چشم انداز جهانی تکشاخها: یک پویایی در حال تغییر
بررسی دقیق دادههای Crunchbase نشاندهنده تغییری شگفتانگیز در چشمانداز جهانی تکشاخها است. در سال ۲۰۲۴، تعداد ۱۱۰ شرکت جدید به جمع شرکتهای معتبر Crunchbase Unicorn Board پیوستند، که افزایشی قابل توجه نسبت به ۱۰۰ شرکت اضافه شده در سال ۲۰۲۳ نشان میدهد. این افزایش نشاندهنده یک نقطه عطف بالقوه پس از یک دوره رکود نسبی در اکوسیستم تکشاخها است. با این حال، درک این نکته ضروری است که این رشد در مقایسه با سالهای انفجاری ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲، که به ترتیب شاهد ظهور بیش از ۶۰۰ و ۳۰۰ تکشاخ جدید بودند، همچنان ناچیز است.
ارزش جمعی این غولهای خصوصی خیرهکننده است. از دسامبر ۲۰۲۴، بیش از ۱۵۰۰ شرکت در Crunchbase Unicorn Board، برای اولین بار، مجموعاً بیش از ۱ تریلیون دلار سرمایه جذب کردهاند. ارزش ترکیبی آنها حتی بیشتر است و از ۵ تریلیون دلار فراتر میرود. این تمرکز سرمایه و ارزشگذاری، نفوذ عظیمی را که این شرکتها در اقتصاد جهانی دارند، نشان میدهد.
جهش تکشاخهای آمریکا با نیروی هوش مصنوعی
ایالات متحده شاهد جهشی چشمگیر در جمعیت تکشاخهای خود بود. در سال ۲۰۲۴، تعداد ۶۵ شرکت جدید مستقر در ایالات متحده به وضعیت تکشاخی دست یافتند، که جهشی قابل توجه نسبت به ۴۲ شرکت در سال قبل است. این رشد تصادفی نیست. این نتیجه مستقیم تمرکز استراتژیک و رهبری آمریکا در زمینه به سرعت در حال تحول هوش مصنوعی است. زیرساختهای تحقیقاتی قوی، اکوسیستم استارتاپی پویا و دسترسی به سرمایه خطرپذیر، زمینه مساعدی را برای نوآوری در هوش مصنوعی ایجاد کرده است.
چندین شرکت پیشگام در زمینه هوش مصنوعی، تعداد تکشاخهای ایالات متحده را افزایش دادند. از جمله برجستهترین آنها عبارتند از:
- xAI: این شرکت که توسط ایلان ماسک تأسیس شده است، مرزهای مدلهای بنیادی، یعنی هسته اصلی سیستمهای پیشرفته هوش مصنوعی را جابجا میکند. ارزشگذاری اخیر ۵۰ میلیارد دلاری آن، پتانسیل عظیمی را که سرمایهگذاران در فناوری آن میبینند، منعکس میکند.
- Infinite Reality: این شرکت در حال ایجاد انقلابی در تجربیات فراگیر است و محیطهای سهبعدی ایجاد میکند که مرزهای بین دنیای فیزیکی و دیجیتال را محو میکند. ارزش ۱۲ میلیارد دلاری آن نشاندهنده تقاضای روزافزون برای برنامههای کاربردی واقعیت مجازی و افزوده پیشرفته است.
- Perplexity: این شرکت در حال بازتعریف نحوه دسترسی ما به اطلاعات است. موتور جستجوی مبتنی بر هوش مصنوعی آن، پاسخهای مختصر و ترکیبی به پرسشهای پیچیده ارائه میدهد و سلطه غولهای جستجوی سنتی را به چالش میکشد. ارزش ۹ میلیارد دلاری آن، قدرت مخرب رویکرد آن را نشان میدهد.
- Quantinuum: این شرکت در خط مقدم محاسبات کوانتومی، در حال توسعه نسل بعدی قدرت محاسباتی است. خدمات آن قرار است انقلابی در زمینههایی از کشف دارو تا علم مواد ایجاد کند. ارزشگذاری ۵.۳ میلیارد دلاری، پتانسیل تحولآفرین این فناوری نوپا را برجسته میکند.
- Safe Superintelligence: این شرکت تازه تاسیس به ساخت مدل های بنیادی اختصاص دارد. ارزش آن به 5 میلیارد دلار رسید.
این شرکتها تنها بخشی از نوآوریهای مبتنی بر هوش مصنوعی هستند که باعث رونق تکشاخها در آمریکا میشوند. آنها وسعت و عمق تخصص آمریکا در این فناوری تحولآفرین را نشان میدهند، که حوزههایی از تحقیقات بنیادی تا کاربردهای عملی را در بر میگیرد.
چشمانداز تکشاخهای چین: یک روند متضاد
در حالی که ایالات متحده شاهد جهش تکشاخها بود، چین، با وجود اینکه همچنان دومین مرکز بزرگ تکشاخها در جهان است، شاهد روندی متضاد بود. تعداد تکشاخهای جدید چینی سال به سال کاهش یافت و از ۲۹ شرکت در سال ۲۰۲۳ به ۱۷ شرکت در سال ۲۰۲۴ رسید. این کاهش سرعت همزمان با کاهش کلی بودجه برای استارتاپهای چینی است که نشاندهنده تغییر در احساسات سرمایهگذاران و احتمالاً رویکرد محتاطانهتر نسبت به استقرار سرمایه خطرپذیر در منطقه است.
با وجود این کاهش، چین همچنان به تولید شرکتهای تکشاخ قابل توجه، به ویژه در بخشهای استراتژیک ادامه میدهد.
- Yinwang Smart Technology: این شرکت تابعه غول فناوری هوآوی، بر توسعه راهحلهای خودروهای هوشمند متمرکز است. ارزش ۱۶ میلیارد دلاری آن، آن را به با ارزشترین تکشاخ جدید چینی در سال ۲۰۲۴ تبدیل میکند، که جاهطلبیهای این کشور در صنعت خودروسازی به سرعت در حال تحول را برجسته میکند.
- Innoscience and Zhuzhou CRRC Times Semiconductor: این شرکتها، که هر دو حدود ۳.۲ میلیارد دلار ارزش دارند، بازیگران کلیدی در صنعت نیمههادی چین هستند. ظهور آنها به عنوان تکشاخ، تعهد این کشور به دستیابی به خودکفایی در این حوزه فناوری حیاتی را نشان میدهد.
- Moonshot AI and StepStar: این شرکت ها با مدل های بنیادی، به ترتیب 3.3 میلیارد دلار و 1 میلیارد دلار ارزش گذاری شدند.
رشد در سایر مناطق: هند و سنگاپور در حال ظهور
فراتر از ایالات متحده و چین، سایر کشورها نیز رشد قابل توجهی در جمعیت تکشاخهای خود نشان دادند. به عنوان مثال، هند شاهد جهش تعداد تکشاخهای جدید خود از دو شرکت در سال ۲۰۲۳ به شش شرکت در سال ۲۰۲۴ بود، که شرکتهای نوظهور در بخشهای مالی و حمل و نقل را شامل میشود. این رشد نشاندهنده اکوسیستم استارتاپی رو به رشد هند و جذابیت فزاینده آن برای سرمایهگذاران جهانی است.
سنگاپور نیز شاهد افزایش قابل توجهی بود و پس از اینکه در سال قبل هیچ تکشاخی نداشت، سه تکشاخ جدید در سال ۲۰۲۴ اضافه کرد. این شرکتها بخشهای متنوعی از جمله بانکداری، Web3 و مونتاژ نیمههادی را نمایندگی میکنند که وسعت چشمانداز نوآوری سنگاپور را به نمایش میگذارد.
صحنه تکشاخهای اروپا: ثبات در میان تغییر
چشمانداز تکشاخهای اروپا تصویری মিশ্র را ارائه میدهد. بریتانیا با افزودن پنج تکشاخ جدید در هر دو سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، سرعت ثابتی را حفظ کرد. فرانسه نیز با دو تکشاخ جدید در هر سال ثابت ماند. با این حال، آلمان شاهد کاهش بود و از چهار تکشاخ جدید در سال ۲۰۲۳ به دو تکشاخ در سال ۲۰۲۴ رسید. بخشهای نمایندگی شده توسط این تکشاخهای اروپایی متنوع هستند، از تجزیه و تحلیل و فینتک گرفته تا مراقبتهای بهداشتی و تجارت الکترونیک، که منعکسکننده قابلیتهای نوآوری گسترده این قاره است.
تفکیک بخشی: تسلط هوش مصنوعی، فینتک در تعقیب
نیروی محرکه جهش تکشاخها در سال ۲۰۲۴ بدون شک بخش هوش مصنوعی بود. این دسته شامل طیف گستردهای از شرکتها میشود، از جمله شرکتهایی که بر موارد زیر تمرکز دارند:
- مدلهای بنیادی: اینها سیستمهای اصلی هوش مصنوعی هستند که طیف وسیعی از برنامهها را تامین میکنند.
- زیرساخت هوش مصنوعی: این شامل سختافزار و نرمافزاری است که از توسعه و استقرار راهحلهای هوش مصنوعی پشتیبانی میکند.
- کدنویسی: ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در حال تغییر نحوه توسعه نرمافزار هستند و کارایی و بهرهوری را افزایش میدهند.
فینتک، که به طور مداوم عملکرد قوی در چشمانداز تکشاخها داشته است، به عنوان دومین بخش بزرگ ظاهر شد و ۱۲ شرکت جدید به ارزشگذاری میلیاردی دست یافتند. این شرکتها در حال برهم زدن خدمات مالی سنتی هستند و راهحلهای نوآورانهای را در موارد زیر ارائه میدهند:
- بانکداری: بانکهای دیجیتالمحور، با خدمات کاربرپسندتر و کارآمدتر، بازیگران تثبیتشده را به چالش میکشند.
- پرداختها: پلتفرمهای پرداخت جدید، تراکنشها را ساده میکنند و دسترسی به خدمات مالی را گسترش میدهند.
- اعتبار: مدلهای امتیازدهی اعتباری نوآورانه، وامدهی را در دسترستر و فراگیرتر میکنند.
- مدیریت ثروت: پلتفرمهای مبتنی بر هوش مصنوعی، مشاوره سرمایهگذاری شخصی و مدیریت پورتفولیو را ارائه میدهند.
مراقبتهای بهداشتی و بیوتکنولوژی با ۹ تکشاخ جدید که در این بخش حیاتی ظهور کردند، از نزدیک دنبال شدند. این شرکتها از فناوری برای بهبود مراقبت از بیمار، تسریع کشف دارو و توسعه دستگاههای پزشکی نوآورانه استفاده میکنند.
سایر بخشهایی که به طور قابل توجهی به تعداد تکشاخها کمک کردند عبارتند از:
- انرژی: هشت تکشاخ جدید بر انرژیهای تجدیدپذیر، ذخیرهسازی انرژی و بهرهوری انرژی متمرکز شدند.
- Web3: هشت تکشاخ جدید در حال بررسی پتانسیل فناوری بلاکچین و برنامههای غیرمتمرکز هستند.
- خدمات حرفهای: هفت تکشاخ جدید راهحلهای نوآورانهای را در تجزیه و تحلیل کسب و کار، فناوری حقوقی و مدیریت زنجیره تامین ارائه میدهند.
- رباتیک: شش تکشاخ جدید در حال توسعه رباتها برای کاربردهای مختلف، از تولید تا لجستیک هستند.
- امنیت سایبری: شش تکشاخ جدید به نیاز روزافزون به راهحلهای امنیت سایبری قوی در دنیای به طور فزایندهای متصل میپردازند.
یک مشاهده حیاتی، نفوذ فراگیر هوش مصنوعی در بسیاری از این بخشها است. هوش مصنوعی به یک صنعت واحد محدود نمیشود. این در حال تبدیل شدن به یک بلوک ساختمانی اساسی برای نوآوری در طیف گستردهای از کسب و کارها است. این امر پتانسیل تحولآفرین هوش مصنوعی و توانایی آن در تغییر شکل صنایع و ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید را نشان میدهد.
ظهور تکشاخهای مراحل اولیه: نشانهای از رشد شتابان
یک روند قابل توجه در سال ۲۰۲۴، سرعت شتابانی بود که شرکتهای مراحل اولیه به وضعیت تکشاخی دست یافتند. تجزیه و تحلیل Crunchbase News نشان داد که ۳۹ استارتاپ در دورههای سرمایهگذاری بذری، سری A یا سری B به ارزشگذاری یک میلیارد دلاری رسیدند که نشاندهنده افزایش چشمگیر ۷۰ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۳ است. این نشاندهنده سطح بالایی از اعتماد سرمایهگذاران به سرمایهگذاریهای مراحل اولیه و تمایل به شرطبندیهای بزرگ روی شرکتهایی با پتانسیل مخرب است.
اکثریت تکشاخهای جدید ۲۰۲۴، در مجموع ۵۹ شرکت، نسبتاً جوان بودند و پنج سال یا کمتر قبل از رسیدن به ارزشگذاری میلیاردی خود تأسیس شده بودند. ۳۳ شرکت دیگر بین شش تا ده سال سن داشتند، در حالی که ۱۸ شرکت، شرکتهای تثبیتشدهتری بودند که بیش از یک دهه طول کشیده بود تا به وضعیت تکشاخی برسند. این توزیع، مسیرهای متنوعی را برای موفقیت تکشاخها نشان میدهد، به طوری که برخی از شرکتها به رشد سریع دست مییابند در حالی که برخی دیگر رویکرد تدریجیتری را در پیش میگیرند. با این حال، شیوع تکشاخهای جوانتر، نشاندهنده یک اکوسیستم استارتاپی پویا و سریع است که در آن نوآوری به سرعت پاداش داده میشود.