اتهامات: بررسی عمیق
مرکز ملی امنیت سایبری اطلاعات، از طریق حساب رسمی WeChat خود، یافتهها را منتشر کرد و سایهای بر دو شرکت امیدوارکننده هوش مصنوعی چین افکند. به طور خاص، اتهامات متوجه ربات چت “Qingyan” زیپو، همچنین به عنوان ChatGLM شناخته میشود، به دلیل جمعآوری اطلاعات کاربر فراتر از دامنه رضایت مجاز است. ربات چت “Kimi” مونشات نیز با اتهامات مشابه مواجه است و متهم به دسترسی به دادههای نامربوط به عملکردهای تعیین شده خود است.
ChatGLM زیپو: عبور از مرزها؟
زیپو، استارتاپی که از دانشگاه معتبر Tsinghua نشات گرفته است، به سرعت با ربات چت ChatGLM خود به شهرت رسیده است. با این حال، اتهامات اخیر نشان میدهد که شیوههای جمعآوری داده ربات چت ممکن است از مرزهای اخلاقی و قانونی عبور کرده باشد. اتهام جمعآوری اطلاعات فراتر از مجوز کاربر، نگرانیهایی را در مورد میزان حمایت از حریم خصوصی کاربر ایجاد میکند.
Kimi مونشات: دسترسی به دادههای نامربوط؟
مونشات، یکی دیگر از استارتاپهای مستقر در پکن، با ربات چت Kimi خود نیز توجه قابل توجهی را به خود جلب کرده است. این ادعا که Kimi به دادههای نامربوط به عملکردهای خود دسترسی داشته است، نشاندهنده عدم شفافیت بالقوه در استفاده و مدیریت داده است. این موضوع سوالاتی را در مورد اقدامات حفاظتی برای اطمینان از اینکه دادههای کاربر فقط برای اهداف مورد نظر استفاده میشوند، ایجاد میکند.
زمینه: چشمانداز رو به رشد هوش مصنوعی چین
هم زیپو و هم مونشات به عنوان بازیگران اصلی در چشمانداز هوش مصنوعی چین ظاهر شدهاند و جایگزینهای رقابتی برای ChatGPT شرکت OpenAI ارائه میدهند که به طور رسمی در چین در دسترس نیست. رباتهای چت آنها محبوبیت قابل توجهی به دست آوردهاند و میلیونها کاربر را جذب کرده و علاقه سرمایهگذاران قابل توجهی را به خود جلب کردهاند.
ChatGLM و Kimi: محبوبیت و حضور در بازار
ChatGLM و Kimi به سرعت به دو مورد از محبوبترین برنامههای هوش مصنوعی در چین تبدیل شدهاند. تا آوریل، این دو برنامه در مجموع تقریباً 35 میلیون کاربر فعال در ماه دارند.
عدم حضور رقبای برتر در لیست
شایان ذکر است که سه برنامه برتر هوش مصنوعی در چین - Quark گروه هلدینگ علی بابا، Doubao بایتدنس و سرویس همنام DeepSeek - در لیست امنیت سایبری غایب بودند. این غیبت سوالاتی را در مورد شیوههای جمعآوری داده این برنامههای هوش مصنوعی پیشرو و اینکه آیا آنها از همان استانداردهای حریم خصوصی کاربر پیروی میکنند، ایجاد میکند.
ابتکار دولت: محافظت از حریم خصوصی کاربر
اتهامات علیه زیپو و مونشات بخشی از یک ابتکار گستردهتر دولتی است که در ماه مارس با هدف حفاظت از حریم خصوصی کاربران اپلیکیشنهای موبایل چینی آغاز شد. سازمان فضای مجازی چین، به همراه سایر نهادهای دولتی، فعالانه در این ابتکار دخیل است.
دامنه ابتکار: رسیدگی به نقض حریم خصوصی
این ابتکار به دنبال سرکوب طیف وسیعی از تخلفات، از جمله جمعآوری اطلاعات بیش از حد و غیرضروری کاربر، شیوههای غیرقانونی مربوط به تشخیص چهره و بهرهبرداری از دادههای شخصی برای فعالیتهای جنایی است. این رویکرد جامع بر تعهد دولت به حفاظت از حریم خصوصی کاربر در عصر دیجیتال تأکید میکند.
بازرسیهای قبلی: کشف سوء استفاده از حریم خصوصی
از زمان آغاز این ابتکار، بازرسیهای متعددی انجام شده است که تعداد قابل توجهی از برنامهها با نقض حریم خصوصی را نشان میدهد. این بازرسیها بر فراگیری سوء استفاده از حریم خصوصی در اکوسیستم برنامههای تلفن همراه و نیاز به نظارت نظارتی بیشتر تأکید میکند.
پیامدهای صنعت هوش مصنوعی
اتهامات علیه زیپو و مونشات پیامدهای قابل توجهی برای صنعت هوش مصنوعی چین دارد. آنها به عنوان یادآوری عمل میکنند که حریم خصوصی دادهها یک نگرانی اساسی است که باید به طور مسئولانه توسط توسعهدهندگان و شرکتهای هوش مصنوعی مورد توجه قرار گیرد.
احساسات سرمایهگذار: تأثیر بر تأمین مالی و ارزشگذاری
این اتهامات میتواند به طور بالقوه بر احساسات سرمایهگذاران نسبت به زیپو و مونشات تأثیر بگذارد. سرمایهگذاران ممکن است در تأمین مالی شرکتهایی که با اتهامات نقض حریم خصوصی مواجه هستند، محتاطتر شوند که میتواند بر ارزشگذاری و چشمانداز رشد آینده آنها تأثیر بگذارد.
مقررات آتی: اجرای سختگیرانهتر حریم خصوصی دادهها
سرکوب دولت در مورد نقض حریم خصوصی نشان میدهد که مقررات سختگیرانهتر و سازوکارهای اجرایی به احتمال زیاد در آینده اجرا خواهند شد. این میتواند یک محیط چالشبرانگیزتر برای شرکتهای هوش مصنوعی ایجاد کند و آنها را ملزم به سرمایهگذاری در اقدامات قوی حفاظت از داده و انطباق با الزامات نظارتی در حال تحول کند.
زیپو و مونشات: بازیگران کلیدی در صحنه هوش مصنوعی چین
با وجود اتهامات اخیر، زیپو و مونشات همچنان بازیگران برجسته در صنعت هوش مصنوعی چین هستند و اغلب در کنار همتایانی مانند Baichuan و MiniMax به عنوان دو «ببر هوش مصنوعی» این کشور در نظر گرفته میشوند.
زیپو: پشتیبانی شده توسط غولهای صنعت
زیپو، با ریشههای خود در دانشگاه Tsinghua، از حمایت قوی غولهای صنعتی مانند علی بابا و Tencent Holdings، و همچنین بودجههای دولتی و شرکتهای سرمایهگذاری خطرپذیر برخوردار است. این بنیاد مالی قوی این شرکت را قادر ساخته است تا پروژههای جاهطلبانه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی را دنبال کند.
مونشات: یک ستاره در حال ظهور
مونشات، که توسط فارغالتحصیلان Tsinghua تأسیس شده است، به سرعت به عنوان یک ستاره در حال ظهور در چشمانداز هوش مصنوعی ظاهر شده است. رشد سریع شرکت و فناوری ربات چت نوآورانه آن، علاقه سرمایهگذاران قابل توجهی را به خود جلب کرده است، با علی بابا و Tencent نیز در میان حامیان آن.
اختلاف حقوقی بنیانگذار: یک عامل پیچیده کننده
افزودن پیچیدگی به این وضعیت، یانگ ژیلین، بنیانگذار مونشات، درگیر یک اختلاف حقوقی با چندین حامی از سرمایهگذاری قبلی خود بوده است. این اختلاف به طور بالقوه میتواند حواس را از تمرکز شرکت بر توسعه هوش مصنوعی پرت کند و نگرانیهایی را در مورد رهبری و ثبات آن ایجاد کند.
زمینه گستردهتر: حریم خصوصی دادهها در چین
اتهامات علیه زیپو و مونشات باید در زمینه گستردهتر حریم خصوصی دادهها در چین مورد بررسی قرار گیرد. دولت چین به طور فزایندهای بر تنظیم جمعآوری، استفاده و ذخیره دادهها توسط شرکتهای فناوری متمرکز شده است که منعکسکننده یک روند جهانی به سمت حفاظت بیشتر از دادهها است.
افزایش نظارت نظارتی
تنظیمکنندههای چینی نظارت خود را بر شیوههای داده در بخشهای مختلف، از جمله تجارت الکترونیک، رسانههای اجتماعی و امور مالی افزایش دادهاند. این توجه نظارتی افزایش یافته بر تعهد دولت به حفاظت از دادههای کاربر و ارتقای مدیریت مسئولانه دادهها تأکید میکند.
قانون حفاظت از اطلاعات شخصی (PIPL)
قانون حفاظت از اطلاعات شخصی (PIPL) که در سال 2021 به اجرا درآمد، قانون اصلی چین در زمینه حفاظت از دادهها است. PIPL قوانین جامعی را برای پردازش اطلاعات شخصی، از جمله الزامات رضایت، به حداقل رساندن دادهها و اقدامات امنیتی ایجاد میکند.
قانون امنیت سایبری
قانون امنیت سایبری که در سال 2017 به تصویب رسید، نیز نقش مهمی در تنظیم شیوههای داده در چین ایفا میکند. این قانون بر حفاظت از زیرساختهای اطلاعاتی حیاتی و تضمین امنیت فضای مجازی متمرکز است.
پیامدها برای شرکتهای بینالمللی هوش مصنوعی
افزایش تمرکز بر حریم خصوصی دادهها در چین برای شرکتهای بینالمللی هوش مصنوعی که در این کشور فعالیت میکنند پیامدهایی دارد. این شرکتها باید اطمینان حاصل کنند که شیوههای داده آنها با قوانین و مقررات چین مطابقت دارد، که ممکن است با قوانین و مقررات کشورهای مبدأ آنها متفاوت باشد.
الزامات بومی سازی
چین الزامات بومی سازی را برای انواع خاصی از دادهها اجرا کرده است، به این معنی که دادههای جمعآوری شده در چین باید در داخل کشور ذخیره و پردازش شوند. این الزام میتواند چالشهایی را برای شرکتهای بینالمللی که به زیرساختهای جهانی داده متکی هستند، ایجاد کند.
انتقال داده فرامرزی
انتقال داده فرامرزی نیز در چین مشمول مقررات سختگیرانهای است. شرکتها باید قبل از انتقال داده به خارج از کشور، از مقامات چینی مجوز بگیرند، که میتواند یک فرآیند پیچیده و زمانبر باشد.
چشمانداز آینده: آینده هوش مصنوعی و حریم خصوصی دادهها در چین
اتهامات علیه زیپو و مونشات، همراه با چشمانداز نظارتی گستردهتر، نشان میدهد که حریم خصوصی دادهها همچنان موضوعی حیاتی برای صنعت هوش مصنوعی در چین خواهد بود.
نیاز به شفافیت بیشتر
شرکتهای هوش مصنوعی باید در مورد شیوههای جمعآوری و استفاده از دادههای خود شفافتر باشند. این شامل ارائه اطلاعات واضح و مختصر به کاربران در مورد نحوه استفاده از دادههای آنها و دادن کنترل بیشتر بر اطلاعات شخصی خود است.
سرمایهگذاری در اقدامات حفاظت از داده
شرکتهای هوش مصنوعی باید در اقدامات قوی حفاظت از داده برای اطمینان از امنیت دادههای کاربر سرمایهگذاری کنند. این شامل اجرای حفاظتهای فنی، مانند رمزگذاری و کنترلهای دسترسی، و همچنین اقدامات سازمانی، مانند سیاستهای حریم خصوصی دادهها و برنامههای آموزشی است.
همکاری با تنظیم کنندگان
شرکتهای هوش مصنوعی باید با تنظیم کنندگان برای توسعه و اجرای بهترین شیوهها برای حریم خصوصی دادهها همکاری کنند. این شامل شرکت در انجمنهای صنعتی، به اشتراک گذاری بینشها و تخصص و همکاری برای رسیدگی به چالشهای نوظهور است.
ملاحظات اخلاقی
فراتر از انطباق قانونی، شرکتهای هوش مصنوعی باید ملاحظات اخلاقی شیوههای داده خود را نیز در نظر بگیرند. این شامل اطمینان از اینکه سیستمهای هوش مصنوعی به روشی مسئولانه و اخلاقی مورد استفاده قرار میگیرند و اینکه آنها علیه افراد یا گروهها تبعیض قائل نمیشوند یا به آنها آسیب نمیزنند.
نتیجه گیری: فراخوانی برای توسعه مسئولانه هوش مصنوعی
اتهامات علیه زیپو و مونشات به عنوان یک زنگ بیدارباش برای صنعت هوش مصنوعی در چین عمل میکند. حریم خصوصی دادهها صرفاً یک موضوع انطباق قانونی نیست، بلکه یک مسئولیت اخلاقی اساسی است. همانطور که هوش مصنوعی به تغییر کسب و کارها و افراد ادامه میدهد، جمع آوری دادهها نیز باید چنین شود. عدم انجام این کار حقوق اساسی حریم خصوصی ضروری برای یک جامعه آزاد را از بین میبرد. با رعایت بالاترین استانداردهای حفاظت از دادهها، شرکتهای هوش مصنوعی میتوانند اعتماد کاربران را جلب کنند، نوآوری را تقویت کنند و به یک آینده دیجیتال امنتر و عادلانهتر کمک کنند.