید هستند، اما سوال این است که با توجه به فناوری فعلی، چقدر می‌توانند مفیدتر باشند.
روند واضح است: هزینه آموزش و استقرار این مدل‌ها در حال افزایش است و در مقطعی باید به حدی برسد.
مشخص نیست که آیا این حد قبلاً رسیده است یا خیر، اما GPT-4.5 مطمئناً نشانه‌ای است که صنعت هوش مصنوعی با واقعیت جدیدی روبرو است. واقعیتی که در آن مدل‌ها گران‌تر و رقابت سخت‌تر است.
شرکت‌ها باید راهی برای کارآمدتر کردن مدل‌ها پیدا کنند و کاربران باید راهی برای استفاده از مدل‌ها به روشی مقرون به صرفه پیدا کنند. در غیر این صورت، حباب هوش مصنوعی ممکن است بترکد. این فقط در مورد خود فناوری نیست، بلکه در مورد مدل‌های تجاری پیرامون آن نیز هست.
و در حال حاضر، به نظر می‌رسد که مدل‌های تجاری برای چنین مدل‌های هوش مصنوعی گران‌قیمتی آماده نیستند.
آینده هوش مصنوعی هنوز نامشخص است، اما یک چیز واضح است: این صنعت در حال تغییر است و شرکت‌ها باید با واقعیت جدید سازگار شوند.
انقلاب هوش مصنوعی ممکن است تمام نشده باشد، اما مطمئناً وارد مرحله جدیدی می‌شود. مرحله‌ای که در آن کارایی و مقرون به صرفه بودن بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
هنوز خیلی زود است که بگوییم حباب هوش مصنوعی خواهد ترکید یا خیر، اما نشانه‌ها وجود دارند. و GPT-4.5 ممکن است یکی از مهم‌ترین آنها باشد.
صنعت هوش مصنوعی با چالش جدیدی روبرو است و جالب خواهد بود که ببینیم چگونه به آن پاسخ خواهد داد.
چند سال آینده برای آینده هوش مصنوعی حیاتی خواهد بود.
شرکت‌هایی که بتوانند با واقعیت جدید سازگار شوند، شرکت‌هایی خواهند بود که زنده خواهند ماند.
بقیه ممکن است ناپدید شوند.
حباب هوش مصنوعی ممکن است نترکد، اما مطمئناً در حال تخلیه است.
و GPT-4.5 نشانه واضحی از آن است.
آینده نشان خواهد داد که آیا این آغاز پایان است یا فقط یک شروع جدید.
اما در حال حاضر، صنعت هوش مصنوعی با واقعیت جدیدی روبرو است.
و آنقدرها هم که قبلاً بود، روشن نیست.
انقلاب هوش مصنوعی تمام نشده است، اما مطمئناً در حال تغییر است.
و GPT-4.5 نشانه واضحی از آن تغییر است. بازی در حال تغییر است و فقط بازیکنان باهوش زنده خواهند ماند. بقیه محکوم به شکست هستند.
دوران هوش مصنوعی اینجاست، اما به آن آسانی که همه فکر می‌کردند نیست.
GPT-4.5 ممکن است اولین نشانه از یک دوران جدید و چالش برانگیزتر باشد.
دورانی که در آن فقط بهترین‌ها زنده خواهند ماند.
بقیه پشت سر خواهند ماند.
انقلاب هوش مصنوعی تمام نشده است، اما مطمئناً در حال تغییر است.
و GPT-4.5 نشانه واضحی از آن تغییر است.
آینده نامشخص است، اما یک چیز واضح است: صنعت هوش مصنوعی وارد دوران جدیدی می‌شود.
دورانی که در آن کارایی و مقرون به صرفه بودن بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد.
مدل‌های تجاری قدیمی دیگر کار نمی‌کنند. شرکت‌ها باید نوآوری کنند یا بمیرند.
حباب هوش مصنوعی در حال تخلیه است و فقط قوی‌ها زنده خواهند ماند.
GPT-4.5 نشانه واضحی از آن است. آینده هوش مصنوعی نامشخص است، اما قطعاً در حال تغییر است.
پول آسان از بین رفته است. اکنون، زمان کار واقعی است.
و فقط بهترین‌ها قادر به انجام آن خواهند بود.
بقیه شکست خواهند خورد.
انقلاب هوش مصنوعی تمام نشده است، اما مطمئناً در حال تغییر است.
و GPT-4.5 نشانه واضحی از آن تغییر است.
این یک علامت هشدار است.
نشانه‌ای از اینکه صنعت هوش مصنوعی وارد دوران جدیدی می‌شود.
دوران چالش‌ها و فرصت‌ها.
دورانی که در آن فقط بهترین‌ها زنده خواهند ماند.
بقیه پشت سر خواهند ماند.
حباب هوش مصنوعی در حال تخلیه است و GPT-4.5 نشانه واضحی از آن است.
آینده نامشخص است، اما یک چیز واضح است: بازی در حال تغییر است.
و فقط بازیکنان باهوش زنده خواهند ماند.
بقیه محکوم به شکست هستند.
دوران هوش مصنوعی اینجاست، اما به آن آسانی که همه فکر می‌کردند نیست.
GPT-4.5 ممکن است اولین نشانه از یک دوران جدید و چالش برانگیزتر باشد.
دورانی که در آن فقط بهترین‌ها زنده خواهند ماند.
بقیه پشت سر خواهند ماند.
انقلاب هوش مصنوعی تمام نشده است، اما بخش آسان آن تمام شده است.