رقابت مدل‌های هوش مصنوعی چین با آمریکا

ظهور DeepSeek-R1

یکی از استارت‌آپ‌های برتر هوش مصنوعی چین، DeepSeek-R1 را توسعه داده است، یک مدل استدلالی که در رتبه سوم جهانی در شاخص هوش مصنوعی Artificial Analysis قرار گرفته است. این شاخص که مدل‌های هوش مصنوعی را بر اساس توانایی‌های هوش و استدلال آن‌ها در مجموعه داده‌های متعدد ارزیابی می‌کند، به DeepSeek-R1 امتیاز 60 را اعطا کرد. تنها o1 و o3-mini شرکت OpenAI با امتیازهای 62 و 66 به ترتیب، از آن پیشی گرفتند.

این دستاورد، پیشرفت‌های چشمگیر مدل‌های هوش مصنوعی چینی را نشان می‌دهد و ظرفیت آن‌ها را برای به چالش کشیدن حتی معتبرترین بازیگران این حوزه به نمایش می‌گذارد.

تغییر پارادایم قیمت‌گذاری

در حالی که عملکرد DeepSeek-R1 قابل توجه است، استراتژی قیمت‌گذاری آن به همان اندازه مخرب است. هنگامی که صحبت از ارائه دسترسی مقرون به صرفه به توسعه دهندگان می‌شود، DeepSeek-R1 در رتبه هشتم جهان قرار گرفت. این در تضاد شدید با GPT-4.5 و o1 شرکت OpenAI است که به عنوان گران‌ترین مدل‌های موجود، در صدر قرار دارند.

این رویکرد قیمت‌گذاری تهاجمی، نشان‌دهنده روند گسترده‌تری در چشم‌انداز هوش مصنوعی چین است، جایی که شرکت‌ها نه تنها برای برابری عملکرد تلاش می‌کنند، بلکه در یک جنگ قیمتی شدید نیز شرکت می‌کنند تا هزینه‌ها را به طور قابل توجهی پایین نگه دارند.

مزیت رقابتی چین

Artificial Analysis این تغییر را در پستی در X ماه گذشته برجسته کرد و اظهار داشت: ‘یک سال پیش، چشم انداز هوش مصنوعی به طور چشمگیری تحت سلطه شرکت‌های آمریکایی بود. امروزه، تقریباً دوازده شرکت چینی مدل‌هایی دارند که با بسیاری از پیشنهادات آزمایشگاه‌های غربی رقابت می‌کنند یا حتی از آن‌ها پیشی می‌گیرند.’ این مشاهده به خوبی تکامل سریع بخش هوش مصنوعی و برجستگی روزافزون چین در آن را نشان می‌دهد.

ورود Alibaba به عرصه هوش مصنوعی

Alibaba Group Holding، یکی از بازیگران اصلی صنعت فناوری چین، نیز وارد عرصه هوش مصنوعی شده است. آخرین مدل استدلالی این شرکت، QwQ-32B، که در اوایل این ماه راه‌اندازی شد، رتبه‌های چشمگیری را کسب کرد: چهارم در هوش و دهم در قیمت‌گذاری.

بر اساس یافته‌های Artificial Analysis، هر دو DeepSeek-R1 و QwQ-32B نه تنها عملکرد بهتری داشتند، بلکه به طور قابل توجهی ارزان‌تر از مدل‌های شرکت‌های غربی مانند Claude 3.7 Sonnet شرکت Anthropic، Mistral Large 2 شرکت Mistral AI و Nova Pro شرکت Amazon بودند.

عامل مقرون به صرفه بودن

تفاوت قیمت چشمگیر است. DeepSeek-R1 برای هر میلیون توکن خروجی برای دسترسی API، تنها 2.19 دلار دریافت می‌کند. در مقابل، مدل o1 شرکت OpenAI، 60 دلار برای هر میلیون توکن دریافت می‌کند - تقریباً 30 برابر گران‌تر. این تفاوت قابل توجه در هزینه، مزیت رقابتی شرکت‌های هوش مصنوعی چینی را برجسته می‌کند.

پاسخ OpenAI

در پاسخ به رقابت فزاینده، OpenAI اخیراً o1-pro، نسخه پیشرفته مدل o1 خود را در پلتفرم API خود رونمایی کرد. این مدل جدید برای ارائه پاسخ‌های برتر به طور مداوم طراحی شده است، اما با قیمتی گزاف. این گران‌ترین پیشنهاد OpenAI تا به امروز است، با هزینه‌های 150 دلار برای هر میلیون توکن ورودی و 600 دلار خیره کننده برای هر میلیون توکن خروجی.

آموزش مقرون به صرفه DeepSeek

در اوایل سال جاری، DeepSeek به دلیل معرفی مدل‌های هوش مصنوعی با عملکرد بالا که با کسری از هزینه و منابع محاسباتی که معمولاً توسط شرکت‌های آمریکایی مورد نیاز است، آموزش داده شده بودند، توجه زیادی را به خود جلب کرد. این رویکرد نوآورانه در آموزش، DeepSeek را قادر ساخته است تا مدل‌های خود را با قیمت‌های بسیار رقابتی ارائه دهد و به جنگ قیمت بین شرکت‌های هوش مصنوعی چینی دامن بزند.

استراتژی قیمت‌گذاری تهاجمی Alibaba

واحد رایانش ابری Alibaba، مدل‌های DeepSeek را پذیرفته است و آن‌ها را در پلتفرم خدمات زبان بزرگ خود، Bailian، ارائه می‌دهد. این شرکت در تلاش برای جذب کاربران، یک میلیون توکن رایگان برای هر یک از مدل‌های V3 و R1 با قدرت کامل خود ارائه می‌دهد. علاوه بر این، یک مدل تقطیر شده تنها با 0.5 یوان (0.07 دلار) به ازای هر میلیون توکن در دسترس است - قیمتی که Alibaba ادعا می‌کند ‘پایین‌ترین قیمت در بازار’ است.

تغییر چشم‌انداز جهانی هوش مصنوعی

همانطور که صنعت هوش مصنوعی چین به شتاب خود ادامه می‌دهد، چشم‌انداز رقابت جهانی هوش مصنوعی در حال تحولی عمیق است. مقرون به صرفه بودن و دسترسی به عنوان عوامل فزاینده‌ای در رقابت برای تسلط بر هوش مصنوعی ظاهر می‌شوند. شرکت‌های چینی از این عوامل استفاده می‌کنند و خود را به عنوان رقبای قدرتمندی در عرصه جهانی هوش مصنوعی معرفی می‌کنند.

تجزیه و تحلیل ارائه شده توسط Artificial Analysis شواهد قانع کننده‌ای از این تغییر ارائه می‌دهد. عملکرد قابل توجه و قیمت‌گذاری تهاجمی مدل‌های هوش مصنوعی چینی نشان‌دهنده روند گسترده‌تری است که در حال تغییر شکل صنعت است.

در اینجا تجزیه و تحلیل دقیق‌تری از برخی از جنبه‌های کلیدی ارائه شده است:

1. برابری عملکرد:

مدل‌های هوش مصنوعی چینی دیگر از همتایان غربی خود عقب نیستند. رتبه سوم DeepSeek-R1 در شاخص هوش مصنوعی Artificial Analysis گواهی بر این امر است. این واقعیت که تنها از مدل‌های OpenAI عقب‌تر است، نشان می‌دهد که شرکت‌های چینی قادر به توسعه مدل‌های هوش مصنوعی با قابلیت‌های هوش و استدلال قابل مقایسه، اگر نگوییم برتر، هستند.

2. جنگ قیمت:

رقابت شدید بین شرکت‌های هوش مصنوعی چینی باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود و مدل‌های هوش مصنوعی را برای طیف وسیع‌تری از توسعه‌دهندگان و کسب‌وکارها در دسترس قرار می‌دهد. این جنگ قیمت نه تنها به نفع کاربران چینی است، بلکه شرکت‌های غربی را نیز تحت فشار قرار می‌دهد تا در استراتژی‌های قیمت‌گذاری خود تجدید نظر کنند.

3. نوآوری در آموزش:

توانایی DeepSeek برای آموزش مدل‌های با عملکرد بالا با کسری از هزینه و منابع محاسباتی معمولی، یک پیشرفت قابل توجه است. این نوآوری شرکت‌های چینی را قادر می‌سازد تا قیمت‌گذاری رقابتی را ارائه دهند و در عین حال سطوح عملکرد بالا را حفظ کنند.

4. مشارکت‌های استراتژیک:

ادغام مدل‌های DeepSeek در پلتفرم رایانش ابری Alibaba یک حرکت استراتژیک است که از نقاط قوت هر دو شرکت استفاده می‌کند. این مشارکت دامنه دسترسی مدل‌های DeepSeek را گسترش می‌دهد و به مشتریان Alibaba امکان دسترسی به فناوری هوش مصنوعی پیشرفته را با قیمت‌های رقابتی می‌دهد.

5. پیامدهای جهانی:

ظهور مدل‌های هوش مصنوعی چینی پیامدهای قابل توجهی برای چشم‌انداز جهانی هوش مصنوعی دارد. این امر سلطه شرکت‌های آمریکایی را به چالش می‌کشد و یک اکوسیستم رقابتی‌تر و متنوع‌تر را تقویت می‌کند. این رقابت فزاینده احتمالاً نوآوری را تسریع می‌کند و هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و در نهایت به نفع کاربران در سراسر جهان خواهد بود.

6. دسترسی به عنوان یک عامل کلیدی:

تاکید بر مقرون به صرفه بودن و دسترسی، پویایی توسعه هوش مصنوعی را تغییر می‌دهد. شرکت‌های چینی نشان می‌دهند که مدل‌های هوش مصنوعی با عملکرد بالا را می‌توان با هزینه کمتری توسعه داد و به کار گرفت و آن‌ها را برای طیف وسیع‌تری از کاربران و برنامه‌ها در دسترس قرار داد.

7. تاثیر بلند مدت:

روندهای مشاهده شده در گزارش Artificial Analysis احتمالاً تأثیر ماندگاری بر صنعت هوش مصنوعی خواهند داشت. انتظار می‌رود رقابت فزاینده و تمرکز بر مقرون به صرفه بودن، نوآوری بیشتر را هدایت کند و پذیرش فناوری‌های هوش مصنوعی را در بخش‌های مختلف تسریع کند.

8. نقش حمایت دولت:

شایان ذکر است که دولت چین به طور فعال از توسعه صنعت هوش مصنوعی این کشور از طریق ابتکارات و سرمایه‌گذاری‌های مختلف حمایت کرده است. این حمایت بدون شک در پیشرفت سریع شرکت‌های هوش مصنوعی چینی نقش داشته است.

9. فراتر از مدل‌های استدلالی:

در حالی که تمرکز این گزارش بر مدل‌های استدلالی است، احتمالاً شرکت‌های چینی در سایر زمینه‌های هوش مصنوعی مانند بینایی کامپیوتر، پردازش زبان طبیعی و یادگیری ماشین نیز پیشرفت‌های چشمگیری دارند.

10. آینده رقابت هوش مصنوعی:

رقابت بین شرکت‌های هوش مصنوعی چینی و آمریکایی احتمالاً در سال‌های آینده تشدید خواهد شد. این رقابت نه تنها با عملکرد و قیمت‌گذاری، بلکه با عواملی مانند در دسترس بودن داده‌ها، جذب استعداد و محیط‌های نظارتی هدایت خواهد شد.

در اصل، این گزارش تصویری از یک چشم‌انداز هوش مصنوعی به سرعت در حال تحول را ترسیم می‌کند که در آن شرکت‌های چینی به عنوان بازیگران اصلی ظاهر می‌شوند. تمرکز آن‌ها بر مقرون به صرفه بودن، همراه با توانایی آن‌ها در توسعه مدل‌های با عملکرد بالا، آن‌ها را به عنوان رقبای قدرتمندی در رقابت جهانی هوش مصنوعی معرفی می‌کند. این رقابت فزاینده احتمالاً با هدایت نوآوری، کاهش هزینه‌ها و گسترش دسترسی به فناوری‌های هوش مصنوعی، به نفع کل صنعت خواهد بود.