یک سال از زمانی که xAI ایلان ماسک پروژه جاه‌طلبانه خود را در ممفیس اعلام کرد، می‌گذرد: ایجاد «کلوسوس»، که قرار است بزرگترین ابررایانه جهان باشد. این سرمایه‌گذاری به‌طور چشمگیری تکامل یافته و بحث‌هایی را در مورد تأثیرات زیست‌محیطی و پیشرفت‌های اقتصادی برانگیخته است. سیر تکاملی این پروژه، مملو از موشکافی‌ها و تعاملات مردمی، نیازمند نگاهی دقیق به منشاء، پیشرفت و وضعیت کنونی آن است.
پیدایش پروژه ممفیس
تماس اولیه
دانه‌های پروژه xAI از طریق یک تماس تلفنی در اوایل مارس 2024 کاشته شدند. معاون اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس، تروی پارکز، با Phoenix Investors، یک شرکت املاک و مستغلات مستقر در میلواکی، ارتباط برقرار کرد. Phoenix Investors ساختمان سابق Electrolux را در خیابان Paul R. Lowry 3231 در دسامبر 2023 به مبلغ 35 میلیون دلار خریداری کرده بود، مکانی که به زودی به قلب تلاش‌های ابررایانه‌ای xAI تبدیل می‌شد.
شکل‌گیری «پروژه ماندو»
در داخل، اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس، طرح توسعه را «پروژه ماندو» نامید. اواخر همان ماه، نمایندگان اتاق بازرگانی، تروی پارکز و گین فیشر، از تأسیسات ایلان ماسک در نزدیکی آستین، تگزاس بازدید کردند. آن‌ها از تأسیسات تسلا، بورینگ کمپانی و اسپیس‌ایکس بازدید کردند و بینشی در اکوسیستم عملیاتی ماسک به دست آوردند.
جلسات محرمانه و بازیگران کلیدی
در 28 مارس 2024، گین فیشر، کارکنان کلیدی اتاق بازرگانی ممفیس، رهبران محلی و مقامات را به یک جلسه خصوصی دعوت کرد. این ایمیل، پروژه را «بسیار محرمانه» و «سریع‌السیر» توصیف کرد که نشان‌دهنده فوریت و حساسیت پیرامون معامله xAI بود.
از جمله شرکت‌کنندگان برجسته می‌توان به نمایندگان سازمان دره تنسی (TVA)، کمیسیون بندر ممفیس و شهرستان شلبی، اداره‌جات عمومی شهر ممفیس، بخش برنامه‌ریزی و توسعه ممفیس و شهرستان شلبی، اداره پلیس ممفیس و مدیر ارشد عملیات شهر ممفیس اشاره کرد.
مسیر تا اعلام رسمی
مجوزهای ساخت و قراردادهای خدمات
در آوریل 2024، پیمانکار عمومی مستقر در اوهایو، دارانا هایبرید، مجوزهای ساخت برای کار سیستم‌های مکانیکی و الکتریکی در خیابان Paul R. Lowry 3231 را با هزینه تخمینی 10.2 میلیون دلار ثبت کرد. ماه بعد، CTC Property LLC، یکی از شرکت‌های وابسته به xAI، وارد قراردادهای خدمات و توافق‌نامه عدم افشای اطلاعات با Memphis Light, Gas and Water (MLGW) شد.
در 9 مه، MLGW و CTC Property قرارداد برق برای تقاضاهایی بیش از 5000 کیلووات را امضا کردند. یک توافق‌نامه خط لوله در 17 مه دنبال شد و CTC Property را قادر ساخت تا به خط لوله گاز موجود MLGW متصل شود. توافق‌نامه عدم افشای اطلاعات، که توسط رئیس و مدیرعامل MLGW، داگ مک‌گاون و دن رولند از CTC Property به امضا رسید، بر ماهیت محرمانه پروژه تأکید داشت.
اشاره ایلان ماسک
در 2 ژوئن 2024، ایلان ماسک با انتشار پستی در رسانه اجتماعی X، به حضور خود در ممفیس اشاره کرد و اظهار داشت: «من برای صبحانه در ممفیس نان تست فرانسوی challah خوردم.»
نهایی‌سازی توافق‌نامه‌ها
در 4 ژوئن 2024، MLGW و CTC Property یک توافق‌نامه خدمات الکتریکی برای تقاضاهای 5000 کیلووات یا بیشتر را رسمیت بخشیدند و تعهد تقاضای اوج را به 23 مگاوات رساندند.
اعلام رسمی
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس رسماً در 5 ژوئن 2024 اعلام کرد که xAI «بزرگترین ابررایانه جهان» را در ممفیس خواهد ساخت. ایلان ماسک و کارکنان xAI در این اعلامیه غایب بودند و مکان به دلیل «نگرانی‌های امنیتی جهانی» فاش نشد، اگرچه حدس و گمان‌ها بر ساختمان سابق Electrolux متمرکز بود.
اقدامات فوری و زیرساخت‌ها
MLGW در 6 ژوئن2024 تأیید کرد که xAI قصد دارد یک مرکز آب خاکستری برای خنک کردن تجهیزات بسازد. این سازمان همچنین ساخت یک پست برق برای تأمین نیازهای الکتریکی xAI را تأیید کرد. توربین‌های گاز طبیعی در ماه ژوئن در محل نصب شدند و MLGW بعداً در همان سال استفاده از آن‌ها را تأیید کرد.
توافق‌نامه خدمات آب در 10 ژوئن 2024 دنبال شد و امکان تقاضای ماهانه اوج 39,000,062 گالن آب برای «خنک‌سازی مرکز داده» را فراهم کرد.
جنبه‌های مالی و اقتصادی
تأمین مالی خصوصی
موتور توسعه اقتصادی برای ممفیس و شهرستان شلبی (EDGE) در 21 ژوئن 2024 تأیید کرد که هیچ پیشنهاد انگیزه‌های مالیاتی برای پروژه xAI دریافت نکرده است، که نشان می‌دهد مراحل اولیه آن به‌طور خصوصی تأمین می‌شود.
ایجاد شغل و درآمد مالیاتی
MLGW در جلسه شورای شهر ممفیس در 23 ژوئیه 2024 به‌روزرسانی‌هایی ارائه داد و تخمین زد که xAI بیش از 300 شغل ایجاد می‌کند و سالانه 15 تا 20 میلیون دلار به مالیات بر اموال محلی کمک می‌کند. پیش‌بینی شد که افزایش فروش برق، سالانه 500000 دلار اضافی در پرداخت‌های PILOT به شهر تولید کند.
MLGW همچنین تأیید کرد که CTC Property به دنبال در مجموع 150 مگاوات تقاضای الکتریکی است.
سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی
در 10 اوت 2024، رئیس MLGW، داگ مک‌گاون اظهار داشت که انتظار می‌رود xAI ماهانه 7 میلیون دلار برای خدمات MLGW پرداخت کند. او همچنین تأیید کرد که MLGW ظرفیت پست برق در شمال سایت Paul R. Lowry Road را 50 مگاوات افزایش داده است تا نیازهای xAI را برآورده کند. او گفت xAI هزینه بهبود خطوط انتقال و یک پست برق جدید را برای برآوردن تقاضای اوج 150 مگاواتی خود پرداخت می‌کند. مک‌گاون به وجود 17 توربین گاز در محل اشاره کرد که برای استفاده موقت در کنار megapacks تسلا در نظر گرفته شده‌اند.
گسترش و نگرانی‌های زیست‌محیطی
آنلاین شدن کولوسوس
در 2 سپتامبر 2024، ایلان ماسک اعلام کرد که خوشه کولوسوس عملیاتی شده است و توسط 100000 تراشه H100 Nvidia تغذیه می‌شود و از چت‌بات Grok xAI پشتیبانی می‌کند.
طرح‌های بازیافت آب
طرح‌های اولیه برای «تأسیسات بازیافت آب کولوسوس» در 18 سپتامبر 2024 با دپارتمان حفاظت و محیط زیست تنسی (TDEC) ثبت شد و CTC Property قصد داشت یک مرکز آب خاکستری 78 میلیون دلاری بسازد.
اعتراضات مردمی
گروه‌های حامی محیط زیست نگرانی‌هایی را در مورد آلودگی آب و هوا ابراز کردند و از اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس به دلیل عدم شفافیت انتقاد کردند. این اعتراض، آغاز یک جنبش مهم علیه xAI بود که از حفاظت از محیط زیست و بهبود کیفیت هوا حمایت می‌کرد.
کسب زمین و نظارت زیست‌محیطی
در 4 اکتبر 2024، هیئت EDGE یک اجاره‌نامه 21 ساله برای 522 هکتار در جنوب شرقی تأسیسات xAI را تصویب کرد و CTC Property اجاره را پس از سال اول پرداخت کرد. آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA) در 10 اکتبر 2024 تأیید کرد که با وزارت بهداشت شهرستان شلبی در مورد نگرانی‌های مربوط به توربین‌های گاز ثابت در تأسیسات xAI همکاری می‌کند.
مجوزهای ساخت بیشتر
چهار مجوز ساخت و ساز، در مجموع 294440964 دلار، از طرف CTC Property برای کار «فاز 1» در مرکز داده xAI در 14 اکتبر 2024 ثبت شد.
اقدامات امنیتی
گروه امنیتی اسلون در 28 اکتبر 2024 مجوز ساخت برای یک نرده جدید در اطراف تأسیسات xAI را با هزینه تخمینی 3960500 دلار ثبت کرد.
توافق‌نامه‌های خدمات و فازهای گسترش
تأیید TVA
هیئت مدیره سازمان دره تنسی (TVA) یک توافق‌نامه برق با CTC Property برای تأسیسات xAI را در 7 نوامبر 2024 تصویب کرد که شامل ترتیبات بیش از 100 مگاوات می‌شد.
مجوزهای فاز II و III
دریل کاتل از دارانا هایبرید سه مجوز ساخت و ساز دیگر برای «فاز II و III» در تاسیسات xAI را در 15 نوامبر 2024 ثبت کرد که در مجموع بالغ بر 95213479 دلار بود.
هزینه‌های مجوز
ریتا اندرسون از بخش برنامه‌ریزی و توسعه ممفیس و شهرستان شلبی، با ذینفعان مختلف در مورد هزینه‌های مجوز مربوط به گسترش فاز II و حصارکشی پیرامونی بین 20 نوامبر و 6 دسامبر 2024 ارتباط برقرار کرد.
اعلامیه گسترش
اولین تأییدیه مبنی بر اینکه اندازه xAI دو برابر شده است، با برنامه‌هایی برای افزایش تا 1 میلیون واحد پردازش گرافیکی (GPU)، در 4 دسامبر 2024 اعلام شد. اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس و xAI این گسترش و یک همکاری بالقوه با Nvidia، Dell و Super Micro Computer را تأیید کردند که نشان دهنده اولین فاز گسترش xAI با سرمایه‌گذاری تخمینی 6 میلیارد دلار با 320 شغل بود.
تحولات 2025 و مشارکت مردمی
مجوزهای توربین گاز طبیعی
در ژانویه 2025، CTC Property یک درخواست مجوز بهره‌برداری برای 15 توربین گاز طبیعی را با وزارت بهداشت شهرستان شلبی ثبت کرد و درخواست استفاده 24 ساعته در 7 روز هفته را داشت.
به‌روزرسانی MLGW
MLGW در 7 ژانویه 2025 به‌روزرسانی‌هایی را به شورای شهر ممفیس ارائه داد و برخی مغایرت‌ها در اطلاعات مربوط به افزایش دو برابری اندازه xAI را تأیید کرد. این سازمان دو مطالعه برای فاز 1 و فاز 2 را تأیید کرد که هر کدام به 150 مگاوات برق نیاز دارند. MLGW همچنین تکرار کرد که توربین‌های گاز موقتی بودند و از megapacks تسلا برای جبران تقاضای برق استفاده می‌شد.
مجوز منطقه‌بندی
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس یک مجوز منطقه‌بندی برای یک ملک در خیابان تولان 5420 در 7 ژانویه 2025 ثبت کرد.
نصب ترانسفورماتور
دیوید هورنادی از شرکت نیو ریور الکتریکال یک مجوز برق برای چهار ترانسفورماتور 50 مگاوات در تأسیسات xAI در 15 ژانویه 2025 ثبت کرد.
معامله زمین و کارخانه بازیافت آب
شورای شهر ممفیس در 4 فوریه 2025 به یک معامله زمینی 13 هکتاری با CTC Property برای زمین در خیابان Plant 2685 ورود کرد، که برای کارخانه بازیافت آب کولوسوس xAI در نظر گرفته شده بود. اعضای شورا پس از قرائت اول جنجالی رای گیری را به تعویق انداختند.
مخالفت مردمی
ساکنان جنوب ممفیس و یولاندا کوپر-ساتون، عضو شورای شهر، در جلسه انجمن محله باکس تاون در 8 فوریه 2025 مخالفت خود را با xAI ابراز کردند.
تأیید معامله زمین
شورای شهر ممفیس به اتفاق آرا در 18 فوریه 2025 به معامله زمینی 13 هکتاری برای تسهیلات آب خاکستری xAI رای داد. پیش‌بینی شد که این تسهیلات 80 میلیون دلاری، فشار بر آبخوان را 9 درصد کاهش دهد. CTC Property همچنین یک درخواست برای مجوز بهره‌برداری ایالتی برای کارخانه بازیافت آب کولوسوس ثبت کرد.
راه‌اندازی دادخواست
هیلی توماس، ساکن ممفیس، دادخواستی را در اعتراض به ایلان ماسک و xAI در 19 فوریه 2025 راه‌اندازی کرد.
خرید زمین
CTC Property 186.13 هکتار در امتداد خیابان Tulane را به مبلغ 79.9 میلیون دلار در 26 فوریه 2025 خریداری کرد.
طرح‌های پروژه توربین
در مارس 2025، CTC Property یک طرح مقدماتی برای یک «پروژه توربین احتراق چرخه ساده» برای تولید 1.56 گیگاوات در خیابان Tulane 5420 ثبت کرد.
توافق‌نامه خط انتقال
CTC Property و MLGW یک توافق‌نامه خط انتقال برای یک خط 161 کیلوولت که پست‌های برق را به هم متصل می‌کند در 4 مارس 2025 امضا کردند.
مکان دوم
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس در 7 مارس 2025 اعلام کرد که xAI در حال گسترش با یک مکان دوم در خیابان Tulane 5420 است. MLGW تأیید کرد که xAI درخواست مطالعه 260 مگاوات برق در سایت خیابان Tulane را داده است.
الزامات برق
«کامرشال اپیل» در 12 مارس 2025 گزارش داد که xAI برای دستیابی به هدف 1 میلیون تراشه خود حداقل به 1 گیگاوات برق نیاز خواهد داشت.
جلسه تالار شهر
شهروندان ممفیس علیه آلودگی، یک تالار شهر را با پل یانگ شهردار ممفیس در 22 مارس 2025 در طول تشدید انتقاد از پروژه xAI میزبانی کردند. شهردار یانگ طرح‌هایی را برای تخصیص بخشی از مالیات بر املاک تولیدشده به کد پستی 38109 اعلام کرد.
انتقاد از وزارت بهداشت
میشل تیلور، مدیر خدمات بهداشتی شهرستان شلبی، در نامه‌ای در 26 مارس 2025 از نحوه کار شهردار یانگ با xAI انتقاد کرد.
قراردادهای خدمات
CTC Property و MLGW سه قرارداد خدمات دیگر را در 27 مارس 2025 امضا کردند، از جمله توافق‌نامه‌های خدمات برق برای خیابان Paul R. Lowry 3231 و 3183 و یک توافق‌نامه ساخت پست برق.
خرید رسانه‌های اجتماعی
ایلان ماسک در 28 مارس 2025 اعلام کرد که xAI پلتفرم رسانه‌های اجتماعی X را در معامله سهام کامل به ارزش 45 میلیارد دلار خریداری کرده است.
جلسه استماع عمومی
هیئت کمیسیونرهای شهرستان شلبی در 31 مارس 2025 به نفع قطعنامه‌ای برای فراخواندن به جلسه استماع عمومی در مورد مجوز بهره‌برداری برای توربین‌های گاز در تأسیسات xAI رای داد.
نگرانی‌های زیست‌محیطی و مشارکت مردمی
ادعای نقض قانون هوای پاک
مرکز حقوق زیست محیطی جنوب (SELC) نامه‌ای را در 9 آوریل 2025 به وزارت بهداشت شهرستان شلبی ارائه کرد و ادعا کرد xAI از 35 توربین گاز استفاده می‌کند و قانون هوای پاک را نقض می‌کند.
رویداد اعتراضی
کیشان پیرسون و جاستین جی پیرسون، نماینده ایالتی، در 12 آوریل 2025 یک اعتراض علیه xAI در جنوب ممفیس برگزار کردند.
اطلاعیه عمومی و مجوزهای ساخت
یک علامت اطلاعیه عمومی در 15 آوریل 2025 در خارج از تأسیسات xAI قرار گرفت که برای یک دوره اظهار نظر عمومی 30 روزه در مورد مجوز بهره‌برداری کارخانه بازیافت آب کولوسوس قرار داشت. دارانا هایبرید مجوزهای ساخت را برای نصب تجهیزات و نوسازی دفتر در خیابان Tulane 5420 ثبت کرد.
نصب ترانسفورماتور
دیوید هورنادی از شرکت نیو ریور الکتریکال یک مجوز برق برای چهار ترانسفورماتور 50 مگاوات در تأسیسات xAI در 16 آوریل 2025 برای یک پست برق جدید MLGW ثبت کرد.
ثبت طرح سایت
امبر هنسون از گرشام اسمیت یک طرح سایت اداری برای کارخانه بازیافت آب کولوسوس در 17 آوریل 2025 ثبت کرد.
پرسش و پاسخ اتاق بازرگانی
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس یک پرسش و پاسخ مجازی در مورد گسترش xAI در 23 آوریل 2025 میزبانی کرد و به نگرانی‌ها در مورد استفاده از خدمات پاسخ داد.
مجوز سیستم‌های خنک‌کننده
شیا کاربوگنانی از xAI مجوز ساخت برای سیستم‌های خنک‌کننده در تأسیسات خیابان Tulane 5420 xAI در 24 آوریل 2025 ثبت کرد.
جلسه استماع عمومی در مورد توربین‌های گاز
وزارت بهداشت شهرستان شلبی یک جلسه استماع عمومی را در دبیرستان فیرلی در 25 آوریل 2025 در مورد مجوز بهره‌برداری برای توربین‌های گاز در تأسیسات xAI میزبانی کرد و نگرانی‌ها و انتقادهای متعددی را به همراه داشت.
تقاضاهای خدمات و مباحثات سیاستی
به‌روزرسانی تقاضاهای خدمات
MLGW یک به‌روزرسانی در مورد تقاضاهای خدمات xAI را در 5 مه 2025 منتشر کرد و تأیید کرد که این شرکت به دنبال بین 260 مگاوات تا 1.1 گیگاوات برق در تأسیسات خیابان Tulane خود است. این سازمان خاطرنشان کرد که xAI یک «درخواست نهایی» برای استفاده از برق در این سایت ارسال نکرده است.
قطعنامه شفافیت
هیئت کمیسیونرهای شهرستان شلبی در 5 مه 2025 به نفع قطعنامه‌ای برای تحمیل به‌روزرسانی‌های عمومی از MLGW و TVA در مورد استفاده از خدمات در تأسیسات خیابان Paul R. Lowry xAI رای داد.
پیشنهاد سیاستی
یولاندا کوپر-ساتون، عضو شورای شهر ممفیس، یک سیاست اصلاحات زیست‌محیطی مرکز داده را در 6 مه 2025 پیشنهاد کرد و خواستار مقررات سخت‌تری در زمینه استفاده از آب، کیفیت آب و نظارت بر آلودگی هوا شد.
حذف توربین
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس در 6 مه 2025 اعلام کرد که xAI حذف توربین‌ها را در تأسیسات خیابان Paul R. Lowry خود آغاز خواهد کرد.
توضیح طرح‌های توربین
اتاق بازرگانی بزرگ ممفیس در 8 مه 2025 توضیح داد که xAI هیچ برنامه‌ای برای توربین‌های گاز در تأسیسات خیابان Tulane خود ندارد.
مشارکت‌ها و تغییرات رهبری
مشارکت Hyosung HICO
Hyosung HICO یک مشارکت با xAI را در 14 مه 2025 برای تأمین ترانسفورماتورهای برق اعلام کرد.
فراخوان NAACP برای تعطیلی
رهبران شاخه‌های NAACP تنسی خواستار تعطیلی فوری xAI در 29 مه 2025 شدند و از نحوه رسیدگی به این پروژه توسط وزارت بهداشت و MLGW انتقاد کردند.
خروج مدیر وزارت بهداشت
دفاتر لی هریس، شهردار شهرستان شلبی، در 30 مه 2025 اعلام کردند که میشل تیلور، مدیر وزارت بهداشت شهرستان شلبی، سمت خود را ترک می‌کند.