بررسی دقیق تسلط گوگل بر هوش مصنوعی
وزارت دادگستری آمریکا (DOJ) اتهامات جدی را علیه گوگل مطرح کرده و ادعا میکند که این غول فناوری از تاکتیکهایی یادآور سلطه خود در موتور جستجو برای تبلیغ تهاجمی دستیار هوش مصنوعی خود، جمینی (Gemini) استفاده میکند. این ادعا در جریان دادگاه ضد انحصاری در حال انجام، که موقعیت مسلط گوگل در بازار جستجو را بررسی میکند، مطرح شد. به گفته وزارت دادگستری، گوگل ظاهراً مبالغ قابل توجهی به سامسونگ (Samsung) پرداخت میکند تا اطمینان حاصل شود که جمینی دستیار پیشفرض در دستگاههای آن است، استراتژیای که منعکس کننده رویههای انحصارگرایانه در قلب قرارداد 20 میلیارد دلاری گوگل با اپل (Apple) است.
دیوید دالکویست (David Dahlquist)، وکیل وزارت دادگستری، در دادگاه استدلال کرد که توافق گوگل با سامسونگ شامل “مبلغ هنگفتی به عنوان پرداخت ماهانه ثابت، و همچنین پرداختهای اضافی، پاداشهای فعالسازی و پرداختهای درآمد تبلیغاتی” است. او تأکید کرد که این ترتیب نشان دهنده “کتابچه راهنمای انحصارگر در عمل” است، و این نشان میدهد که گوگل از قدرت بازار خود برای خفه کردن رقابت در فضای نوظهور دستیار هوش مصنوعی استفاده میکند.
وی همچنین تأکید کرد که توافقنامههای تجاری برای جمینی شباهت قابل توجهی به قراردادهای انحصاری دارند که قبلاً توسط دادگاه غیرقانونی تلقی شده بودند. در حالی که ارقام دقیق پرداخت از دید عموم حذف شده بود، ادعای وزارت دادگستری سوالات جدی در مورد انصاف و رقابتپذیری بازار دستیار هوش مصنوعی ایجاد میکند.
پس از ادغام جمینی به عنوان دستیار پیشفرض در جدیدترین تلفنهای هوشمند سامسونگ در ژانویه، بررسی وزارت دادگستری از جاهطلبیهای هوش مصنوعی گوگل تشدید شد. این اقدام باعث نگرانیهایی شد مبنی بر اینکه گوگل از سلطه فعلی خود در جستجو برای به دست آوردن مزیت ناعادلانه در بازار شکوفای هوش مصنوعی استفاده میکند.
در پاسخ به فشارهای فزاینده ضد انحصاری، گوگل سال گذشته قوانین جدیدی را پیشنهاد کرد که هدف آن جلوگیری از تحمیل جمینی بر روی دستگاهها از طریق معاملات انحصاری بود. بر اساس این قوانین پیشنهادی، گوگل همچنان میتواند در معاملات تبلیغاتی مانند پرداخت به سامسونگ برای تبلیغ جمینی شرکت کند، اما نمیتواند تولیدکنندگان را ملزم به تبلیغ دستیار در ازای دسترسی به جستجوی گوگل، کروم (Chrome) یا فروشگاه پلی (Play Store) کند.
این پیشنهادات پاسخی مستقیم به ادعاهای وزارت دادگستری بود مبنی بر اینکه سلطه گوگل در جستجو بر اساس توافقنامههای انحصاری با تولیدکنندگان بنا شده است، که دادگاه قبلاً حکم داده بود که انحصارگرایانه است. وزارت دادگستری استدلال کرد که این توافقنامهها عملاً رقبا را حذف کرده و نوآوری را در بازار جستجو خفه کرده است.
از آنجایی که محصولات هوش مصنوعی مانند چت جیپیتی (ChatGPT) و پرپلکسیتی (Perplexity) به عنوان ابزارهای جستجوی جایگزین محبوبیت پیدا میکنند، وزارت دادگستری مصمم است از گسترش سلطه جستجوی گوگل به بازار رو به رشد هوش مصنوعی جلوگیری کند. این یک تمرکز اصلی در دادگاه در حال انجام است، جایی که وزارت دادگستری در حال ارائه شواهدی برای حمایت از ادعاهای خود مبنی بر رفتار ضد رقابتی است.
دالکویست بر نگرانیهای وزارت دادگستری تأکید کرد و اظهار داشت که گوگل تلاش میکند “به صراحت محصولات GenAI خود را از بین ببرد تا بتوانند کتابچه راهنمای انحصار را بر روی آن محصولات تکرار کنند.” او هشدار داد که حذف GenAI، و همچنین جمینی، از اقدامات ترمیمی، خطر قابل توجهی برای رقابت و نوآوری در بازار هوش مصنوعی ایجاد میکند.
برای رسیدگی به انحصار ادعایی گوگل در جستجو، وزارت دادگستری از دادگاه خواسته است که در نظر بگیرد که این شرکت را ملزم به فروش کروم به عنوان بخشی از اقدام ترمیمی خود کند. این اقدام شدید منعکس کننده این باور وزارت دادگستری است که سلطه گوگل در جستجو چنان ریشه دوانده است که نیاز به تغییرات ساختاری برای بازگرداندن رقابت دارد.
چالشهای ضد انحصاری اضافی
در یک تحول حقوقی جداگانه، یک دادگاه فدرال حکم داد که سمت ناشر تجارت فناوری تبلیغات گوگل، قانون ضد انحصار را نقض میکند. این حکم بیشتر بر بررسی دقیقی که گوگل از سوی قانونگذاران در سراسر جهان با آن مواجه است، تأکید میکند.
دادگاه دریافت که گوگل در بازار فناوری تبلیغات به شیوههای ضد رقابتی مشغول بوده و به ناشران و تبلیغکنندگان به طور یکسان آسیب رسانده است. این حکم میتواند پیامدهای قابل توجهی برای تجارت فناوری تبلیغات گوگل داشته باشد که منبع اصلی درآمد این شرکت است.
گوگل قول داده است که به تصمیم دادگاه اعتراض کند، لی-آن مالهالند (Lee-Anne Mulholland)، معاون امور نظارتی در گوگل، اظهار داشت که این شرکت “نشان خواهد داد که چگونه پیشنهادات بیسابقه وزارت دادگستری مایلها فراتر از تصمیم دادگاه میرود و به مصرفکنندگان، اقتصاد و رهبری فناوری آمریکا آسیب میرساند.”
هسته اصلی موضوع: نگرانیهای ضد انحصاری
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل بر این استدلال استوار است که این شرکت از سلطه خود در یک بازار (جستجو) برای به دست آوردن مزیت ناعادلانه در بازار دیگری (دستیاران هوش مصنوعی) استفاده میکند. این عمل، که به عنوان “پیوند زدن” (Tying) شناخته میشود، یک نگرانی ضد انحصاری رایج است، زیرا میتواند رقابت را خفه کرده و به مصرفکنندگان آسیب برساند.
گوگل با پرداخت به سامسونگ برای اینکه جمینی را دستیار پیشفرض در دستگاههای خود قرار دهد، عملاً رقبا را حذف کرده و انتخاب مصرفکننده را محدود میکند. این میتواند در درازمدت منجر به نوآوری کمتر و قیمتهای بالاتر شود.
وزارت دادگستری همچنین نگران این است که گوگل از کنترل خود بر سیستم عامل اندروید (Android) برای طرفداری از دستیار هوش مصنوعی خود استفاده میکند. اندروید محبوبترین سیستم عامل تلفن همراه در جهان است و گوگل این قدرت را دارد که بر برنامهها و سرویسهایی که از قبل روی دستگاههای اندرویدی نصب شدهاند، تأثیر بگذارد.
اگر گوگل از این قدرت برای تبلیغ جمینی استفاده میکند، رقابت برای سایر دستیاران هوش مصنوعی دشوار خواهد بود، حتی اگر از نظر ویژگیها یا عملکرد برتر باشند.
پیامدهای گستردهتر برای صنعت فناوری
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل تنها یک نمونه از بررسی ضد انحصاری فزایندهای است که صنعت فناوری با آن مواجه است. قانونگذاران در سراسر جهان به طور فزایندهای نگران قدرت و نفوذ غولهای فناوری مانند گوگل، اپل، فیسبوک و آمازون هستند.
این شرکتها مقادیر عظیمی از داده و سهم بازار را جمعآوری کردهاند و نگرانیهایی وجود دارد که آنها از این قدرت برای خفه کردن رقابت، آسیب رساندن به مصرفکنندگان و تضعیف دموکراسی استفاده میکنند.
در سالهای اخیر، تعدادی پرونده ضد انحصاری مهم علیه شرکتهای فناوری وجود داشته است، از جمله پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل، پرونده کمیسیون تجارت فدرال (FTC) علیه فیسبوک و پروندههای کمیسیون اروپا علیه گوگل و اپل.
این پروندهها احتمالاً ادامه خواهند داشت، زیرا قانونگذاران با چالشهای تنظیم صنعت فناوری در قرن بیست و یکم دست و پنجه نرم میکنند.
نتیجه پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل میتواند پیامدهای قابل توجهی برای آینده بازار هوش مصنوعی و صنعت فناوری به طور کلی داشته باشد. اگر وزارت دادگستری موفق شود، میتواند به سایر شرکتهای فناوری این پیام را بفرستد که نمیتوانند از سلطه خود در یک بازار برای به دست آوردن مزیت ناعادلانه در بازار دیگری استفاده کنند.
این میتواند منجر به یک صنعت فناوری رقابتیتر و نوآورتر شود که به نفع مصرفکنندگان و اقتصاد به طور کلی خواهد بود.
اهمیت حفظ رقابت
رقابت برای یک اقتصاد سالم ضروری است. نوآوری را تحریک میکند، قیمتها را کاهش میدهد و انتخابهای بیشتری را در اختیار مصرفکنندگان قرار میدهد. وقتی به شرکتها اجازه داده میشود که بیش از حد مسلط شوند، میتوانند رقابت را خفه کرده و به مصرفکنندگان آسیب برسانند.
به همین دلیل است که قوانین ضد انحصاری بسیار مهم هستند. آنها برای جلوگیری از رفتار ضد رقابتی شرکتها طراحی شدهاند، مانند ادغامهایی که رقابت را کاهش میدهند، توافق برای تثبیت قیمتها و استفاده از قدرت انحصاری برای حذف رقبا.
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل یادآوری از اهمیت اجرای قوانین ضد انحصاری برای محافظت از رقابت و اطمینان از اینکه مصرفکنندگان به طیف گستردهای از انتخابها دسترسی دارند، است.
بازار هوش مصنوعی هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد و مهم است که اطمینان حاصل شود که رقابتی باقی میماند. این امر امکان نوآوری بیشتر را فراهم میکند و اطمینان میدهد که مصرفکنندگان به بهترین محصولات و خدمات هوش مصنوعی دسترسی دارند.
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل گامی در مسیر درست است، اما باید اقدامات بیشتری انجام شود تا اطمینان حاصل شود که بازار هوش مصنوعی رقابتی باقی میماند و از مصرفکنندگان محافظت میشود.
نقش مقررات
علاوه بر اجرای ضد انحصاری، مقررات نیز میتوانند در ترویج رقابت و حمایت از مصرفکنندگان در صنعت فناوری نقش داشته باشند.
به عنوان مثال، از مقررات میتوان برای اطمینان از اینکه شرکتهای فناوری در مورد نحوه جمعآوری و استفاده از دادهها شفاف هستند، برای جلوگیری از تبعیض علیه گروههای خاصی از افراد و برای اطمینان از اینکه محصولات و خدمات آنها ایمن و امن هستند، استفاده کرد.
بحث فزایندهای در مورد نقش مقررات در صنعت فناوری وجود دارد، برخی استدلال میکنند که مقررات بیشتری برای رسیدگی به چالشهای ناشی از غولهای فناوری مورد نیاز است، در حالی که برخی دیگر استدلال میکنند که مقررات بیش از حد میتواند نوآوری را خفه کرده و به اقتصاد آسیب برساند.
یافتن تعادل مناسب بین مقررات و نوآوری یک چالش کلیدی برای سیاستگذاران در قرن بیست و یکم است.
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل نیاز به رویکردی جامع برای تنظیم صنعت فناوری را برجسته میکند، رویکردی که شامل هم اجرای ضد انحصاری و هم مقررات هدفمند باشد.
این رویکرد به اطمینان از رقابتی باقی ماندن صنعت فناوری و محافظت از مصرفکنندگان کمک خواهد کرد.
نگاه به آینده
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل در حال انجام است و مشخص نیست که نتیجه آن چه خواهد بود. با این حال، این پرونده از قبل تأثیر قابل توجهی بر صنعت فناوری داشته است، آگاهی از پتانسیل رفتار ضد رقابتی را افزایش داده و شرکتهای فناوری را وادار کرده است که در شیوههای تجاری خود تجدید نظر کنند.
این پرونده احتمالاً منجر به بررسی دقیقتر صنعت فناوری توسط قانونگذاران در سراسر جهان خواهد شد.
در سالهای آینده، میتوانیم انتظار داشته باشیم که پروندههای ضد انحصاری و اقدامات نظارتی بیشتری علیه شرکتهای فناوری ببینیم، زیرا سیاستگذاران با چالشهای تنظیم صنعت فناوری در قرن بیست و یکم دست و پنجه نرم میکنند.
هدف نهایی این تلاشها اطمینان از رقابتی و نوآورانه باقی ماندن صنعت فناوری و محافظت از مصرفکنندگان است. این امر مستلزم تلاش هماهنگ از سوی قانونگذاران، سیاستگذاران و خود شرکتهای فناوری است.
پرونده وزارت دادگستری علیه گوگل یادآوری است که صنعت فناوری بالاتر از قانون نیست و شرکتها باید منصفانه و صادقانه رقابت کنند. این برای یک اقتصاد سالم و یک دموکراسی پر جنب و جوش ضروری است.
آینده صنعت فناوری به توانایی ما در ایجاد تعادل مناسب بین نوآوری و مقررات و اطمینان از اینکه مزایای فناوری توسط همه به اشتراک گذاشته میشود، بستگی دارد. نبردهای حقوقی و بحثهای جاری پیرامون گوگل و سایر غولهای فناوری بدون شک چشم انداز این صنعت را برای سالهای آینده شکل خواهد داد. از آنجایی که فناوری با سرعت بالایی به تکامل خود ادامه میدهد، بسیار مهم است که مقررات و سیاستها متناسب با آن برای رسیدگی به چالشهای جدید و اطمینان از یک بازار منصفانه و رقابتی، تطبیق داده شوند. اقدامات وزارت دادگستری هشداری است برای شرکتهایی که در شیوههای ضد رقابتی شرکت میکنند و بر اهمیت حفظ یک زمین بازی برابر برای همه بازیگران در صنعت فناوری تأکید میکند.