درک پروتکل زمینه مدل (MCP)
پروتکل زمینه مدل (MCP) که توسط Anthropic در اواخر سال 2024 معرفی شد، به عنوان یک رابط حیاتی عمل می‌کند و اغلب به عنوان ‘پورت USB-C برای GenAI’ تشبیه می‌شود. این پروتکل به ابزارهایی مانند Claude 3.7 Sonnet و Cursor AI اجازه می‌دهد تا به طور یکپارچه با انواع منابع خارجی، از جمله پایگاه‌های داده، رابط‌های برنامه‌نویسی کاربردی (API) و سیستم‌های محلی تعامل داشته باشند. این قابلیت یکپارچه‌سازی به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد تا گردش‌کارهای پیچیده را خودکار کرده و کارایی عملیاتی را افزایش دهند. با این حال، چارچوب مجوزهای فعلی در MCP فاقد محافظت‌های کافی است و آن را در برابر سوء‌استفاده توسط عوامل مخرب آسیب‌پذیر می‌کند، که به طور بالقوه می‌توانند این یکپارچه‌سازی‌ها را برای اهداف شوم ربوده و از آن سواستفاده کنند.
سناریوهای تفصیلی حمله
1. بسته مخرب سیستم‌های محلی را در معرض خطر قرار می‌دهد
در اولین حمله اثبات مفهوم (PoC)، محققان نشان دادند که چگونه یک بسته MCP مخرب که با دقت طراحی شده است، می‌تواند به عنوان یک ابزار قانونی برای مدیریت فایل‌ها پنهان شود. وقتی کاربران ناآگاه این بسته را با ابزارهایی مانند Cursor AI یکپارچه می‌کنند، دستورات غیرمجاز بدون اطلاع یا رضایت آنها اجرا می‌شود.
مکانیسم حمله:
- بسته‌بندی فریبنده: بسته مخرب طوری طراحی شده است که به عنوان یک ابزار استاندارد و ایمن برای مدیریت فایل‌ها ظاهر شود.
- اجرای غیرمجاز: پس از یکپارچه‌سازی، بسته دستوراتی را اجرا می‌کند که کاربر مجاز نکرده است.
- اثبات مفهوم: حمله با پرتاب ناگهانی یک برنامه ماشین‌حساب نشان داده شد، که نشانه روشنی از اجرای دستور غیرمجاز است.
پیامدهای دنیای واقعی:
- نصب بدافزار: از بسته در معرض خطر می‌توان برای نصب بدافزار روی سیستم قربانی استفاده کرد.
- استخراج داده: داده‌های حساس می‌توانند از سیستم استخراج شده و برای مهاجم ارسال شوند.
- کنترل سیستم: مهاجمان می‌توانند کنترل سیستم در معرض خطر را به دست آورند و به آنها اجازه می‌دهد تا طیف گسترده‌ای از فعالیت‌های مخرب را انجام دهند.
این سناریو نیاز مبرم به بررسی‌های امنیتی قوی و فرآیندهای اعتبارسنجی برای بسته‌های MCP را برای جلوگیری از ورود کد مخرب به سیستم‌های سازمانی برجسته می‌کند.
2. تزریق دستور سند، سرورها را سرقت می‌کند
دومین حمله PoC شامل یک تکنیک پیچیده با استفاده از یک سند دستکاری‌شده بود که در Claude 3.7 Sonnet بارگذاری شده بود. این سند حاوی یک دستور پنهان بود که هنگام پردازش، یک سرور MCP را با مجوزهای دسترسی به فایل مورد سواستفاده قرار داد.
مکانیسم حمله:
- سند دستکاری‌شده: سند به گونه‌ای ساخته شده است که شامل یک دستور پنهان باشد که بلافاصله برای کاربر قابل مشاهده نیست.
- اجرای دستور پنهان: هنگامی که سند توسط ابزار GenAI پردازش می‌شود، دستور پنهان اجرا می‌شود.
- سواستفاده از سرور: دستور از مجوزهای دسترسی به فایل سرور MCP برای انجام اقدامات غیرمجاز سواستفاده می‌کند.
نتیجه حمله:
- رمزگذاری فایل: حمله با رمزگذاری فایل‌های قربانی، یک سناریوی باج‌افزاری را شبیه‌سازی کرد و دسترسی به آنها را غیرممکن کرد.
- سرقت داده: مهاجمان می‌توانند از این روش برای سرقت داده‌های حساس ذخیره شده روی سرور استفاده کنند.
- خرابکاری سیستم: سیستم‌های حیاتی می‌توانند خرابکاری شوند و منجر به اختلالات عملیاتی قابل توجهی شوند.
این حمله بر اهمیت پیاده‌سازی اعتبارسنجی ورودی و پروتکل‌های امنیتی سختگیرانه برای جلوگیری از اجرای دستورهای مخرب در محیط‌های GenAI تاکید می‌کند.
آسیب‌پذیری‌های اصلی شناسایی‌شده
محققان دو مسئله اصلی را مشخص کردند که به شدت نقص MCP کمک می‌کنند:
- یکپارچه‌سازی‌های دارای امتیاز بیش از حد: سرورهای MCP اغلب با مجوزهای بیش از حد، مانند دسترسی نامحدود به فایل، پیکربندی می‌شوند که برای عملکردهای مورد نظرشان ضروری نیست. این مجوزدهی بیش از حد فرصت‌هایی را برای مهاجمان ایجاد می‌کند تا از این حقوق دسترسی گسترده سواستفاده کنند.
- فقدان حفاظ: MCP فاقد مکانیسم‌های داخلی برای اعتبارسنجی یکپارچگی و ایمنی بسته‌های MCP یا تشخیص دستورهای مخرب تعبیه‌شده در اسناد است. این فقدان بررسی‌های امنیتی به مهاجمان اجازه می‌دهد تا از اقدامات امنیتی سنتی عبور کنند.
ترکیب این آسیب‌پذیری‌ها به عوامل مخرب اجازه می‌دهد تا فایل‌ها یا ابزارهای به ظاهر بی‌ضرر را به سلاح تبدیل کنند و آنها را به ناقل‌های قدرتمندی برای حملاتی تبدیل کنند که می‌توانند کل سیستم‌ها و شبکه‌ها را در معرض خطر قرار دهند.
خطرات تقویت‌شده زنجیره تامین
نقص در MCP همچنین خطرات زنجیره تامین را تقویت می‌کند، زیرا بسته‌های MCP در معرض خطر می‌توانند از طریق توسعه‌دهندگان شخص ثالث به شبکه‌های سازمانی نفوذ کنند. این بدان معناست که حتی اگر یک سازمان اقدامات امنیتی داخلی قوی داشته باشد، همچنان می‌تواند آسیب‌پذیر باشد اگر یکی از تامین‌کنندگان آن در معرض خطر قرار گیرد.
مسیر آسیب‌پذیری:
- توسعه‌دهنده در معرض خطر: سیستم یک توسعه‌دهنده شخص ثالث در معرض خطر قرار می‌گیرد و به مهاجمان اجازه می‌دهد تا کد مخرب را در بسته‌های MCP خود تزریق کنند.
- توزیع: بسته در معرض خطر به سازمان‌هایی توزیع می‌شود که به ابزارهای توسعه‌دهنده اعتماد دارند.
- نفوذ: کد مخرب هنگام یکپارچه‌سازی بسته در معرض خطر در سیستم‌های سازمان، به شبکه سازمانی نفوذ می‌کند.
این سناریو نیاز به این دارد که سازمان‌ها تامین‌کنندگان شخص ثالث خود را با دقت بررسی کنند و اطمینان حاصل کنند که آنها شیوه‌های امنیتی قوی در محل دارند.
تهدیدات انطباق و نظارتی
صنایعی که داده‌های حساس را مدیریت می‌کنند، مانند مراقبت‌های بهداشتی و مالی، به دلیل این آسیب‌پذیری با تهدیدات انطباق بیشتری روبرو هستند. نقض بالقوه مقرراتی مانند GDPR (مقررات عمومی حفاظت از داده) یا HIPAA (قانون قابلیت انتقال و مسئولیت‌پذیری بیمه سلامت) می‌تواند در صورت استخراج اطلاعات محافظت‌شده توسط مهاجمان رخ دهد.
خطرات انطباق:
- قوانین اطلاع‌رسانی نقض داده: سازمان‌ها ممکن است ملزم به اطلاع‌رسانی به طرف‌های آسیب‌دیده و نهادهای نظارتی در صورت وقوع نقض داده باشند.
- مجازات‌های مالی: عدم انطباق با مقررات می‌تواند منجر به مجازات‌های مالی قابل توجهی شود.
- آسیب به اعتبار: نقض داده می‌تواند به اعتبار یک سازمان آسیب برساند و اعتماد مشتری را از بین ببرد.
این خطرات بر نیاز مبرم سازمان‌ها به پیاده‌سازی اقدامات امنیتی قوی برای محافظت از داده‌های حساس و رعایت الزامات نظارتی تأکید می‌کند.
راهکارهای کاهش
برای کاهش موثر خطرات مرتبط با این آسیب‌پذیری، سازمان‌ها باید راهکارهای کاهش زیر را پیاده‌سازی کنند:
- محدود کردن مجوزهای MCP: اصل حداقل امتیاز را برای محدود کردن دسترسی به فایل و سیستم اعمال کنید. این بدان معناست که به سرورهای MCP فقط حداقل مجوزهای مورد نیاز برای انجام عملکردهای مورد نظرشان اعطا شود.
- اسکن فایل‌های بارگذاری‌شده: ابزارهای خاص AI را برای تشخیص دستورهای مخرب در اسناد قبل از پردازش توسط سیستم‌های GenAI مستقر کنید. این ابزارها می‌توانند دستورهایی را که به طور بالقوه می‌توانند برای سوء‌استفاده از آسیب‌پذیری استفاده شوند، شناسایی و مسدود کنند.
- حسابرسی بسته‌های شخص ثالث: یکپارچه‌سازی‌های MCP را قبل از استقرار به طور کامل از نظر آسیب‌پذیری بررسی کنید. این شامل بررسی کد برای هرگونه نشانه از فعالیت مخرب و اطمینان از اینکه بسته از یک منبع معتبر است، می‌شود.
- نظارت بر ناهنجاری‌ها: به طور مداوم سیستم‌های متصل به MCP را برای فعالیت غیرعادی، مانند رمزگذاری غیرمنتظره فایل یا تلاش برای دسترسی غیرمجاز، نظارت کنید. این می‌تواند به تشخیص و پاسخ به حملات در زمان واقعی کمک کند.
پاسخ Anthropic
Anthropic یافته‌های محققان امنیتی را تایید کرده و متعهد شده است که کنترل‌های مجوز دقیق و دستورالعمل‌های امنیتی توسعه‌دهنده را در سه‌ماهه سوم سال 2025 معرفی کند. این اقدامات برای ارائه امنیت و کنترل بهتر بر یکپارچه‌سازی‌های MCP، کاهش خطر سوء‌استفاده در نظر گرفته شده است.
توصیه‌های تخصصی
در این میان، کارشناسان از کسب‌وکارها می‌خواهند که با یکپارچه‌سازی‌های MCP با همان احتیاط نرم‌افزارهای تاییدنشده رفتار کنند. این بدان معناست که قبل از استقرار هر یکپارچه‌سازی MCP، ارزیابی‌های امنیتی کامل انجام داده و کنترل‌های امنیتی قوی را پیاده‌سازی کنید.
توصیه‌های کلیدی:
- با یکپارچه‌سازی‌های MCP به عنوان نرم‌افزار بالقوه غیرقابل اعتماد رفتار کنید.
- قبل از استقرار، ارزیابی‌های امنیتی کامل انجام دهید.
- کنترل‌های امنیتی قوی را برای کاهش خطرات پیاده‌سازی کنید.
این رویکرد محتاطانه یادآوری این است که در حالی که GenAI پتانسیل تحول‌آفرینی را ارائه می‌دهد، با خطرات در حال تحولی همراه است که باید با دقت مدیریت شوند. سازمان‌ها با برداشتن گام‌های پیشگیرانه برای ایمن‌سازی محیط‌های GenAI خود، می‌توانند از خود در برابر پیامدهای بالقوه این آسیب‌پذیری محافظت کنند.
پیشرفت سریع فناوری‌های هوش مصنوعی مولد مستلزم تکامل موازی در اقدامات امنیتی برای محافظت در برابر تهدیدات نوظهور است. آسیب‌پذیری MCP به عنوان یادآوری جدی از اهمیت شیوه‌های امنیتی قوی در یکپارچه‌سازی ابزارهای هوش مصنوعی با سیستم‌های موجود است. از آنجایی که کسب‌وکارها به اتخاذ و استفاده از راه‌حل‌های GenAI ادامه می‌دهند، یک رویکرد هوشیارانه و فعال به امنیت برای کاهش خطرات و اطمینان از استفاده ایمن و مسئولانه از این فناوری‌های قدرتمند ضروری است. همکاری مداوم بین محققان امنیتی، توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی و ذینفعان صنعت برای رسیدگی به این چالش‌ها و ایجاد یک اکوسیستم هوش مصنوعی امن و قابل اعتماد بسیار مهم است.