چین در حال تجربه افزایش در توسعه و پذیرش عوامل هوش مصنوعی (AI agents) است، سیستمهای پیچیدهای که برای انجام مستقلانه وظایف برای کاربران طراحی شدهاند. این روند از تمرکز سال گذشته بر مدلهای پایه (foundation models) پیروی میکند، که مدلهای زبانی بزرگی هستند که بخش زیادی از انقلاب هوش مصنوعی را تامین میکنند. اکنون، تاکید به سمت ایجاد عوامل هوش مصنوعی است که قادر به رسیدگی به طیف گستردهای از عملکردها، از مدیریت ایمیلها گرفته تا برنامهریزی برنامههای سفر پیچیده هستند.
ظهور استارتاپهای عامل هوش مصنوعی
تعدادی از استارتاپهای چینی اخیراً ظهور کردهاند و اختصاص داده شدهاند به ساخت ابزارهای دیجیتالی با هدف کلی که میتوانند به طور قابل توجهی بهرهوری و راحتی را افزایش دهند. این عوامل هوش مصنوعی برای کمک به وظایف مختلف طراحی شدهاند، از جمله پاسخ دادن به ایمیلها، انجام تحقیقات اینترنتی برای برنامهریزی تعطیلات، و حتی ایجاد وبسایتهای تعاملی. ظهور این استارتاپها سریع بوده است، با بسیاری از آنها که در چند ماه گذشته ظاهر شدهاند، با الهام از موفقیت Manus، یک عامل هوش مصنوعی که هیجان قابل توجهی را در رسانههای اجتماعی ایجاد کرد.
برخلاف مدلهای زبانی بزرگ (LLMs) که عمدتاً به پرسشهای کاربر پاسخ میدهند، این عوامل هوش مصنوعی بر اساس آنها ساخته شدهاند، با استفاده از یک رویکرد ساختاریافته و مبتنی بر گردش کار برای انجام وظایف. این شامل یک حالت تعامل متفاوت با هوش مصنوعی است، با تمرکز بر مدیریت و اجرای فرآیندهای چند مرحلهای مانند رزرو پرواز، سازماندهی برنامهها، و انجام تحقیقات عمیق. چیزی که این عوامل را متمایز میکند، توانایی آنها در استفاده از ابزارهای خارجی و حفظ دستورالعملها است، و اطمینان از یک تجربه کاربری یکپارچه و کارآمد.
رهبری بالقوه چین در عوامل هوش مصنوعی
چین در موقعیت خوبی برای رهبری توسعه عوامل هوش مصنوعی قرار دارد، به لطف اکوسیستم منحصر به فرد خود که با برنامههای کاملاً یکپارچه، چرخههای توسعه سریع محصول، و یک پایگاه کاربری آشنا به دیجیتال مشخص میشود. این محیط به ویژه برای جاسازی هوش مصنوعی در زندگی روزمره مساعد است، و برای کاربران آسانتر میکند که این ابزارها را در روالهای روزانه خود بپذیرند و ادغام کنند.
در حال حاضر، استارتاپهای پیشرو عامل هوش مصنوعی در چین در درجه اول بازار بینالمللی را هدف قرار میدهند. این تا حد زیادی به این دلیل است که بسیاری از پیشرفتهترین مدلهای هوش مصنوعی غربی در داخل فایروال اینترنت چین قابل دسترسی نیستند. با این حال، این وضعیت در حال تحول است زیرا شرکتهای بزرگ فناوری مانند ByteDance و Tencent عوامل هوش مصنوعی خود را توسعه میدهند. این عوامل میتوانند به طور مستقیم در ابر برنامههای موجود خود ادغام شوند و از دادهها و منابع گسترده در اکوسیستمهای خود برای افزایش اتوماسیون در جنبههای مختلف زندگی روزمره استفاده کنند.
مسابقه برای تعریف عملکرد و سودمندی عوامل هوش مصنوعی در حال تشدید است، با هر دو استارتاپهای بلندپرواز و غولهای فناوری تثبیت شده که بررسی میکنند چگونه این ابزارها میتوانند به طور موثر پیادهسازی شوند و برای کدام بخشهای کاربری. این چشمانداز رقابتی نوآوری را تحریک میکند و مرزهای آنچه عوامل هوش مصنوعی میتوانند به آن دست یابند را جابجا میکند.
Manus: پیشگام در فضای عامل هوش مصنوعی
Manus، توسعه یافته توسط استارتاپ Butterfly Effect، رشد قابل توجهی را تجربه کرده است. این شرکت 75 میلیون دلار بودجه به رهبری شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر Benchmark ایالات متحده تامین کرد، یک تور جهانی را برای ترویج محصول خود آغاز کرد، و نیروی کار خود را به طور قابل توجهی گسترش داد.
حتی قبل از راهاندازی عمومی خود در ماه مه، Manus به یک معیار برای اینکه یک عامل هوش مصنوعی همهکاره و متمرکز بر مصرفکننده باید چه تواناییهایی داشته باشد، تبدیل شده بود. برخلاف عوامل هوش مصنوعی که برای وظایف تجاری خاص طراحی شدهاند، Manus برای کمک به طیف گستردهای از وظایف روزمره، مانند برنامهریزی سفرها، مقایسه گزینههای سهام، و کمک به پروژههای مدرسه طراحی شده است.
Manus یک محیط جعبه شنی مبتنی بر مرورگر منحصربهفرد ارائه میدهد که به کاربران امکان میدهد فعالیتهای عامل را در زمان واقعی نظارت کنند. این ویژگی به کاربران امکان میدهد تا مشاهده کنند که عامل صفحات وب را پیمایش میکند، مقالات را میخواند، و اقدامات را کد میکند. علاوه بر این، Manus به طور فعال از کاربران درخواست توضیحات میکند و حافظه بلندمدت را برای ارائه زمینه برای وظایف آینده حفظ میکند، و توانایی خود را برای رسیدگی به پروژههای پیچیده و مداوم افزایش میدهد.
به گفته Ang Li، بنیانگذار و مدیرعامل Simular، یک استارتاپ متمرکز بر ایجاد عوامل هوش مصنوعی که رایانههای واقعی را اداره میکنند، Manus نشاندهنده یک پیشرفت قابل توجه در تجربه کاربری عامل هوش مصنوعی است. او معتقد است که استارتاپهای چینی به دلیل رقابت شدید داخلی، که نوآوری سریع و توجه دقیق به جزئیات محصول را هدایت میکند، یک مزیت مشخص در طراحی محصولات مصرفی دارند.
رقابت و جاه طلبیهای جهانی
رقابت در بازار عامل هوش مصنوعی به سرعت در حال تشدید است. بازیکنان نوظهور مانند Genspark و Flowith در حال حاضر نمرات معیار را نشان میدهند که با Manus رقابت میکنند یا از آن پیشی میگیرند. این استارتاپها در جاه طلبی جهانی با Manus مشترک هستند، و هر دو Genspark و Flowith بازار بینالمللی را به عنوان تمرکز اولیه خود در اولویت قرار میدهند.
استارتاپهای رهبری شده توسط کارآفرینان چینی مانند Manus، Genspark و Flowith به طور فزایندهای آماده هستند تا در چشمانداز فناوری جهانی ادغام شوند و به طور موثر در مقیاس بینالمللی رقابت کنند. کارشناسان و سرمایهگذاران صنعت نشان میدهند که این شرکتها با چابکی، اجرای کارآمد، و توانایی توسعه سریع محصولات نوآورانه مشخص میشوند.
مشوقهای مالی نیز فشار را به سمت راهاندازی در خارج از کشور هدایت میکنند. قدرت خرید بالاتر مشتری و نرخ ارز مطلوب بازارهای بینالمللی را به ویژه جذاب میکند. همانطور که Xiao Hong، بنیانگذار Manus اشاره کرد، قیمتگذاری به دلار آمریکا میتواند منجر به ضریب درآمد قابل توجهی شود. این باعث میشود که فعالیت در بازارهای بینالمللی بسیار جذاب باشد، حتی اگر تفاوتهای فرهنگی ممکن است چالشهایی را ایجاد کند.
چالشها و فرصتها در بازار چین
ایجاد عملکرد عامل هوش مصنوعی مشابه در داخل چین با چالشهای منحصر به فردی روبرو است. شرکتهای بزرگ هوش مصنوعی ایالات متحده مانند OpenAI و Anthropic تصمیم گرفتهاند به دلیل خطرات ژئوپلیتیکی و پیچیدگیهای نظارتی از سرزمین اصلی چین اجتناب کنند. این غیبت در ابتدا منجر به یک بازار سیاه شد که در آن کاربران برای دسترسی به ابزارهایی مانند ChatGPT و Claude به VPNها و آینههای شخص ثالث متکی بودند. با این حال، این شکاف باعث رشد رباتهای چت محلی چینی مانند DeepSeek، Doubao و Kimi شده است، اگرچه تقاضا برای مدلهای خارجی همچنان قابل توجه است.
Manus، به عنوان مثال، از Claude Sonnet شرکت Anthropic استفاده میکند، که به طور گستردهای به عنوان یک مدل پیشرو برای وظایف عاملی در نظر گرفته میشود. Zhang Tao، بنیانگذار Manus به طور مداوم توانایی Claude را در مدیریت ابزارها، به خاطر آوردن زمینه، و شرکت در مکالمات چند دورهای ستایش کرده است، که همه اینها برای تبدیل هوش مصنوعی از یک ربات چت صرف به یک دستیار اجرایی موثر بسیار مهم هستند.
با این حال، اتکا به Sonnet به این معنی است که Manusبدون VPN در داخل چین عملاً غیرقابل استفاده است. کاربرانی که از Manus از یک آدرس IP سرزمین اصلی دسترسی پیدا میکنند، اعلانی را مشاهده خواهند کرد مبنی بر اینکه تیم در حال کار برای ادغام مدل Qwen، یک نسخه محلی بر اساس مدل منبع باز Alibaba است.
یک مهندس درگیر در توسعه عامل هوش مصنوعی ByteDance اظهار داشت که فقدان مدلهای Claude Sonnet به طور قابل توجهی تواناییهای آنها را در چین محدود میکند. او خاطرنشان کرد که در حالی که مدلهای باز DeepSeek در دسترس هستند، آنها هنوز به طور مکرر توهم میزنند و به طور کافی در گردشهای کاری دنیای واقعی آموزش ندیدهاند. توسعهدهندگان به طور کلی سری Qwen Alibaba را بهترین جایگزین داخلی میدانند، اما تغییر به Qwen میتواند منجر به کاهش عملکرد شود.
Jiaxin Pei، یک محقق فوق دکترا در موسسه هوش مصنوعی انسان محور استنفورد، خوشبین است که این شکافهای عملکردی با گذشت زمان کاهش مییابند. او معتقد است که ادغام قابلیتهای عاملی در LLMهای پایه در حال تبدیل شدن به یک تمرکز اصلی برای بسیاری از توسعهدهندگان LLM است و ارزش این قابلیتها باعث پیشرفت سریع میشود.
تمرکز بر توسعه در خارج از کشور
در حال حاضر، Manus توسعه را در بازارهایی در اولویت قرار میدهد که میتواند به راحتی به کاربران خدمات ارائه دهد. این شرکت اعلام کرده است که تمرکز اصلی آن توسعه بینالمللی است، و دفاتر جدید اخیراً در سانفرانسیسکو، سنگاپور و توکیو افتتاح شده است.
اگرچه مفهوم عوامل هوش مصنوعی هنوز نسبتاً جدید است، بازار برنامههای هوش مصنوعی رو به مصرفکننده در چین از قبل مملو از بازیکنان بزرگ فناوری است. DeepSeek همچنان پرکاربردترین باقی مانده است، در حالی که Doubao ByteDance و Kimi Moonshot نیز محبوبیت زیادی کسب کردهاند. با این حال، اکثر این برنامهها هنوز برای چت و سرگرمی بهینه شدهاند تا اجرای وظایف. این شکاف شرکتهای بزرگ فناوری چین را برانگیخته است تا عوامل رو به کاربر خود را راهاندازی کنند که در حال حاضر از نظر کیفیت ناهموار هستند و هنوز در نظر گرفته میشوند.
پاسخ Big Tech: ByteDance و Zhipu AI
ByteDance در حال حاضر در حال آزمایش Coze Space، یک عامل هوش مصنوعی است که توسط خانواده مدل Doubao آن پشتیبانی میشود. Coze Space به کاربران امکان میدهد بین حالتهای "برنامهریزی" و "اجرا" جابجا شوند، و به آنها امکان میدهد تا اقدامات عامل را مستقیماً هدایت کنند یا به آن اجازه دهند به طور مستقل کار کند. این به 14 برنامه محبوب، از جمله GitHub، Notion، و مجموعه اداری Lark ByteDance متصل میشود. بررسیهای اولیه نشان میدهد که در حالی که این ابزار میتواند دست و پا گیر باشد و نرخ شکست بالایی دارد، هدف آن مطابقت با عملکرد ارائهشده توسط Manus است.
Zhipu AI AutoGLM Rumination را راهاندازی کرده است، یک عامل رایگان که بر روی مدلهای ChatGLM آن ساخته شده است. Minimax، مستقر در شانگهای، Minimax Agent را راهاندازی کرده است. هر دوی این محصولات رابط کاربری مشابهی با Manus دارند و وظایف اساسی مانند ساختن یک وبسایت ساده، برنامهریزی سفرها، ایجاد بازیهای فلش ساده، یا اجرای تجزیه و تحلیل دادهها را نشان میدهند.
استراتژی برنامه فوقالعاده Tencent
علیرغم قابلیت استفاده محدود اکثر عوامل هوش مصنوعی عمومی راهاندازی شده در داخل چین، شرکتهای بزرگ برنامههایی для تغییر این چشمانداز دارند. در جریان یک تماس درآمد در 15 مه، Liu Zhiping، رئیس Tencent، به عاملی اشاره کرد که اتوماسیون را مستقیماً در WeChat، فراگیرترین برنامه چین ادغام میکند.
WeChat، که به عنوان اولین برنامه فوقالعاده در نظر گرفته میشود، پیامرسانی، پرداختهای تلفن همراه، اخبار، و میلیونها برنامه کوچک را که به عنوان برنامههای جاسازیشده عمل میکنند، ترکیب میکند. این برنامههای کوچک به Tencent و توسعهدهندگان آنها دسترسی به دادهها از طیف گستردهای از خدمات را میدهند، و به آنها مزایای قابل توجهی در ارائه اتوماسیون یکپارچه میدهند.
چالش قابلیت همکاری
از نظر تاریخی، اینترنت مصرفکننده چین توسط باغهای دیواری رقابتی تکهتکه شده است. بهعنوان مثال، اشتراکگذاری یک لینک Taobao در WeChat فقط به عنوان متن ساده، بدون کارت پیشنمایش، نمایش داده میشود. برخلاف اینترنت غربی با قابلیت همکاری بیشتر، غولهای فناوری چین به طور کلی در برابر ادغام با یکدیگر مقاومت کردهاند، و جنگهای پلتفرم را به قیمت یک تجربه کاربری یکپارچه در اولویت قرار دادهاند.
با این حال، برنامههای کوچک به WeChat دسترسی بیسابقهای را در سراسر خدمات ارائه دادهاند که قبلاً در برابر قابلیت همکاری مقاومت میکردند، از رزرو باشگاه گرفته تا سفارشات مواد غذایی. یک عامل هوش مصنوعی که قادر به پیمایش در این اکوسیستم باشد، میتواند بسیاری از چالشهای یکپارچهسازی که استارتاپهای مستقل با آن مواجه هستند را دور بزند.
تلاشهای Alibaba در زمینه هوش مصنوعی
Alibaba، غول تجارت الکترونیک پشت سری مدل Qwen، در مسابقه هوش مصنوعی چین پیشتاز بوده است اما در عرضه محصولات رو به مصرفکننده کندتر عمل کرده است. با وجود اینکه Qwen پردانلودترین مدل منبع باز در Hugging Face در سال 2024 بود، تا اوایل سال 2025 هیچ برنامه ربات چت اختصاصی را تامین نکرد. در ماه مارس، Alibaba برنامه ذخیرهسازی ابری و جستجوی خود Quark را به یک ابزار جستجوی هوش مصنوعی همه کاره تغییر نام داد. تا ماه ژوئن، Quark DeepResearch را معرفی کرده بود، یک حالت جدید که شاخصترین تلاش آن برای شبیه شدن به عامل تا به امروز است.
آینده عوامل هوش مصنوعی در چین
به گفته Li از Simular، محصولات فناوری چینی از نظر تاریخی یک رویکرد همه کاره و برنامه فوقالعاده را دنبال کردهاند، و آخرین عوامل هوش مصنوعی چینی این روند را منعکس میکنند. او خاطرنشان میکند که عوامل هوش مصنوعی در ایالات متحده بیشتر بر ارائه خدمات به عمودیهای خاص متمرکز هستند.
Pei، محقق استنفورد، پیشنهاد میکند که غولهای فناوری موجود میتوانند یک مزیت قابل توجه در زنده کردن عوامل هوش مصنوعی با هدف کلی داشته باشند، به ویژه آنهایی که ادغام داخلی در سراسر خدمات دارند. او معتقد است که بازار عامل هوش مصنوعی رو به مشتری هنوز در مراحل اولیه خود است، و با چالشهایی مانند احراز هویت و مسئولیت مواجه است. با این حال، شرکتهایی که از قبل در طیف گستردهای از خدمات فعالیت میکنند به طور طبیعی در موقعیت بهتری برای استقرار عوامل در مقیاس هستند.